روش تحقیق تاثیر عوامل خانوادگی در بزهکاری نوجوانان

پیشگفتار:

     مسئله بزهکاری از جمله عواملی است که توجه اغلب متخصصین در رشته های گوناگون زیست شناسی، روان شناسی روانپزشکی را به خود جلب نموده اتس. بزهکاری یکی از معضلات مهم اجتماعی است که درباره این گونه افراد موسسات مختلفی از جمله کانون های به ترتیب تا زندان ها به وجود آورده‌اند تا بزهکاران را مورد اصلاح قرار دهند.

همه این مسائل و علاقه شخصی خودمان و آینده این نوجوانان و نیز تکلیف درسی دانشگاه موجب گردید که به انجام این تحقیق گرایش پیدا کنم.

در انجام این تحقیق خیلی از عزیزان به ما کمک نموده اند که یکی از بارزترین آنها استاد گرانقدر آقای فروتن می باشد که ما را با تک تک زمینه های تحقیق آشنا نموده اند. همچنین در انجام تحقیق از نظرات بزرگان دیگری از جمله روانشناسان استفاده نمودیم که از راهنمایی های بی دریغ آنها نهایت سپاسگزاری را داریم.

چکیده تحقیق:

بیان مسئله: غرض از بزهکاری رفتاری نابهنجار و اغلب دارای جنبه ضد اجتماعی است بزهکاری به ارتکائ جرم هایی اطلاق می شود که کمتر از سن معینی به وقوع پیوسته است. تعیین میزان این سن با قانون است و برحسب جوامع مختلف متفاوت است. خانواده ها اغلب اینگونه مسائل را به گردن تعلیم و تربیت یا جامعه می اندازند. در حالی که 75% از شخصیت کودک در هنگام ورود به مدرسه شکل گرفته و تاثیر خانوادگی تقریباً 3 باربر تاثیر آموزشگاهی است.

هدف تحقیق:

شناخت عواملی است که در محیط خانواده موجب بزهکاری می شود. شناخت هر یک از این عوامل به خانواده ها کمک می کند که هر یک در مورد آینده فرزندان خود تصمیم مثبت بگیرند.

ضرورت تحقیق:

شناخت عواملی است که در محیط خانواده موجب بزهکاری می شود. شناخت هر یک از این عوامل به خانواده ها کمک می کند که هر یک در مورد آینده فرزندان خود تصمیم مثبت بگیرند

ضرورت تحقیق:

اگر این تحقیق به نتیجه مطلوبی برسد می توان با ارائه راهکارهای مناسب زمینه بزهکاری را از دوران کودکی در خانواده از بین برد.

فرضیه های تحقیق:

اعتیاد والدین به مواد مخدر با بزهکاری فرزندانشان رابطه دارد.

بیسوادی والدین با بزهکاری فرزندانشان رابطه دارد.

جدایی (طلاق) والدین با بزهکاری فرزندانشان رابطه دارد.

جامعه تحقیق:

گروهی از نوجوانان بزهکاری در کانون اصلاح و تربیت تهران گروهی از نوجوانان بزهکاری و غیربزهکار در پارک ملت و گروهی از نوجوانان بزهکار و غیر بزهکار واقع در کوه توچال در سال 1383.

نمونه تحقیق:

تعداد 50 نفر از نوجوانان که به صورت تصادفی ساده انتخاب شده اند.

ابزار تحقیق:

پرسشنامه محقق ساخته است دارای 20 سوال می باشد. تعدادی از سوالات مستقیماً به متغیرهای تحقیق مربوط می شوند. بقیه سوالات برای تحلیل نتایج طرح شده اند ودر واقع مربوط می شوند به هویت شخصی افراد.

روش های آماری:

استفاده از آزمون  و مجذور کافی برای مقایسه میانگین در گروه مستقی استفاده شده است.

نتایج:

کلیه فرضیه ها در این تحقیق مورد تایید قرار نگرفته اند البته با توجه به پرسشنامه ای که از افراد بزهکار گرفته شده است.

