کارشناسی زبان و ادبیات فارسی
چکیده تحقیق:
موضوع: بررسی عوامل موثر در جذب دانش آموزان به قرآن
بیان مساله: یکی از مهمترین و اصلی ترین مسئله که انسان را در هر دو جهان خوشبخت می کند و کلید همه موفقیتهای انسان در همه اعصار است اعتقاد به خدا و پیروی کردن از دستورات او با تمسک جستن به قرآن کریم می باشد قرآن کریم همانند سپری است که انسان را در برابر مشکلات حفظ می کند در این تحقیق محقق به دنبال این است که اولا چه راههای جذب دانش آموزان به قرآن در مدرسه راهنمایی آزادگان سامیان در سال تحصیلی 92-91 موثر است و ثانیاً چه عواملی بیشترین تاثیر را در جذب دانش آموزان به قرآن را دارد.
جامعه آماری: کلیه دانش آموزان راهنمایی دخترانه ناحیه 2 اردبیل در مدرسه راهنمایی آزادگان سامیان در سال تحصیلی 92-91 که در دو مقطع دوم راهنمایی 9 نفردختر و 5 نفر پسر سوم راهنمایی 6 نفردختر و 5 نفر پسر که حدوداً 25 نفر می باشد.
نمونه و روش نمونه گیری: روشی که در این تحقیق انتخاب کرده ام روش زمینه یابی است.
ابزار و اندازه گیری داده ها: در این تحقیق از ابزار که استفاده کرده ام پرسشنامه می باشد که به تعداد دانش آموزان تکثیر و در اختیار آنها گذاشتم بعد از پاسخگویی جمع آوری کردم.
روش و روشهای آماری مورد استفاده :
در این تحقیق برای اندازه گیری داده ها از روش آماری x2 استفاده شد.
نتایج تحقیق:
1- بین برگزاری کلاس قرآن خارج از کلاس درس و جذب دانش آموزان به قرآن رابطه وجود دارد.
2- بین حفظ و ترجمه دعاهای قرآنی و جذب دانش آموزان به قرآن رابطه وجود دارد.
3- بین برگزاری مسابقه نقاشی در مورد قرآن و جذب دانش آموزان به قرآن رابطه وجود دارد.
4- بین بهره گرفتن از علما و استادان قرآنی و جذب دانش آموزان به قرآن رابطه وجود دارد.
5- بین شرکت در مجالس ترمیم و برنامه های مسجد محل در جذب دانش آموزان به قرآن رابطه وجود دارد.
6- بین تهیه احادیثی در مورد فضیلت قرآن و جذب دانش آموزان به قرآن رابطه وجود ندارد.
7- بین بهره گرفتن از علما و استادان قرآنی و جذب دانش آموزان به قرآن رابطه وجود دارد.
8- بین استفاده از رحل هنگام تلاوت قرآن و جذب دانش آموزان به قرآن رابطه وجود دارد.
9 – بین اشعار شاعران مانند غزل و قصیده و قرآن رابطه ای وجود دارد
فصل اول
کلیات تحقیق
مقدمه:
ِانّ هذالقرُآن یَهدی للتی هِیَ اَقوم
ستایش خدای را، ستوده صفات که قرآن را بر اساس علم مانند کتب پیشین آسمانی با آیات روشن
بر بنده خود نازل کرد تا حق را از باطل جدا کند و به راهی که از همه راهها مستقیم تر است هدایت
فرماید چرا در این کتاب تفکر نمی کنید، پیرو آن شوید و پرهیزگاری کنید. (دکتر محمود و
فولادومز، 1360، صفحه آغازین)
قرآن کتاب هدایت انسانها در همه اعصار می باشد پهنه زمین و گستره زمان حوزه نورافشانی این
خورشید همیشه تابان است قرآن به مانند قانون اساسی اسلام برای هدایت فردی و اجتماعی انسان
در رساندن او به بلندای سعادت و زندگی توام با عزت و سرافرازی بر پیامبر رحمت نازل گشت
مطابق فرمایش امام علی (ع) همنشین قرآن را همواره دو توفیق ترین است زیارت در هدایت و
نقصان در گمراهی مرور ایام گذشته قرن ها هرگز نتوانسته ذره ای از طراوت و تازگی این کتاب
جاودانی بکاهد تا بدانجا که در هر عصری تلقی اندیشمندانی که در اقیانوس ژرف قرآن غور کرده
اند بر آن است که این کتاب تنها برای مردمان همان عصر نازل گشته است.
