پایان نامه موانع و محدودیت های توسعه فیزیکی شهر های کوچک ( موردی شهر وایقان )

فهرست و منابع پایان نامه موانع و محدودیت های توسعه فیزیکی شهر های کوچک ( موردی شهر وایقان )

فهرست:

چکیده .................................................................................................................................. 1

فصل اول : کلیات  

مقدمه..................................................................................................................................... 3

1- 1 –  مراحل تحقیق ..........................................................................................................  4

1- 1 – 1 -  بیان مسئله .........................................................................................................  4

2 – 1 – 1 – اهداف تحقیق ..................................................................................................  6

3- 1 – 1 – اهمیت ضرورت تحقیق .......................................................................................  6

4- 1 – 1 – فرضیه تحقیق .....................................................................................................  7

5- 1 – 1- پیشینه تحقیق .......................................................................................................  7

6 – 1 – 1- نوع و روش تحقیق .............................................................................................  7

7 – 1 – 1 – مشکلات و محدودیت تحقیق .............................................................................  8

8 – 1 – 1- کاربرد نتایج تحقیق ............................................................................................  9

فصل دوم : مبانی نظری و تئوریک تحقیق

1 – 2 – رشد شهری ..........................................................................................................  10

2 – 2 – توسعه ..................................................................................................................  10

3 – 2 – توسعه شهری ......................................................................................................... 11

4 – 2 – توسعه فیزیکی شهر ................................................................................................. 11

5 – 2 – انواع توسعه فیزیکی شهرها .....................................................................................  12

6 – 2 - نظریات تحولات فیزیکی شهرها ............................................................................... 12

7- 2 – معنی و مفهوم توسعه ................................................................................................ 13

8-2- نظریات مختلف توسعه شهری ...................................................................................... 13

1- 8– 2 – نظریات قطب رشد ............................................................................................  13

2 – 8 – 2 – نظزیه قطب رشد ............................................................................................  14

3- 8 – 2 – نظریه راندنیلی .................................................................................................. 15

4- 8 – 2-    نظریه لیپتون .................................................................................................... 15

9 – 2 – توسعه پایدار شهری ................................................................................................ 16

10 – 2 – توسعه پایدار و مسائل زیست محیطی .....................................................................  16

11 – 2 – مسکن و زمین و توسعه پایدار شهری ...................................................................... 17

12 – 2 – روشهای تعیین جهت توسعه فیزیکی شهر ...............................................................  18

13- 2 – روش سنتی تعیین توسعه فیزیکی شهرها .................................................................... 19

14 – 2 – مدل توسعه پایدار زمین برای نواحی با رشد سریع با استفاده از GIS  ......................... 19

15 – 2 – مدل شبیه سازی و دینامیک شهر ...........................................................................  19

16 – 2 – رشد و توسعه داخلی شهر ....................................................................................  20

17 – 2- جابجای شهرها ....................................................................................................  20

18 – 2 – علائم و نشانه های رشد توسعه داخلی شهرها ..........................................................  20

19 – 2 – تاسیسات غیر قابل انتقال ......................................................................................  21

20 – 2 – ارزش تاریخی و معماری بناها ..............................................................................  21

21-2- نظریه های شهر گرایی و مهاجرت و تاثیرات بر توسعه .................................................  22

22-2- نظریه مطلوبیت مهاجرت داخلی و تاثیران بر توسعه فیزیکی ...........................................  22

23-2- نظریه در آمد مورد انتظار مهاجر در مقصد و تاثیر آن بر توسعه فیزیکی ............................ 22

24- 2- مدل رشد شهری کلارک .......................................................................................  23

25 – 2 – نظریه توسعه شعاعی ( ساخت قطاعی ) ..................................................................  23

26 – 2 – اصول تشکیل دهنده نظریه ساخت قطاعی شهر به این شرح است ...............................  24

27-2-  عوامل موثر در توسعه فیزیکی و کالبدی شهر .............................................................  24

1-27-2- عوامل طبیعی .....................................................................................................  24  

2- 27 – 2 - عوامل اقتصادی .............................................................................................. 26

3 – 27 – 2 - شبکه های ارتباطی ........................................................................................ 27

4 – 27 – 2 - عوامل اصلی رشد جمعیت شهرها ..................................................................   27

28-2- محدودیت های توسعه فیزیکی شهرها.......................................................................... 27

1 – 28 – 2 - محدودیت های ناشی از عوامل طبیعی ............................................................   28

2- 28 – 2 - محدودیت های ناشی از عوامل اجتماعی ...........................................................  28

