پایان نامه تبیین رابطه بین نقش جنسیتی مردانه و زنانه با رشته تحصیلی در دانشجویان پسر رشته های فنی و هنر

فصل اول

کلیات پژوهش

مقدمه:

ما همیشه زندگی را با هویت جنسی آغاز می کنیم. هنگامی که نوزادان پا به دنیای ما می گذارند، ممکن است با لباس ها و پتو های آبی برای پسر ها و صورتی برای دختر ها از آنها استقبال شود. برای تعیین یک هویت جنسیتی برای نوزاد، دیگران معمولاً سوال میکنند که کودک پسر است یا دختر. اما جنسیت با جنس زیستی متفاوت است. این تمایز در فهم اینکه چگونه نگاه ما به جنس زیستی بر هویت جنسیتی ما اثر میگذارد مهم است.

اینکه مرد بودن یا زن بودن چه معنایی در جامعه ما دارد به شدت تحت تاثیر ادراکات فرهنگی است. مثلاً برخی فعالیت ها بیشتر مردانه یا زنانه بشمار میروند. بدین ترتیب ممکن است شکار، خیاطی، جنگ یا شعر خواندن افراد، دید دیگران به آنها را تغییر دهد. به همین ترتیب، برنامه هایی که افراد در تلویزیون تماشا میکنند جنگ های خانوادگی، بازی های فوتبال و ... بر شیوه تعامل با دیگران اثر می گذارد و در بافت جنسیتی هم مشارکت می نماید.

همانطور که فرهنگ تغییر می کند، ادراک اینکه ما چه چیزی را زنانه یا مردانه تصور می کنیم هم تغییر می کند. مورخ فرهنگ، گیل بدرمن (1995) می گوید: حتی تصویر عمومی از یک بدن مردانه کامل هم تغییر کرده است. در دهه 1860، طبقه متوسط بدن مردانه ایده آل را لاغر و استخوانی میدانسته، در حالی که در سال های 1980، بدن مردانه مطلوب می بایست حجیم و با عضلاتی قوی باشد. از این جهت، بدن مردانه مانند بدن زنانه میتواند در شکلی غیر از شکل طبیعی آن و در رابطه با ادراکات مطلوب از زنانگی و مردانگی فهم شود. فهم اینکه این زن یا آن مرد بخصوص جذاب است یا نه نیازمند فهم ادراکات جنسیتی از جذابیت در یک فرهنگ است.

ادراک ما از مردانگی و زنانگی، تحت تاثیر علایق تبلیغاتی و دیگر نیروهای فرهنگی به طور مداوم تغییر می کند. مثلاً، امروزه فشاری اساسی برای فروش آرایش به مرد ها وجود دارد. به هر حال تبلیغات کنندگان تصدیق میکنند که این مسئله احتیاج به حساسیت نسبت به ایده های مرد ها درباره آرایش دارد:

بر خلاف زنان، بیشتر مردان دوست ندارند درباره آرایش صحبت کنند. دوست ندارند که برای خرید مواد آرایشی به بیرون بروند و نمیدانند چطور از آن استفاده کنند. گام نخست این است که مردان را وادار کنیم، برای خرید لوازم آرایشی به فروشگاه ها زنجیره ای یا فروشگاه های مخصوص لوازم آرایشی بروند. (یمنوچی، 2002)

بیان ما از جنسیت نه تنها آنچه را که هستیم نشان میدهد، بلکه آنچه را که می خواهیم باشیم هم میسازد. در ابتدا می فهمیم که زنانگی و مردانگی در فرهنگ ما چه معنایی دارد. پژوهشگر ارتباطات جولیاتی. وود (2005) مضامین زنانگی و مردانگی را در جامعه امریکا تعریف کرده است. اینها مضامین زنانگی هستند: ظاهری آرام و خاموش، حساس و هوشیار، پذیرنده رفتار صنفی دیگران و یک زن فوق العاده بودن.

مضامین مردانگی عبارتند از: زن نبودن، موفق، مهاجم، جنسی و متکی به نفس بودن. مضامین مردانگی همواره مقابل زن بودن یا هم جنس خواه بودن است. پس از خلال رسانه های متنوع می بینیم که چطور این ادراکات، برای بیان خود های جنسی ما به دیگران تغییر و تحول می یابد.