فصل اول: کلیات

مقدمه

بیان مسئل

اهمیت تحقیق

هدف تحقیق

فرضیه های تحقیق

متغیرها

تعاریف عملیاتی

مقدمه: بزهکاری کودکان و نوجوانان از جمله موضوعات پیچیده و مشکل و در عین حال جالب در روانشناسی و سایر رشته های مرتبط با آن می باشد. مسئله بررسی علمی بزهکاری سالهاست مورد توجه قرار گرفته ومتخصصان و دانشمندان رشته های مختلف علوم به خصوص روانشناسی، روان پزشکی، جامعه شناسان، حقوق دانان و مربیان هر یک از دریچه ای به بررسی این مسئله همت گمارده اند. امروزه بزهکاری به عنوان مشکل ومسئله اساسی عصر کنونی درآمده است. به صورتی که در گزارش های پژوهشگران متعددی مورد تاکید است. از جمله اسپی (1978) طی تحقیقی در آمریکا اعلام کرده نسبت نوجوانانی که طی سالهای 1957 تا 1975 در دادگاه های مختلف نوجوانان ظاهر شده اند به طرز وحشتناک و ثابتی بالا و به حدود دو برابر رسیده است در ایران مطابق آمارهای موجود در سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور، درصد بزهکاران ارجاع شده به کانون اصلاح و تربیت تهران در سال 1363 نسبت به سال 1365 9/9% افزایش یافته است. بحث در خصوص شناخت و تبیین ابعاد مختلف بزهکاری کودکان و نوجوانان گستره وسیعی از عوامل مختلف زیست شناختی، جامعه شناختی را شامل می شود و این امر ک خودشناسی از ماهیت چند بعدی انسان است. ضمن تاکید بر تفکیک ناپذیری این ابعاد از یکدیگر نشان می دهد که برای بزهکاری علت واحدی وجود ندارد و هیچ یک از ابعاد انسانی نمی توان به نتهائی موجود آنداشت یکی از ابعاد ویژگی های بزهکاران توجه به تحول اخلاقی آنان می باشد تا اینکه وضعیت تحول اخلاقی آنان نسبت به غیر بزهکاران مشخص شود و تفاوت های این دو گروه در این زمینه معلوم گردد. لارمن کلبرگ (1958) حدود 30 سال بعد از اینکه پیاژه تحقیقاتش را در مورد رشد تحول اخلاقی منتشر کرد تحقیقات خود را در زمینه تحول اخلاقی طبق سنت پیاژه دنبال کرد و گسترش داد.

بیان مسئله:

تحقیقات و پژوهش های علمی جدید پیرامون مسئله بزهکاری ثابت کرده است که عامل اصلی در ارتکاب بزهکاری جامعه است. یعنی در جامعه افراد را به طرف انحراف و کجروی سوق می دهد. این وظیفه مهم در جامعه است که امکان اصلاح را برای افراد خاصی فراهم می آورد. برای درمان و پیشگیری پدیده بزهکاری باید درصد شناخت عواملی که باعث فساد محیط اجتماعی گشته و محیطی مناسب برای پروردن افراد بزهکار فراهم آورده برآمد و با شناخت آن عوامل و پیدا کردن ریشه های آن سعی در خشکاندن آن ریشه ها برآمد. یعنی با توجه به افزایش تعداد و بزهکاران هر روز بر تعداد کانون ها بیفزائیم. بعلاوه به فرض اینکه امکان چنین کاری هم باشد آیا عاقلانه تر نیست که این هزینه و نیروی انسانی کشور عزیزمان را که باید صرف درمان بزهکاران شود در اموری مربوط به پیشگیری این امر اختصاص دهیم؟ چه با این کار ما کودکان، نوجوانان و جوانان را از مسیر انحرافی به دور داشته و وار کانال هایی کنیم که خود عوامل سازنده این برای جامعه خود باشند.

اهمیت و ضرورت تحقیق:

در ایران ضرورت انجام تحقیقات و دامنه دار و مفصل در زمینه همکاری از دو منبع عمده تغذیه می شود. از یلاسونیاز به پژوهش و تحقیق در این زمینه بسیار مهم از مسائل روانی- اجتماعی کاملا مشهود است. زیرا بدیهی است که لازمه برخورد صحیح با هر مسئله ای دارا بودن شناخت کافی و تصویری از آن مسئله است و فراهم نمودن زمینه های چنین شناختی بر عهده پژوهشگران و محققان زمینه های مختلف است. از سوی دیگر بافت اجتماعی کشورما از نظر ترتیب نسبی بسیار جوان است. جمعیت 50 میلیونی کشور 279000000 (یعنی 8/55% کل جمعیت کشور) در سنین 19 سالگی و پایین تر از آن قرار دارند با توجه به این مسائل اهمیت پرداختن به امر بزهکاری کودکان و نوجوانانو لزوم در پیش گرفتن اهمیت پرداختن بهامر بزهکاری کودکان و نوجوانان و لزوم در پیش گرفتن اقدامات جدی و اصولی در شناخت این عامل و عوامل به منزله در پیش گرفتن اقدامات جدی و اصولی در شناخت این علل و عوامل به منزله اساسی ترین روش مبارزه با بزهکاری کودکان و نوجوانان آشکارا محسوس است. در حوزه مسائل روان شناسی تحولی به ویژه در بعد اخلاقی ریشه و تحول اگر چنان چه مشخص گردد که بزهکاران نسبت به غیر بزهکاران در سطوح متفاوت تر تحول اخلاقی قرار دارند. از لا به لای این تحقیق میتوان به نقایض تحول اخلاقی بزهکاران پی برد. یعنی ضعف ها و اشکالات استدلال اخلاقی بزهکاران مشخص می وشد و این به نوبه خود در زمینه رهنمودهای تربیتی و آموزش ثمربخش خواهد بود. اگر چنانچه فرضیه های تحقیق حاضر مورد تایید قرار نگیرد بسیاری از مسائل از جمله اینکه ارتباطی بین قضاوت و رفتار اخلاقی بزهکارانه وجود ندارد و مشخص می شود. واین نیز به نوبه خود در زمینه آموزش و اصلاح رفتار بزهکاران بی تاثیر نیست.