3 – 28 – 2-  محدودیت ناشی از عوامل اقتصادی ................................................................  28

4 – 28 – 2 -  محدودیت ناشی از عوامل فنی ....................................................................... 29

5 – 28 – 2 -   محدودیت ناشی از عوامل اداری و سیاسی .....................................................  29

29 – 2 - نگرش سیستمی .................................................................................................... 30

30 – 2 -   توسعه فیزیکی شهر ............................................................................................  32

1-30-2- الگوی توسعه فیزیکی شهرها.................................................................................. 32

2 – 30 – 2 - شهر ستاره ای ( شعاعی ) ...............................................................................  33

3 – 30 – 2 -  شهر گسترده ( شطرنجی ) .............................................................................  33

4 – 30 – 2-  شهر مدل کهکشانی ......................................................................................  33

31- 2- استراتژی توسعه از بالا به سیاست شهری ...................................................................  34

32 -2 – استراتژی توسعه از پایین و سیاست شهری ................................................................  35

فصل سوم : شهر نشینی و تحولات اجتماعی و کالبدی دهه های اخیر

1-3 – سابقه برنامه ریزی شهری در جهان و ایران ...................................................................  39

2-3- مهاجرت در ایران ....................................................................................................... 40

3-3- نتایج و اثرات مهاجرت ..............................................................................................  41

4-3-تحولات کالبدی شهرهای  ایران ..................................................................................  41

1 – 4 – 3 -  بافت تاریخی ، ایجاد و گسترش هسته اولیه شهرها ..............................................  42

2 – 4 – 3 - بافت قدیمی – شکل گیری شهر ایرانی – اسلامی ................................................ 42

3 – 4 – 3 -  بافت میانی ، رشد آرام شهرها و شروع تغییرات کالبدی در آنها ...........................  43

4 – 4 –  3 - بافت جدید با رشد شتابان شهر سازی و گسترش بی رویه شهرها ........................... 43

5-3-  عوامل موثر در سازمان یابی فضاهای شهری در ایران .....................................................  44  

6-3- نظام شهر ایران در دوره پنجاه ساله 1385 – 1335 .....................................................  45

8-3-    تحلیل از رشد و توسعه فیزیکی شهرهای ایران ............................................................  47

9-3-    نقش شهرهای کوچک و متوسط در توسعه پایدار شهری .............................................. 49

10-3- نقش و جایگاه شهرهای کوچک در شبکه شهری ایران ................................................ 50

11-3- اهمیت و ضرورت بررسی شهرهای کوچک ...............................................................  51

12-3- نگاهی به تحولات اقتصادی ایران در دهه های اخیر .....................................................  53

13-3- برنامه ریزی و انواع آن ............................................................................................  53

14-3- حرایم و محدوده متعارف در شهر سازی ....................................................................  56

15-3- الگوی توسعه بیرونی شهر ........................................................................................  57

16-3- اشکال برنامه ریزی ................................................................................................... 59

1-16-3- برنامه ریزی محلی ( شهر ) ( Local planning )  ..............................................  59

2-16-3- برنامه ریزی روستایی ( Rural planning ) ......................................................  59

3-16-3- برنامه ریزی  ناحیه ای ( Regional planning )  ..............................................  60

4-16-3- برنامه ریزی  ملی ( National planning )  .....................................................  60

5-16-3-برنامه ریزی  بین المللی ( Internlianal planning )  ........................................ 60

17 – 3 – طرح های شهر سازی در ایران ............................................................................... 60

18 – 3 - سرانه و تراکم زمین شهری .................................................................................... 64

19 – 3 -  عوامل گسترش شهرها .......................................................................................... 68

20 – 3-  الگوهای توسعه فیزیکی شهری ..............................................................................  69

21 – 3 -  نتنیجه گیری فصل سوم ........................................................................................ 72

فصل چهارم: شناسایی محدوده مورد مطالعه

1 – 4 - موقعیت استان اذربایجان شرقی ................................................................................. 73

2 – 4 -  مورفولوژی و اوضاع طبیعی استان ...........................................................................  74

3 – 4 -  ویژگیهای عمده جغرافیایی و اقلیمی شهرستان شبستر................................................... 74

4 – 4 -  موقعیت ووسعت شهرستان ....................................................................................... 74

5 – 4 -  توپوگرافی منطقه ................................................................................................... 76

6 – 4 - اقلیم ..................................................................................................................... 78

1 – 6 – 4 –بارش............................................................................................................. 78

2 – 6 – 4 -رطوبت ........................................................................................................... 79

3 – 6 – 4 – دما................................................................................................................ 79

