گروه دامپزشکی
پروژه تحقیقاتی کارشناسی علوم آزمایشگاهی دامپزشکی
چکیده فارسی:
در این تحقیق نمونه های خونی با استفاده از سرنگهای و نوجکت هپارینه ازوریدوداج گوسفندان بظاهرسالم نژاد مغانی تهیه شده است . نمونه ها از 216 رأس گوسفند نژاد مغانی و در جنس های مختلف تهیه گردید . بعد از انجام آزمایش و اندازه گیری مقادیر فاکتور دی ( به روش اسپکتروفتوستری و آنالیز آماری داده ها نتایج زیر حاصل گردید) .
ازت اوره خون ، کراتی نین ، اسید اوریک و گلوکز
میزان غیر الکترولیت های سرم خون گوسفندان نژاد مغانی
ازت اوره خون : (mg/dl)
کراتی نین : (mg/dl)
اسید اوریک : (mg/dl)
گلوکز : (mg/dl)
نتایج حاصله آنالیز آماری همچنین بیانگر وجود اختلاف معنی داری بین جنس های نر وماده در این نژاد می باشد (05/0 < P ) این اختلاف به صورتی است که به غیر از میزان ازت اوره خون بقیه فاکتورهای مورد بررسی در جنس نر بیشتر از جنس ماده می باشد .
مقدمه
بیوشیمی درمانگاهی یا بالینی یکی از مهترین رشته‌های علوم پزشکی است. تشخیص و درمان بسیاری از ناهنجاری‌ها، آشفتگیها و بیماریهای انسان و دام بدون استعانت از این بخش از دانش پزشکی دشوار و یا حتی ناممکن است.
در دهه‌های اخیر، توجه و علاقه به بیوشیمی درمانگاهی دامپزشکی همزمان با توسعه سایر علوم پزشکی رو به فزونی گذاشته و آگاهی از تغییرات ترکیبات خون و بافتهای در درک فرایند بیماریها و همچنین تشخیص تفریقی، درمان و پیش‌بینی روند بیماریها بسیار مفید واقع شده است.مقادیر طبیعی ترکیبات بیوشیمیایی خون و سایر مایعات بیولوژیک نزاد مغانی بایاری اساتید و دانشجویان علوم آزمایشگاهی دامپزشکی در دانشکده دامپزشکی واحد شبستر جمع‌آوری و پس از تحقیق و بررسی مستندترین آنها به علاقه‌مندان ارائه شده است. گرچه آزمایشگاه‌های تشخیص دامپزشکی باید بر اساس شرایط اقلیمی و با توجه به نژاد دامهای منطقه اقدام به تهیه مقدار طبیعی فاکتور های بیوشیمیائی و هماتولوژی نمایند . امید است این تحقیق کارگشای برخی مسائل مربوط به گوسفندان نژاد مغانی بوده و اطلاعات پایه ای برای انجام تحقیقات کاملتر را در این گوسفندان مهیا سازد.
اهداف :
1-1- اهداف اصلی : اندازه گیری مقادیر نرمال گلوکز ، اسیداوریک ، ازت اوره خون ،کراتینین ، در خون گوسفندان نژاد مغانی.
1-2- اهداف کاربردی :
1-2-1- بررسی مقادیر نرمال گلوکز ، اسیداوریک ، کراتی نین ، ازت اوره خون ، در خون گوسفندان نژاد مغانی بر حسب جنس .
1-2-2- بررسی مقادیر نرمال گلوکز ، اسیداوریک ، کراتی نین ، ازت اوره خون ، در خون گوسفندان نژاد مغانی بر حسب سن .
1-2-3- - بررسی مقادیر نرمال گلوکز ، اسیداوریک ، کراتی نین ، ازت اوره خون ، در خون گوسفندان نژاد مغانی بر حسب فصل .
1-3- اهداف فرعی :
1-3-1- کمک در تشخیص بیماری ها و امراض مختلف گوسفندان نژاد مغانی .
1-3-2- بررسی وضعیت سلامت جمعیت گوسفندان نژاد مغانی .