برای مثال، گرایش اخیر در ایالت متحده برای زنان این است که لب های بزرگی داشته باشند. اگر لب های کسی به طور طبیعی بزرگ نباشد این امکان وجود دارد که از طریق ژلاتین و سایر روش های جراحی بزرگ کننده بر روی لب هایش استفاده کند. در مقابل دانشجویان ژاپنی به ما میگویند در ژاپن داشتن لب های بزرگ چندان جذاب نیست. حالت پویای جنسیت ارتباط نزدیک آن با فرهنگ را آشکار میکند. جامعه تصاویر زیادی از مردانگی و زنانگی دارد. ما تنها بر اساس یک تصویر مطلوب دست به انتخاب و تعامل نمی زنیم. در یک زمان، ما دست به جستجو برای ارتباط با هویت های جنسیت یافته خود، به عنوان بخشی از خود می زنیم. هویت جنسی همچنین به وسیله سبک ارتباطی بیان میشود. برای مثال سبک ارتباطی زنان معمولاً به صورت حمایت گر، برابری طلب، صمیمی و خود افشا گر توصیف میشود. در حالی که مردان به صورت رقابتی و پر ادعا توصیف میشوند. (وود 2005) به هر حال این تفاوت ها ممکن است بیشتر انگاره باشند تا واقعیت. نتایج اخیر نشان میدهد سبک ارتباطی زنان و مردان بیشتر از آنچه خودشان از هم متفاوتند شباهت دارد. (کانار و هاوس1993، پنبیکر، مل و نیدرهافر، 2003) و با این حال این تصویر قالبی زنان و مردان در مجلات، تلویزیون، فیلم ها ایستادگی کرده است.

به هر حال آنچه مردان یا زنانه به نظر میرسد طبقات ثابت و تفکیک شده هویت نیست. بیشتر، این ادراکات خلق شده، حمایت شده و بازساخته جامعه از طریق ارتباطات است و با سایر هویت های ما همپوشانی دارد.

بیان مساله:

درباره افرادی فکر کنید که برای اولین بار در یک ضیافت یا کلاس درس دیده اید. به چه چیزی بسیار توجه می کنید؟ شاید به لباس ها و یا رنگ موی آنها دقت کنید. به احتمال ضعیف گاه ممکن است متوجه رنگ چشم یا انگشتری آنها شوید؟ شاید به نحوه حرکت دادن دست های آنها هنگام سخن گفتن یا آهنگ صدایشان دقت کنید. به هر حال یکی از مواردی که مطمئناً توجه خواهید کرد و در واقع ممکن نیست به آن بی‌توجه باشید جنسیت فرد است. آیا فرد زن است یا مرد؟ ممکن است زنی نظرتان را جلب کند که دارای ویژگی ها و خصوصیات محسوس مردانه باشد به طوری که کنجکاو شوید از حرفه و تحصیلات و علایق او اطلاع کسب کنید و از دیدن ظاهر ظریف ولی خصوصیات مردانه وی شگفت زده شوید. عکس این موضوع نیز صادق است مردی نظرتان را جلب می کند که بر خلاف ظاهر مردانه اش دارای روحیات و ویژگی های زنانه میباشد.

میزان مردانگی و زنانگی در افراد مختلف متغیر است و دلیل بر این نیست که اگر مردی دارای روحیات لطیف تری نسبت به سایر مردان می‌باشد از نظر جنسی اشکال دارد. ما باید به این مساله توجه کنیم و اهمیت بدهیم که آیا این فرد که دارای روحیات لطیف تری میباشد توانسته است دنیای خود و احساسات خود را شناسایی کند و بر اساس آن زندگی و حرفه و رشته تحصیلی و ... خود را تعیین کند! یا اینکه اطرافیان این فرد و جامعه بی توجه به ویژگی های او، او را به سمت مشاغل فنی و به شدت مردانه که کاملاً متغایر با خصوصیات و رو حیات وی می باشد سوق داده است! عکس این متغیر نیز میتواند در زنان صادق باشد. شناسایی خصوصیات افراد و کمک به افراد جهت موفقیت بیشتر در زندگی و در نتیجه داشتن یک زندگی بهتر و شادتر یکی از مسایلی است که نمیتوان از آن گذشت و نسبت به آن بی توجهی کرد.

ضرورت و اهمیت پژوهش:

در جامعه ای که پیش روی ما است بسیاری از افرادی را می بینیم که بدون انگیزه به دنبال کار و تحصیل میروند. بدون اینکه استعداد ها و یا علایق درونی و نهفته خود را شناخته باشند. در جامعه ما، متاسفانه معیاری جهت سنجیدن و شناسایی علایق و استعداد های دانش آموزان وجود ندارد. همین طور اهمیتی هم به این موضوع داده نمیشود. اگر عکس این قضیه صادق بود و ما می توانستیم علایق و استعداد های دانش آموزان و افراد را بررسی کنیم، می توانستیم آنها را به سمت حرفه یا رشته ای هدایت کنیم که علاوه بر موفقیت برای فرد لذت به همراه دارد.

