چکیده تحقیق
عنوان تحقیق
پیمایشی در سنجش میزان گرایش افراد به بزه کاری و عوامل موثر بر آن در بین نوجوانان کانون اصلاح و تربیت تهران
بیان مساله
مساله اساسی این تحقیق در این است که تاثیر برخی علل و عوامل را بر بزهکاری افراد در کانون اصلاح و تربیت تهران مورد بررسی و سنجش قرار دهیم . و همچنین با توجه به اهمیتی که بزهکاری در جوامع مختلف دارد پیگری و بررسی علل وعوامل این موضوع در اکثر کشور ها حائز اهمیت است لذا در این تحقیق سعی بر این است تا پاره ای از علل و عواملی را که در بزهکاری افراد نقش دارند مورد مطالعه و پژوهش قرار دهیم .
اهمیت و ضرورت تحقیق
همانطوریکه می دانید جامعه ی مادر حال توسعه می باشد و برای توسعه و پیشرفت نیازمند به یک نیروی کار و متخصص که همان جوانان می باشند نیازمندیم که آینده باگامهای جوان ومتاثر از اندیشه ها و طرز تلقی های ایشان رقم زده خواهد شد . ولی متاسفانه مشکلاتی چون بزهکاری و اعتیاد و سرقت و غیره جوانان کشور را در ورطه هلاکت و نابودی می کشاند و مانع پیشرفت جامعه می گردد لذا می بایست عوامل بزهکاری را شناخت و راههایی برای پیشگیری از آن ارائه نمود . و امکاناتی رابرای جلوگیری از این بزهکاری مهیا و فراهم نمود .
اهداف تحقیق
هدف اولیه و اصلی تحقیق حاضر بررسی میزان گرایش افراد به بزهکاری و عوامل موثر بر آن در بین نوجوانان است و در این تحقیق با فراهم کردن زمینه آشنایی نظری با مفاهیم بزهکاری و عوامل خانوادگی و اجتماعی موثر بر بزهکاری و ارائه پیشنهاداتی در زمینه ی پیشگیری از بزهکاری می باشد .
ادبیات تحقیق
بررسی اجمالی مساله بزهکاری و عوامل موثر بر آن
بزه : عبارت است از اقدام به عملی که بر خلاف موازین ، مقررات و قوانین و معیارهای ارزشی و فرهنگی جامعه می باشد .
بزهکار : کسی است که متهم به ارتکاب رفتار ضد اجتماعی و یا قانون شکنی است ولی به علت آنکه به سن قانون ( معمولاً هجده سالگی نرسیده است ) مانند یک مجرم بزرگسال مجازات نمی شود . یا به عبارتی بزهکار کسی است که عمل او حاصل و نتیجه چندین سال نارضایتی از زندگی خانوادگی است . با توجه به اینکه در آن عامل ارث والین ناراضی و خشنود ، فقر و محیط زیست نقش موثر و تعیین کننده ای را دارند .
بزهکاری : مجموعه ای از جرمها است که در یک زمان و مکان معین به وقوع می پیوندد . در واقع بزهکاری شناخت عاملهایی است که جرم ایجاد می کند. یا به عبارت دیگر مطالعه این پدیده مورد بررسی قرار گیرد در حقیقت کلیه پدیده های اقتصادی ، فرهنگی ، بهداشتی ، سیاسی ، مذهبی ، خانوادگی ومانند آنها رادر جامعه شامل می شود .
روش تحقیق
نوع روش مورد استفاده ی این تحقیق پیمایش می باشد و اطلاعات به دست آمده از طریق پرسشنامه محقق ساخت جمع آوری شده است . در پرسشنامه تلاش اصلی محقق در بر گیرنده عوامل فردی وخانوادگی و اجتماعی و اقتصادی و نظارت اجتماع با میزان بزهکاری جوانان می باشد .
نتایج تحقیق
نتیجه این تحقیق از روی آزمونها محاسبه شده و بدست آمده که تمامی فرضیه های موجود در تحقیق مورد تایید واقع شدند و بین متغیر مستقل و متغیر وابسته رابطه معنی داری وجود دارد . و نتیجه اینکه عوامل محیطی ، اجتماعی و اقتصادی هر سه به نحوی در بزهکاری افراد نقش دارند .