4 – 6 – 4 – باد................................................................................................................. 79

5 – 6 – 4 -  تعیین ماههای خشک مرطوب و نوع اقلیم منطقه .................................................  79

7 – 4 - حوزه های آبریز شبکه رودخانه ها ............................................................................ 80

8- 4 – بررسی و شناخت شهر وایقان .................................................................................... 80

1 – 8 – 4 -  پیشینه تاریخی وایقان ...................................................................................... 81

9 – 4 - وجه تسمیه وایقان ..................................................................................................  86

10 – 4 -  کلیماتولوژی منطقه و شهر وایقان .......................................................................... 89

11- 4- پراکندگی خاک در شهر وایقان ..............................................................................  91

12 – 4 - پوشش گیاهی وایقان ............................................................................................ 92

13 – 4 - هیدرولوژی منطقه و شهر وایقان ............................................................................. 95

1 – 13 – 4 - بارش باران های جوی ..................................................................................  95

2 – 13 – 4 - آب های سطحی ( رودخانه های فصلی – سیلاب ها ) ....................................... 95

4- 13 – 4 - سیلاب ها ...................................................................................................... 95

14 – 4 - آب های زیر زمینی و چشمه ها – قنات ها – چاه ها ................................................. 96

1 – 14 -4 - چشمه ها ....................................................................................................... 96

2 – 14 – 4 - قنات ها ....................................................................................................... 97

3 – 14 – 4 - چاه ها ...................................................................................................... 100

15 – 4 -  اتصال به شبکه موجود ....................................................................................... 100

1 – 15 – 4 -  شیب زمین ...............................................................................................  101

2 – 15 – 4 - سیل گیری ................................................................................................  101

16 – 4 -  نحوه دفع ابهای سطحی و منابع آب شهر ............................................................. 101

17 – 4 -  نوع اراضی ...................................................................................................... 101

18 – 4 - جهات توسعه در گذشته ..................................................................................... 102

19 – 4 - موقعیت و وسعت شهر ........................................................................................ 102

20 – 4 - رطوبت نسبی .................................................................................................... 103

21 – 4 -  در مورد گسل و زلزله شهر وایقان ......................................................................  104

1 – 21- 4-  بررسی خصوصیات تکتونیکی زمین زلزله ........................................................ 104

22 – 4 – خصوصیات اجتماعی و جمعیتی شهر ..................................................................  107

1 – 22 – 4 - جمعیت ....................................................................................................  107

2 – 22 – 4 -  تراکم کلی جمعیت  در سطح شهر و تغییرات آن در مناطق مختلف .................  107

3 – 22- 4 -  خصوصیات جمعیتی و ترکیب آن در وضع جمعیت در گذشته و حال مهاجرت و رشد جمعیت  109

4 – 22 – 4 - جمعیت ، خانوار و نرخ رشد ........................................................................ 110

5 – 22- 4 - ساختار جنسی ............................................................................................. 111

6 – 22 -4 - ساختار سنی ...............................................................................................  113

7 – 22 – 4 -  حرکات طبیعی ( وقایع چهار گانه ) .............................................................  115

8 – 22 – 4 -  حرکات اجتماعی یا مکانی جمعیت ( مهاجرت ) ..........................................  116

9 – 22 – 4 -  مهاجرت .................................................................................................  117

23 – 4 – خصوصیات فرهنگی جمعیت .............................................................................. 118

1 – 23 – 4 -  سواد .......................................................................................................  118

2 – 23 – 4 -  آموزش..................................................................................................... 118

3 – 23 -4 - زبان ..........................................................................................................  119

4 – 23 – 4 – مذهب...................................................................................................... 119

24 – 4 - ویژگی های اقتصادی شهر وایقان ......................................................................... 119

25 – 4 - تصویر کلی فعالیت های اقتصادی شهر در زمینه تجارت ،صنعت ، کشاورزی و خدمات 120

1 – 25 – 4 – کشاورزی ................................................................................................. 121

2 – 25 – 4 -  باغداری................................................................................................... 122

3 – 25 – 4 - دامداری ...................................................................................................  122

26 – 4 -  بررسی وضع  توپوگرافی شهر وایقان ..................................................................  125

27 – 4 - جهات توسعه شهر گذشته ..................................................................................  126

28 – 4 - روند گسترش و مراحل توسعه آن ........................................................................  127

1 – 28 – 4-  هسته اولیه شهر ..........................................................................................  128

2 – 28 – 4 -  مراحل اول گسترش ...................................................................................  128