گر چه نیاز انسان به قرآن به زمان خاصی اختصاص ندارد اما به جرات می توان مدعی شد که نیاز
انسان در عصر حاضر به قرآن به مراتب پیش از گذشته می باشد چرا که در این برهه از زمان
احساس فقر و نیاز انسان دور افتاده از خویشتن خویش و فاصله گرفته از فضائل اخلاقی و عواطف
انسانی مایوس شده در اضطراب ها و نگرانی ها به هدایتگری که به بهترین راهها هدایت کند به
مراتب بیشتر است و انسان عصر مدرن از عمق جان به دنبال حقیقت ناب و آب حیات است و آن
جز در دین اسلام و کتاب روح نواز قرآن نخواهد یافت. (کلانتری و همکاران، 1389، صفحات آغازین)
ّقدجاءکمُ مِنَ اللهِ نُورٌ وَ کِتابٌ مُبین یَهدی بِهِ اللهُ مَنِ اتَّبعَ رِضوانَه وِ سُبُلَ السَّلامِ وَ یُخرِجُهُم مِّنَ
الظُلَماتِ اِلی الُّنورِ بِاذنِهِ (مائده 15-16)
بیان مساله:
همه مسلمانان در همه اعصار به این نتیجه رسیده اند که یکی از مهمترین و اصلی ترین مسئله ای
که انسان را در هر دو جهان خوشبخت می کند و کلید همه موفقیتهای انسان در همه اعصار می
باشد اعتقاد به خدا و پیروی کردن از دستورات او با تمسک جستن به قرآن کریم می باشد قرآن
کریم همانند سپری است که انسان را در برابر مشکلات و معضلات جامعه حفظ می کند و هر که به
آن عمل کند هیچ ضرری نمی بیند و سعادت بشری را تضمین می کند مسلمانان از همان بدو زندگی
باید شروع به یادگیری این چشمه نورانی کنند و خود را در برابر آماج هرج و مرج هایی که امروز
در جامعه وجود دارد صبور سازد به نظر من یکی از راههای جذب دانش آموزان به قرآن خود معلم
و شیوه هایی است که او در طول سالهای تدریس خویش تجربه می کند معلم خوب باید دانش
آموزان را شناسایی و آنان را در جهت رشد و اعتلای دینی و فکری و مذهبی بالا برد و برای
جامعه فعلی تربیت کند.
دانش آموزان و دبیران با خواندن این تحقیق با این سرچشمه و منبع نورانی بیشتر آشنا می شوند
و به ارزش واقعی قرآن در همه مسائل حتی شفای همه دردها آمده برسند همچنین بفهمند که فقط
روخوانی قرآن کافی نیست بلکه باید در این کتاب آسمانی تدبر و تفکر کرد تا بسیاری از رموز
جهان با این تدبر آشکار شود و انسان به ژرفای عمیق قرآن برسد و از ظواهر بگذرد و به باطن
قرآن راه یابد تا به این وسیله به سعادت واقعی در هر دو جهان برسد.
در این تحقیق محقق به دنبال این است که مشخص کند اولا چه راههای در جذب دانش آموزان به
قرآن در مدرسه راهنمایی آزادگان یک و دوسامیان در سالتحصیلی 92-91 موثر است و ثانیا چه
عواملی بیشترین تاثیر را در جذب دانش آموزان به قرآن دارند. سومآتوجه داشته باشند که پسران
کم توجه تر از دختران در حوصله به خرج دادن در یادگیری قرآن است
اهمیت وضرورت تحقیق
از آنجا که یکی از مشکلات جامعه بشری و معضلات مدارس، گسترش روز افزون ضعف اخلاقی و
فرهنگ مبتذل غربی است که با سرمایه گذاریهای کلان و سیاست گذاری های پنهان و آشکار
استکبار و عوامل سر سپرده آن در بین دانش آموزان گسترش داده می شود تا آن جا که رسیدگی
به این مشکلات از مهمترین محورهای کار در مدارس و شورای تربیتی می باشد مسلما اگر جوانان
در زمینه مذهبی و اعتقادی رشد یابند هرگز گول فریبهای استعمارگران را نخواهند خورد و در
گناهان غوطه ور نمی شوند و جامعه اسلامی به رشد و اعتلای فکری می رسد و از بسیاری از
مشکلات اخلاقی و بزه کاریها و رفتارهای ناپسند که باعث به دام افتادن آنها در دل زندانها می شود
دور خواهند بود در این تحقیق سعی شده است عوامل موثر در جذب دانش آموزان به قرآن را به
شیوه روان بیان کند که خوانندگان آن اگر دبیر قرآن باشند می توانند از این تجربه ها در کلاس خود
جهت رشد اعتلای دینی و بالا بردن علاقه دانش آموزان به قرآن را افزایش دهند و دانش آموزان
نیز با یادگیری قرآن و شرکت در کلاسهای قرآنی بیش از پیش با قرآن کریم آشنا شوند همچنین
دانش آموزان با جذب به قرآن و شرکت در محافل های دینی و مذهبی از بسیاری از مشکلات جامعه
در امان بمانند در این تحقیق محقق راه های مناسبی در جهت بالا بردن انگیزه دانش آموزان به
قرآن ارائه می دهد که اگر به طور صحیح مورد استفاده دانش آموزان قرار گیرد نقش به سزایی در
جهت افزایش علاقه آنان به قرآن خواهد شد.
