عنوان پایان نامه به فارسی:
مطالعه پراکندگی جغرافیایی و نقش عوامل منطقهای در بروز سرطان روده در استان اردبیل
عنوان پایان نامه به انگلیسی:
A study on the geographical distribution and regional risk factors in the incidence of colon cancer in Ardabil province
کلمات کلیدی:
پراکندگی جغرافیایی ، عوامل منطقهای ، سرطان روده ، اردبیل
پرسش اصلی پژوهش :
1- پراکندگی بیماری سرطان روده در سطح استان اردبیل چگونه است؟
2- عوامل محیطی (جغرافیایی ، زمین شناسی و ...) چه تاثیری در بروز بیماری سرطان روده دارد؟
بیان مسئله:
حفظ و ارتقای سلامت بشر منوط به داشتن اطلاعات و شناخت وضعیت موجود و الویتهای آینده است. بیماریهای غیرواگیر خصوصاً در کشورهای توسعه نیافته به سرعت جایگزین دشمنان سنتی بشر نظیر بیماریهای عفونی و سوء تغذیه شده و در صدر عوامل ایجاد کننده ناتوانی و مرگ و میرهای زودرس قرار گرفته است.
با توجه به اینکه بشر به ترقیات شگرفی در زمینههای مختلف پزشکی نایل آمده و با وجودی که علت بسیاری از بیماریها شناخته شده ، همچنان هستند بیماریهایی که علتشان ناشناخته مانده و جالب اینجاست که هر وقت یکبار علت بیماری ناشناختهای کشف می شود اما بیماری ناشناخته دیگری بر آدمیان حمله میکند. تا پنجاه سال پیش آرزوی دانش پزشکی مبارزه با سل و جزام بود و امروزه که راه علاج این بیماریها شناخته شده ، انسان قرن بیستم با کابوس سرطان و ایدز همراه است. شکی نیست تا علت ناشناخته باشد راه درمان و پیشگیری ناشناخته خواهد ماند.
سرطان از جمله بیماریهای کشنده و نگران کننده امروزی است که انسان امروزی با آن دست و پنجه نرم میکند که عامل عمده ایجاد کننده آن را عوامل محیطی و ژنتیکی میدانند و نسبت بالایی از سرطانها مستقیماً با عوامل محیط زیست ارتباط دارند و لازم است که عوامل موثر در این مورد تعیین و مشخص گردد.
شرایط محیطی و اقلیمی در هر منطقه زمینه را برای بروز و شیوع برخی بیماریها مساعد میکند سرطان نیز از جمله این بیماریها است. بروز انواع آن در هر منطقهای از وضعیتهای نژادی ، جغرافیایی و محیطی تبعیت میکند و در نتیجه ما تفاوت واضحی را در میزان شیوع و فراوانی هرکدام از سرطانها در مناطق مختلف شاهد هستیم.
در ایران سرطان به عنوان یک بیماری غیر واگیر سومین علت مرگ و میر را پس از بیماریهای قلبی عروقی و تصادفات جادهای به خود اختصاص میدهد و قسمت عظیمی از منابع و امکانات بهداشتی درمانی کشور را به خود اختصاص داده است.
سرطان در تمام دنیا رو به افزایش است و در برخی از کشورها با توجه به هرم سنی که نشان دهنده جمعیت جوان در آن کشور است مانند ایران با افزایش سن ، انتظار افزایش سرطان را در آینده خواهیم داشت .
با توجه به افزایش امید به زندگی ، افزایش درصد سالمندان کشور ، پیشرفت تکنولوژی و دور شدن سبک زندگی از محیط پاک انتظار میرود در دو دهه آینده مبتلایان به سرطان به دو برابر افزایش یابد.
در میان سرطانها سرطان روده به عنوان یکی از کشندهترین سرطانها مطرح میشود از سرطانهای شایع دستگاه گوارش بوده و چهارمین سرطان مرگزا در مشرق زمین است و در ایران بعد از سرطان معده بیشترین بروز را دارد. این سرطان در زنان در رتبه سوم و در مردان در رتبه پنجم قرار دارد. شیوع این بیماری در کشور در هر دو جنس رو به افزایش است. در ایران 43% بیماران مبتلا به سرطان روده سن زیر 50 سال دارند. توزیع این سرطان در سراسر دنیا یکسان نیست به طوری که در کشورهای غربی (آمریکای شمالی ، اروپای شمالی ، جنوبی و غربی ، استرالیا و نیوزلند) بیشترین شیوع را دارد.