3 – 28 – 4 - مراحل دوم گسترش .................................................................................... 129

4 – 28 – 4 -  گسترش تا سال 1373 .............................................................................  129

5 – 28 – 4 - گسترش از سال 1384 به بعد...................................................................... 129

29 – 4 - نتیجه گیری .....................................................................................................  130

فصل پنجم : یافته های تحقیقات و پیشنهادات

1 – 5 - مقدمه ................................................................................................................  131

2 – 5 – موانع ، امکانات و ساماندهی توسعه فیزیکی شهر وایقان ...........................................  131

1 – 2 – 5 -  مانع کوره آجرپزی در قسمت شمال غربی وایقان ............................................  131

2 – 2 – 5 - اراضی مرغوب کشاورزی .............................................................................  131

3 – 2 – 5 - راه آهن ......................................................................................................  132

4 – 2 – 5 -پادگان نظامی ................................................................................................ 132

5 – 2 – 5 -  بن بست بودن شهر وایقان .............................................................................  132

6 – 2 – 5 -  شوره زار بودن زمین های اطراف و آفت آبهای زیر زمینی ................................  133

7 – 2 – 5 – نتیجه گیری و پیشنهادات ..............................................................................  133

شعر در مورد وایقان ........................................................................................................... 137

منابع و مآخذ ..................................................................................................................... 138

منبع:

– آسایش حسین 1377 اصول و روشهای برنامه ریزی ناحیه ای انتشارات دانشگاه پیام نور

2 – احمدیس ، حسن ( 1376 ، سلسله مراتب شهری ، مبانی نظری ، نظام شهری انتشارات وزارت کشور

3 – باسته ژان و درزیرنارد 1370 شهر ترجمه علی اشرافی تهران انتشارات دانشگاه تهران هنرهای زیبا

4 – بحرینی ، حسین ( 1375 ) فرآیند طراحی شهری ، تهران انتشارات دانشگاه تهران

5 – بحرینی حسین 1377 فر آیند طراحی شهری انتشارات دانشگاه تهران

6 – پایلی یزدی ، محمد حسین و رجبی سناجردی ، حسین ( 1372 ) ، نظریه های شهری و پیرامون تهران . انتشارات سمت چاپ اول .

7 – پور محمدی ، محمد رضا ( 1379 ) ، برنامه ریزی مسکن ، تهران ، انتشارات سمت

8 – پور محمدی ، محمد رضا ( 1375 ) ، ( برخی ملاحظات برنامه ریزی و طراحی در بافت فیزیکی مجتمع های مسکونی ) . نشریه دانشگده ادبیات تبریز شماره 160 و 161

9 – پور محمدی ، محمد رضا ( 1382 ) ، برنامه ریزی کار برای اراضی شهری ، تهران ، انتشارات سمت

10 – مایکل تودارو 1377 توسعه اقتصادی در جهان سوم ترجمه غلامعلی فرجادی

11 – حبیبی ، سید حسن ( 1375 ) از شار تا شهر ، تهران ، انتشارات دانشگده تهران

12 – حسین زاده دلیر ، کریم ( 1371 ) تکنیک و اصول برنامه ریزی شهری ، جزوه درسی دانشگاه علوم انسانی و اجتماعی ،  دانشگاه تبریز

13 – حسین زاده دلیر کریم ( 1380 ) برنامه ریزی ناحیه ای ، انتشارات سمت

14– حسین زاده دلیر کریم 1373 تکنیک و اصول برنامه ریزی شعری دانشگاه علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه تبریز

15 – دریو ماکس ( 1378 ) جغرافیای انسانی ( جلد 2 ) ترجمه سیروس سهامی ، تهران انتشارات رایزن .

16 – رضویان ، محمد تقی ( 1381 ) ، برنامه ریزی کاربری اراضی شهری تهران ، انتشارات مشی چاپ اول

17 – رهنمایی ، محمد تقی ( 1371 ) ، مجموعه مباحث و روش های شهر سازی ، جغرافیا ، تهران ، انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات شهر سازی و معماری ایران ، چاپ دوم .

18 – رهنمایی ، محمد تقی ، ( 1369 ) . مجموعه مباحث و روشهاب شهر سازی جغرافیا . وزارت مسکن و شهر سازی .

19 – زنجانی ، حبیب الله ( 1363 ) ، جمعیت و شهر نشینی در ایران ، جلد اول ، مرکز مطالعات و تحقیقات شهر سازی معماری ایران .