در این پژوهش که به طور کلی هدف ما شناخت ویژگی های زنانه و مردانه در دانشجویان پسر دو رشته هنر و فنی مهندسی میباشد، متوجه می شویم که آیا اصولاً رابطه ای بین مردانگی و زنانگی و تعیین رشته وجود دارد و هم اینکه آیا افرادی که روحیه لطیف تری دارند به سوی کارهای هنری رفته اند یا اینکه در زمینه مهندسی و رشته های فنی مشغول به تحصیل هستند.

یکی از ضرورت های این تحقیق، شناسایی استعداد های درونی و نهفته و کشف علایق افراد قبل از انتخاب رشته جهت تحصیل در مقاطع مختلف تحصیلی میباشد. جای بسی تاسف است که فردی که استعداد خاصی در زمینه موسیقی دارد به دلیل نا شناس ماندن این استعداد و به جای شکوفایی و رشد و پرورش آن در یک رشته فنی که موفقیتی برای او به همراه ندارد، تحصیل کند.

همین طور افرادی که دارای ویژگی هایی هستند که آنها را انعطاف پذیرتر میکند و با محیط سازگار تر، دارای قابلیت های بسیار زیادی برای انواع شغل ها میباشند، با این افراد میتوان ارتباطات خوبی برقرار کرد، همین طور این افراد میتوانند گروه هایی را تشکیل دهند در جهت حمایت به مردم نیازمند و ...

امید است که با شناسایی خصوصیات و ویژگی های افراد و دانستن این نکته که شناسایی استعداد ها و علایق و خصوصیات افراد چه اهمیتی دارد، بتوانیم گامی مهم برای کمک به افراد جهت موفقیت بیشتر و لذت بیشتر از زندگی برداریم.

هدف پژوهش:

هدف از انجام این پژوهش مقایسه ویژگی های شخصیتی مردانه و زنانه بین دانشجویان پسر رشته های فنی و هنر می باشد.

سوالات پژوهش:

1- آیا بین دانشجویان مجرد و متاهل از لحاظ میزان مردانگی تفاوت معنی داری وجود دارد؟

2- آیا بین دانشجویان مجرد و متاهل از لحاظ میزان زنانگی تفاوت معنی داری وجود دارد؟

3- آیا بین دانشجویان کارشناسی و ارشد از لحاظ میزان مردانگی تفاوت معنی داری وجود دارد؟

4- آیا بین دانشجویان کارشناسی و ارشد از لحاظ میزان زنانگی تفاوت معنی داری وجود دارد؟

5- آیا بین دانشجویان شاغل و غیر شاغل از لحاظ میزان مردانگی تفاوت معنی داری وجود دارد؟

6- آیا بین دانشجویان شاغل و غیر شاغل از لحاظ میزان زنانگی تفاوت معنی داری وجود دارد؟

7- آیا بین دانشجویان شاغل رشته فنی مهندسی و دانشجویان شاغل رشته هنر از لحاظ میزان مردانگی تفاوت معنی داری وجود دارد؟

8- آیا بین دانشجویان شاغل رشته فنی مهندسی و دانشجویان شاغل رشته هنر از لحاظ میزان مردانگی تفاوت معنی داری وجود دارد؟

فصل دوم

پیشینه پژوهش

هویت جنسی

هر یک از ما بزرگسالان هویت جنسی داریم. تصویری از خودمان به صورت فردی که ویژگی های مردانه یا زنانه دارد. پژوهشگران در اواسط کودکی میتوانند از کودکان بخواهند خودشان را طبق صفات شخصیت، ارزیابی کنند و به این طریق هویت جنسی آنها را تعیین کنند. افراد پاسخ های بسیار متفاوتی میدهند. کودک یا بزرگسالی که هویت مردانه دارد، در مواردی که به طور سنتی مردانه انگاشته میشوند مثل خود بسندگی، جاه طلبی و نیرومندی، نمرات بالایی می گیرند و در مواردی که به طور سنتی زنانه محسوب می‌شوند مانند با عاطفه، صدای لطیف و گشاده رویی، نمره کمتری کسب میکنند. کسی که هویت زنانه دارد، درست بر عکس مورد فوق است. اگر چه اکثر افراد خود را در قالب نقش جنسی در نظر می گیرند، اقلیت هایی هم وجود دارند (مخصوصاً در زنان) که از نوعی هویت جنسی به نام دو جنسیتی برخوردار هستند. آنها هم در ویژگی های مردانه و هم زنانه، نمرات بالایی کسب میکنند. (بم ، 1974؛بولدیزار،1991، به نقل از برک لورا ای ،2001)