البته شیوع سرطان روده با میزان مرگ و میر ناشی از آن متفاوت است و پدیده دوم بیشتر به علت تشخیص در فاز پیشرفته بیماری میباشد. در حال حاضر از جمله معدود سرطانهای کاملاً قابل پیشگیری شناخته شده است.
استان اردبیل نیز از نظر سرطان روده ، فراوانی قابل توجهی دارد. با توجه به این که تحقیقات پایهای در زمینه شیوع انواع سرطانها در استان اردبیل انجام میگیرد به نظر میرسد زمان مناسب جهت بررسی و تحقیق در زمینه عوامل ایجاد کننده برخی سرطانهای شایع در استان نظیر سرطان روده فرا رسیده است.
هدف تحقیق حاضر این است که با استفاده از ویژگیهای بیماران مبتلا به سرطان روده پراکندگی جغرافیایی این بیماری در استان اردبیل شناسایی شود و با ارتباط دادن پراکندگی این بیماری عناصر و عوامل جغرافیایی و محیطی مؤثر در شیوع بیماری بررسی شود.
پیشینه پژوهش (در بیان مختصر پیشینه پژوهش دانشجو باید به کلیه مراجع ذکرشده در بخش فهرست مراجع اشاره کند رجوع به مراجع باید براساس شماره مرجع یا حروف اول نام نویسندگان باشد بدیهی است که در صورت استفاده از هریک از حالت های فوق، مراجع معرفی شده در بخش فهرست مراجع نیز باید برحسب شماره مرجع یا حروف اول نام نویسندگان مرتب شده باشد):
مولانایی و همکاران (1379) به تعیین شیوع دورهای سرطانهای کولون و رکتوم در استان کردستان از سال 1374 تا 1378پرداختند و به این نتیجه رسیدند که سرطان کولورکتال از میزان بروز نسبتاً بالایی در استان کردستان برخوردار میباشد. بنابراین لازم است مطالعات گستردهای جهت تعیین عوامل خطر آن انجام شود [1] .
ستوده منش و علی عسگری (1380) به برآورد فراوانی سرطان روده بزرگ در جمعیت جوان و مقایسه تظاهرات آن در بیماران جوان و مسن در کشور پرداختند و به این نتیجه رسیدند که به علت بروز بیشتر سرطان روده بزرگ در بیماران جوان در کشور ما باید اهمیت عوامل ارثی را به عنوان علت این بیماری در ایران مورد توجه بیشتری قرار داد و علامت خونریزی از مقعد را در افراد زیر 40 سال به عنوان امکان وجود سرطان روده هم در نظر گرفت [2] .
ملکزاده و همکاران (1384) به جست و جوی دستهبندی سرطان روده بزرگ در خانوادههای بیماران مبتلا به این بیماری در ایران پرداختند و به این نتیجه رسیدند که ارتباط میزان بالای بروز سرطان روده بزرگ در میان افراد مبتلا به سرطان کولورکتال غیر پولیپوز ارثی (H NP CC) در بیماران مورد بررسی باید در آینده با مطالعات بیشتر و نمونهگیری در حجم بزرگتر تایید شود و ارزشمندی بیماریابی از طریق مطالعات ژنتیکی و مولکولی مشخص شود [3].
متولیباشی و همکاران (1387) به ارزیابی نقش تنوع ژنتیکی افزایش نوکلئوتید تک باز گوانین با میزان بقای بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ و همچنین فعالیت مهاجرتی سلولهای سرطانی پرداختند و به این نتیجه رسیدند که افراد واجد ژنوتیپهای دارای حداقل یک آلل G1 ، میزان بقای وابسته به سرطان بیشتری نسبت به افراد فاقد این آلل از خود نشان میدهند [4].
وثوقی نیا و همکاران (1388) حوادث قاعدگی ، باروری و مصرف قرص ضدبارداری خوراکی را در دو گروه موردی (زنان بالای 45 سال مبتلا به سرطان روده بزرگ) شاهد مورد مقایسه قرار دادند و به این نتیجه رسیدند که ارتباط فاکتورهای باروری با سرطان روده بزرگ چشمگیرتر از ارتباط فاکتورهای قاعدگی و مصرف داروهای ضدبارداری خوراکی میباشد اما اثبات یا رد فرضیه فوق نیازمند مدارک محکمتر و قطعیتر است [5].
حقیقی و همکاران (1389) به بررسی و مقایسه میزان بقاء 4 ساله در بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ ارثی و غیرارثی پرداختند و به این نتیجه رسیدند که میزان بقاء در افراد مبتلا به سرطان ارثی روده بزرگ بیشتر از مبتلایان به نوع اسپورادیک است [6].
پایان نامه این پروپوزال در سایت موجود است