20 – زنجانی ، حبیب الله ( 1376 ) ، راهنمای جمعیت شهرهای ایران معاونت برنامه ریزی مرکز آمار ایران

21 – زنگی آبادی 1371 جغرافیا و برنامه ریزی شهری کرمان مرکز انتشارات کرمان چاپ اول 

22 – سازمان هواشناسی کشور ، سالنامه هواشناسی ، ایستگاه سینپوتیک تبریز .

23 – سعید نیا ، احمد ( 1378 ) ، کتاب سبز .و جلد چهارم . نظام مراکز شهری و فضاهای مسکونی ، مرکز مطالعات . برنامه ریزی شهری وزارت کشور

24 – سعید نیا احمد 1383 کاربری زمین انتشارات شهراریها و دهیاریها کشور

25 – سلطان زاده ، حسین ( 1364 ) مقدمه ای بر تاریخ شهر و شهر نشینی در ایران ، تهران ، نشر آبی .

26 – سلطانزاده حسین ( 1370 ) مقدمه ای بر تاریخ شهر نشینی در ایران تهران ، امیر کبیر . چاپ چهارم .

27 – شالین کلود ( 1372 ) : دینامیک شهری یا پویایی شهرها ، ترجمه اصغر نظریان ، مشهد ، انتشارات آستان قدس .

28 – شکوئی حسین . ( 1374 ) ، جغرافیای کاربری . مکتبهای جغرافیایی ، انتشارات آستان قدس رضوی .

29 – شکویی ، حسین ( 1365 ) ، اکولوژی شهر ، جغرافیای اجتماعی شهری . انتشارات جهاد دانشگاهی تهران .

30 – شکوئی ، حسین ( 1387 ) دیدگاههای نو در جغرافیای شهری ، تهران انتشارات سمت .

31 – شیعه اسماعیل ( 1373 ) ، مقدمه ای بر مبانی برنامه ریزی شهری . چاپ چهارم انتشارات علم و صنعت .

32 - شیعه ، اسماعیل ( 1378 ) مقدمه ای بر برنامه ریزی شهری ، تهران انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران .

33 – شیعه ، اسماعیل ( 1378 ) ، با شهر و منطقه در ایران . انتشارات دانشگاه علوم و صنعت ایران .

34 - شیعه ، اسماعیل ( 1380 ) ، مقدمه ای بر مبانی برنامه ریزی شهری انتشارات دانشگاه علوم و صنعت ایران

35 – شیعه اسماعیل 1384 با شهر و منطقه در ایران

36 – طرح هادی شهر وایقان

37- عزیرپور ، ملکه ( 1375 ) ، توان سنجی محیط طبیعی و توسعه فیزیکی شهر تبریز ، پایان نامه دکتری جغرافیای انسانی ، دانشگاه تربیت مدرس

38 – علیخانی بهلول 1374 آب و هوا ایران انتشارات پیام نور

39- فرید ، یدالله ( 1368 ) ، جغرافیا و شهرسازی ، انتشارات دانشگاه تبریز

40 - مجتهد زاده ، غلامحسین ( 1377 ) ، برنامه ریزی شهری درایران ، تهران ،دانشگاه پیام نور ، چاپ دوم

41- محمودی ، فرج الله ( 1376 ) ، ژئومرفولوژی ساختمانی ، انتشارات پیام نور

42- مزینی ، منوچهر ( 1381 ) ، مقالاتی در مورد شهر و شهرسازی ، تهران ، انتشارات دانشگاه تهران

43- مشهدی زاده ، دهاقانی ( 1378 ) ، تحلیلی از ویژگیهای برنامه ریزی شهری در ایران ، تهران انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران .

44 - موسویان ، محمد رضا ( 1367 ) ، اصول و مبانی معماری و شهر سازی . مرکز مطالعات شهر سازی و معماری وزارت مسکن ، چاپ اول

45 – مشهدیزاده ناصر 1373 تحلیلی از ویژگیهای برنامه ریزی شهری در ایران انتشارات علم و صنعت

46- هادیلی ، بهمن ( 1374 ) ، توسعه فیزیکی شهرها ، جزوه درسی مقطع کارشناسی دانشگاه علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه تبریز .

47 - هاشمی ، فضل الله ( 1377 ) ، حفظ زمین های کشاورزی و باغها در طرح ریزی تهران ، مرکز مطالات و تحقیقات شهر سازی و معماری ایران .

48 – هوشیار ، حسین ( 1381 ) ، برنامه ریزی توسعه فیزیکی شهرهای میانه اندام پایان نامه کارشناسی ارشد . دانشگده علوم انسانی و اجتماعی ، دانشگاه تبریز .