هدف تحقیق: نظر به اینکه تحقیقات پیاژه به دنبال آن پروژه گلبرگ دوره ها و مراحل توصل اخلاقی را که بر پایه تحول شناختی قرار دارن را نشان داده اند و نظر به اینکه بر نظام آموزش و تربیت این یک وظیفه است که در تحول شناختی و به تبع آن در تحول اخلاقی کودکان و نوجوانان را تشخیص و در مورد رهنمود های آموزش و اخلاق را بر پایه آنها قرار دهند. ما بر آن شدیم که پژوهش در زمینه تحول اخلاقی در بین نوجوانان بزهکار داشته ما باشیم و ببینیم که آیا بزهکاران آنگونه که بعضی از پژوهش های نشان داده اند از لحاظ تحول اخلاقی در سطوح پایین تر و متفاوت تری نسبت به نوجوانان عادی قرار دارند یا خیر.

فرضیه های تحقیق:‍ 1- بین اعتیاد والدین با بزهکاری فرزندانشان رابطه وجود دارد. 2- بیسواری والدین با بزهکارای فرزندانشان رابطه وجود دارد. 3- جدایی والدین با بزهکاری فرزندانشان رابطه وجود دارد.

متغیرها:

     با این که معمولا در تحقیقات هم بستگی متغیر وابسته و مستقل معرفی نمی کند اما چون متغیر تاثیرپذیر و مورد نظر ما بزهکاری نوجوان است لذا بزهکاری نوجوانان متغیر وابسته می باشد متغیرهای تعداد فرزندان. تحصیلات، شغل والدین، وضعیت محل سکونت میزان درآمد والدین تعداد خانوار، جدائی والدین، اعتیاد والدین، فساد اجتماعی، آسیب های روانی و بدنی، عوامل اقتصادی، فوت والدین متغیرهای مستقل به حساب می آیند.

تعریف عملیاتی:

شرایط زیستی: وجود محرومیت ها و عدم استفاده از بعضی تغذیه ها باعث بروز حالات و خلق و خوهایی در افراد می گردد.

2-عوامل عاطفی: اصولاً آنهایی که در کودکی از جهت امنیت، خربانی و عواطف برخوردار شده‌اند و نسبت به آنها ارضاء نشده اند ممکن است از ناسازگاری سر درآورند. عواملی مانند حسادت، انتقام، تعصب به عنوان ریشه های انحرافی می باشد.

3-عوامل روانی: احساس گناه زمینه ساز بیقراری در کودک است و او دست به کارهایی می زند تا خود را تبرئه کند. (کینه توزی، عقده و حقارت، ناآگاهی و محرومیت).

4-شرایطی تربیتی: بزهکاری و انحراف به میزان بسیار زیاد ناشی از عدم تربیت صحیح خانواده ها نسبت به فرزندان است. نامناسب بودن محیط خانواده باعث ایجاد بی اعمادی در کودک می گردد. بعضی از عوامل عبارتند از: حمایت های بیش از حد، لوس کردنها، تحسین بیش از حد، کشمکش بین والدین. شرایط اخلاقی خانواده.

5-علل انضباطی: گاهی انحرافات کودکان در مسائل انضباطی بیش از حد بروز می کند که مهمترین آنها عبارتند از‍: والدین خشن؟ مربیان سختگیر، عصبانی شدن و کتک زدن کودکان، ضعف و عدم کنترل در محیط خانه.

6-علل اجتماعی: اجتماع و محیطی که فرد در آن زندگی می کند و با گروهی که برخورد دارد نقش اساساسی در تربیت ویدارند. بعضی از عوامل اجتماعی موثر در بزهکاری عبارتند از: خانواده های نابسامان، احتیاط و انحراف، جدایی پدر و مادر از یکدیگر زندگی کودک در محیط منحرف، زندگی در محیط پر از جرم و فساد.

7-شرایط اقتصادی: در بسیاری از موارد فقرها، تنگدستی ها و محرومیت های اقتصادی سبب می شود که کودک ناسازگار شود.

8-علل فرهنگی: برخی از عوامل فرهنگی در بزهکاری عبارتند از عدم آگاهی از وظایف و مسئولیت ها، برنامه های رادیو و تلویزیون و فیلم و سینما، ضرب المثل ها و آداب و رسوم های غلط.