1-3-3- تهیه اطلاعات اولیه جهت انجام تحقیقات و مطالعات آتی در نژاد مغانی .
1- معرفی نژاد مغانی :
مرکز اصلی پرورش ، دشت وسیع مغان واقع در شمال آذربایجان شرقی می باشد که ییلاق این گوسفند را مراتع خوب و سرسبز کوه سبلان تشکیل می دهد . علاوه بر منطقه فوق ، پرورش آن در شهر های اطراف نظیر مشکین شهر ، اهر ، نمین ، استان اردبیل و حومه آن متداول است . پرورش به طور ییلاقی و قشلاقی سبب گردیده است آنها در تمام ایام سال در آب و هوایی نسبتاً معتدل و اندکی سرد بین 15 تا 30 درجه زندگی کرده ، با اشتهایی خوب در تمام مدت روز به چرا پرداخته و از مراتع سرسبز منطقه نهایت استفاده را ببرد .
گوسفند مغانی به علت دارا بودن جثه بزرگ ، یکی از بهترین گوسفندان گوشتی کشور را تشکیل داده و هدف اصلی از پرورش این حیوانات نیز استفاده از گوشت آن می باشد .جفت گیری معمولاً در ییلاق صورت می گیرد به طوری که گله هایی که به ییلاق می روند ، اغلب قوچ نیز همراه دارند که در داخل گله به طور آزاد زندگی می کند و به این ترتیب جفت گیری به طور آزاد در ماه های خرداد ، تیر و مرداد انجام می گیرد . فصل زایش از اواخر پاییز شروع و بره ها در قشلاق به دنیا می آیند . میزان تولید بره در فصول مناسب بسیار خوب بوده و بعضی از میش ها قادرند سالی دوبار ، یک بار در ییلاق و بار دیگر در قشلاق آبستن شوند .
1-1- مشخصات اندام :
سر دام نسبتاَ کوچک و ظریف ، حدقه صاف با انحنای مختصر ، پیشانی مسطح و کوتاه ، نیمرخ صاف ، قوچ و میش فاقد شاخ ، گوش ها متوسط با عرض 6 و طول 12 سانتی متر ، نیمه افتاده ، گردن متوسط با رشد خوب عضلانی ، شانه با رشد متوسط عضلات ، پشت مستقیم و مسطح و عریض ، ران عضلانی و اعضاء نسبت به جثه حیوان کوچک ولی ظریف و مقاوم می باشد . رنگ بره در بدو تولد قهوه ای روشن ، رنگ بلوغ سفید شکری ، اعضا و صورت خرمایی روشن و یا قهوه ای و گردن گاهی به رنگ خرمایی دیده می شود .دنبه گرد و فشرده بوده و در قسمت پایینی آن شیار عمیق وجود دارد که تا اواسط طول دنبه امتداد یافته و به دنبالچه منتهی می شود . دنبالچه در دنباله شکاف ، ابتدا به طرف بالا و سپس به سمت پایین امتداد می یابد .
جدول 1 : مشخصات کلی گوسفندان نژاد مغانی
| اندازه ها |
قوچ |
میش |
| قد(سانتی متر) |
62 تا 67 |
60 تا 62 |
| طول تنه(سانتی متر) |
85 تا 88 |
84 تا 86 |
| وزن تولد (کیلوگرم) |
4-Oct |
80/3 |
| وزن بلوغ(کیلوگرم) |
63 تا 66 |
61 تا 63 |
| نسبت دوقلوزایی(%) |
- |
10 |
| پشم سالیانه(کیلوگرم) |
40/2 |
60/1 |
| تولید شیردر 5/4ماه(لیتر) |
- |
75 |
| وزن دنبه (کیلوگرم) |
- |
5/3 تا 4 |
-2- فرآورده های گوسفند مغانی :
الف) گوشت : استعداد قابل ملاحظه گوسفندان مغانی برای تولید گوشت باعث شده است که 20 الی 35 درصد مصرفی کشور را تامین نمایند .