اهداف تحقیق
هدفهای کلی:
بررسی عوامل موثردرجذب دانش آموزان به قرآن ازدیدگاه خوددانش آموزان درمدرسه راهنمایی یک و دو
سامیان از مدیریت ناحیه2اردبیل
هدفهای فرعی:
1- تعیین تاثیر برگزاری کلاس قرآن خارج از کلاس درس در جذب دانش آموزان به قرآن
2- تعیین تاثیر استفاده از رحل هنگام تلاوت قرآن کریم در جذب دانش آموزان به قرآن
3- مشخص کردن تاثیر حفظ و ترجمه دعاهای قرآنی در جذب دانش آموزان به قرآن
4- تعیین تاثیر بهره گرفتن از داستانهای انبیاء در جذب دانش آموزان به قرآن
5- مشخص کردن تاثیر تهیه احادیثی در فضیلت قرآن و تلاوت و فهم و تدبر در آیات قرآن در جذب دانش آموزان به قرآن
6- تعیین تاثیر برگزاری سابقه نقاشی در مورد قرآن کریم، آیات و مفاهیم آن ها در جذب دانش آموزان به قرآن
7- تعیین تاثیر بهره گرفتن از علما و استادان قرآنی در کلاس در جذب دانش آموزان به قرآن
8- تعیین تاثیر شرکت در مجالس ترحیم و برنامه های مسجد محل در جذب دانش آموزان به قرآن
سوالهاوفرضیه ها
1- برگزاری کلاس قرآن خارج از کلاس درس در جذب دانش آموزان به قرآن تاثیر دارد؟
2- استفاده از رحل در جذب دانش آموزان به قرآن تاثیر دارد ؟
3- بیان داستانهای انبیاء در کلاس درسی قرآن در جذب دانش آموزان به قرآن تاثیر دارد؟
4- حفظ و ترجمه دعاهای قرآنی در جذب دانش آموزان به قرآن تاثیر دارد؟
5- تهیه احادیثی در فضیلت تلاوت قرآن کریم در جذب دانش آموزان به قرآن تاثیر دارد؟
6- برگزاری مسابقه نقاشی در مورد قرآن و آیات آن در جذب دانش آموزان به قرآن تاثیر دارد ؟
7- دعوت از علما و استادان قرآنی برای صحبت کردن در مورد مسائل دینی در جذب دانش آموزان به قرآن تاثیر دارد
8- شرکت در مجالس ترحیم و برنامه های مسجد محل در جذب دانش آموزان به قرآن تاثیر دارد ؟
متغیرهای تحقیق
متغیرهای مستقل :
برگزاری کلاس قرآن- استفاده از رحل برای تلاوت قرآن- حفظ و ترجمه دعاهای قرآنی استفاده از
داستانهای انبیاء- برگزاری مسابقه نقاشی- تهیه احادیث در فضیلت تلاوت قرآن- بهره گرفتن از
حضور علما- شرکت در مجالس و برنامه ی مسجد محل.
متغیر وابسته:
جذب دانش آموزان به قرآن
تعریف عملیاتی متغیرها
1- استفاده از رحل برای تلاوت قرآن:منظور استفاده کردن از رحل برای تلاوت قرآن و استفاده
نکردن از رحل در هنگام تلاوت می باشد.
2- حفظ و ترجمه دعاهای قرآنی:منظور از حفظ و ترجمه دعاهای قرآنی در اینجا حفظ و ترجمه
دعاهای قرآنی توسط دانش آموزان برای جذب آنان به قرآن و حفظ نکردن ترجمه و دعاهای قرآنی می باشد.
3- استفاده از داستانهای انبیاء:منظور از استفاده از داستانهای انبیاء در اینجا بهره گرفتن معلم در
کلاس درس از داستانهای انبیاء و گفتن آنها و بهره نگرفتن از داستانهای انبیاء می باشد.
4- تهیه احادیث در فضیلت تلاوت قرآن: منظور از تهیه احادیث در فضیلت تلاوت قرآن در اینجا
تهیه احادیثی در مورد فضیلت قرآن و تهیه نکردن آن توسط دانش آموزان و معلم می باشد.
5- برگزاری مسابقه نقاشی: منظور از برگزاری مسابقه نقاشی در اینجا برگزاری مسابقه نقاشی در
مورد قرآن و مفاهیم و آیات آن و عدم برگزاری مسابقه نقاشی می باشد.
6- بهره گرفتن از حضور علما:منظور از بهره گرفتن از حضور علما در اینجا دعوت از علما و
صحبت کردن آنها با دانش آموزان در مورد مسائل دینی و عدم دعوت از علما و استادان قرآنی می باشد.
7- شرکت در مجالس ترحیم و برنامه های مسجد محل: منظور از این مورد در اینجا شرکت در
مجالس ترحیم دانش آموزانی که اقوام درجه اول خود را از دست داده اند و شرکت در برنامه های
مسجد محل و عدم شرکت در مجالس ترحیم و برنامه های مسجد محل می باشد
8- برگزاری کلاس قرآن خارج از کلاس درس:منظور از برگزاری کلاس قرآن خارج از کلاس
درسی در اینجا برگزاری کلاس قرآن در نمازخانه یا مسجد محل که نزدیک است و عدم برگزاری آن
در بیرون از کلاس درسی قرآن می باشد.