ب)پشم : محصول پشم گوسفندان مغانی به علت اینکه سفید یکدست نبوده و به رنگ های نخودی ، شتری ، کرم ، گرایش دارد و همچنین گاهی از اوقات با تارهای خرمایی نیز همراه می باشد چندان مورد توجه نیست . طول تارهای پشم 13 الی 14 سانتی متر و فاقد ظرافت ، تجعد و فشردگی لازم می باشد . ضمناً از هر بره حدود 450 الی 550 گرم پشم نسبتاً ظریف و مرغوب به دست می آید . شیر گوسفندان مغانی اغلب مصرف محلی دارد که در 2 ماه اول مقدار زیادی از آن به مصرف تغذیه بره ها می رسد . دوره شیرواری 4 الی 5/4 ماه است . روده آنها از نظر کیفیت ، قطر و طول نسبت به سایر گوسفندان ایران ارجحیت داشته و طول آن 35 الی 23 متر و قطر آن 27 الی 26 میلی متر می باشد.]4[
-1- کراتی نین:
کراتینین طی یک واکنش غیر انزیمی از فسفوکراتین بدست می اید.واکنش مزبور به تولید فسفات معدنی و کراتینین منجر می شود. در دام در حال استراحت این فرایند با میزان نسبتا ثابتی انجام می شود. کل توده عضلانی و سطح فعالیت فیزیکی می توانند بر میزان تولید کراتینین ودر نتیجه غلظت سرمی ان تاثیر بگذارند.میزان کراتینین سرم در دامهایی که توده عضلانی زیادی دارند و در مسابقات شرکت میکنند نسبت به دامهای بی تحرک کمی بالاتر است.]5[ کم و بیش تمامی منابع کراتین بدن در عضلات جای دارند . از دهیدراتاسیون غیرآنزیمی کراتین ،کراتینین پدیدار می‌گردد، که از نظر متابولیکی غیر فعال بوده و به عنوان ماده زائد از طریق کلیه دفع می‌گردد.
کراتینین بصورت آزاد از گلومرلهای کلیه فیلتر شده و برخلاف کراتین در شرایط طبیعی از لوله‌های پروکسیمال بازجذب نمی‌شود. علاوه بر آن، مقادیر کمی نیز توسط سلولهای اپی‌تلیال ترشح می‌گردد . افزایش کراتینین همراه با سایر مواد ازته غیرپروتئینی در اختلالات پارانشیم کلیوی مشاهده می‌شود، که کمتر از اوره ، تحت تأثیر عوامل غیرکلیوی قرار داشته؛ و از نظر بررسی عملکرد کلیه و تعیین کلیرانس بر آن برتری دارد. [2]
چنانکه 75% نفرون های کلیوی از کار بیفتد، تصفیه گلومرولی دچار اختلال شده و میزان کراتی نین سرم خون بالا
می رود . بنابراین اگر بخواهیم تصفیه گلومرولی را ارزیابی کنیم ، می توان آزمایش کلیرانس کراتی نین را انجام داده و در ضمن میزان کراتی نین سرم را نیز اندازه گیری کرد . علاوه بر بیماری کلیوی ، بیماریهای پیش کلیوی مثل نارسایی قلب که موجب کاهش جریان خون کلیوی می شود ، در تصفیه گلومرولی مؤثرند
Subestract
In this research , there have been provided good samples of 216 mafaniraced sheep in different materials by using venoject heparind and varidvedaj " sarings . after the experiment and measuring the amount of factors of nitrogen azoturine blood , cratinin , oric acid , and glucose . the amount of eletrolites in blood plasma in the mafanireced sheep
Nitrogen . azoturine blood 20+%61 (mg/dl)
Cratinin 1/08+0/02 (mg/dl)
Asid oric %47+%1 (mg/dl)
Glucose 57+1/1 (mg/dl)
The statistical analysis ofres lets olso showed that there is a meaningful difference between male and female sexesin this race (p<0/05)
This difference is something other than the this difference howes that the amount of nitrogen azot urine blood is more in male rather than female according to the research factors