نتیجه گیری کلی
نگاهی کلی به نتایج بدست آمده نشان می دهد که به سادگی نمی توان به ویژگی خاصی در مورد نوجوانان بزهکار اشاره نمود که آن را به عنوان ویژگی بارز افراد بزهکار مطرح نمود اما باید این نکته را در نظر داشت که تمامی افراد بزهکار در مقایسه با افراد غیر بزهکار به مساله فقر مالی ، داشتن دوستان ناباب ، جدایی پدر و مادر اشاره نمود . و عامل بزهکاری خود را در این مساله می دانند . بنابراین نتیجه می گیریم که عامل بزهکاری بیشتراز خانواده ی نا بسامان سر چشمه می گیرند و هر چه نارسایی ومشکلی در خانواده و اجتماع باشد نوجوانان بیشتر به ورطه ی نابودی کشانیده می شوند . همچنین سطح تحصیلات نوجوانان بزهکار پایین تر از سطح تحصیلات نوجوانان غیر بزهکار ارزیابی شده است تفاوت در میزان سواد نشان دهنده ی نقش مهم آموزش و تعلیم و تربیت در بازداری از گرایش افراد از رفتار بزهکارانه است و بررسی عوامل جمعیت شناختی در دو گروه نوجوانان عادی و بزهکار نشان می دهد که تعداد نوجوانان که ترک تحصیل کرده اند در میان افراد گروه بزهکار بسیار بیشتراز تعداد این افراد در گروه نوجوانان غیر بزهکار است و این تا آگاهی کودکان و نوجوانان بزهکار رامی رساند که جامعه و دوستان و خانواده می توانند بادادن آگاهی و تشویق نوجوانان آن را به راه راست هدایت نمایند .
پیش گفتار
حمد و سپاس آن یگانه آفریننده راکه ذره ای از حکمت و دانش خود را به بندگان نادان خویش کرامت فرمود تا شاید از اسارت ظلمت و تاریکی به درآیند و مسیر روشن پیمایند . بزهکاری از جمله مسائل پیچیده ای است که همه جوامع با آن دست به گریبانند و با وجود تمهیدات مختلف سیاستگزاران این مسئله که از سالیان پیش وجود داشت همچنان از مسائل مهم اجتماعی است .
تربیت در هر مکان و مانی به وقوع می پیوندد و مختص زمان و مکان خاصی مانند مدرسه نخواهند بود انسان موجودی اجتماعی بوده و بدون شک تربیت امری است که وی را برای سازگاری با اجتماع آماده می سازد این موجود بر اجتماع تاثیر کرده و متقابلاً از اجتماع و محیط خود متاثر خواهد شد نوجوانان در محیط های خانواده سپس در مدرسه و در نهایت اجتماع وارد گشته و پیوسته با انسانهای درگیرو محیط خویش در تعامل است و در این راه پر فراز و نشیب ساخته و پرداخته می شود و موجودی خام به انسانی پیچیده تبدیل می گردد .
انسان موجودی است که در میان دو بی نهایت قرار دارد انسانی که ازیک سو می تواند تا بی نهایت سقوط کند حتی شایسته نام حیوان نیز باشد و از سوی دیگر آنچنان می تواند در جهت تکامل عروج کند که ملائکه نیز اجازه پای نهادن به مقام او نداشته باشند زیرا جسمش به خاک تعلق داشته و روحش به خداوند موجودی که عالم هستی به خاطر اوست و از مسلم ترین پدیده های جهان هستی و لیکن از ناشناخته ترین آنهاست .
هر انسان از پنج خانه برای تکامل خود بهره می گیرد اول رحم مادر است که نیکویی آن و پیراستگی ها دراز اهمیت زیادی برخوردار است . باید پیشرفت علم به این نکته پی می برد که جنین همه چیز را حس نکرده و نسبت به آن واکنش نشان می دهد . دوم خانه است که اگر سر پرستان آگاه و با ایمانی ( همچون پدر و مادر ) آن اداره کند بهشت دنیا خواهد بود . سوم مدرسه است که از آن به خانه دوم تعبیر می شود مکان مقدسی که نیاز به عشق و محبت مسئولین آن دارد تا نوجوانان جذب علم گردند و راه روشن آگاهی را بیابند . چهارم اجتماع است . خانه بزرگی که به همه ما تعلق دارد . اگر اعضای آن خود را در قبال دیگران مسئول بدانند اجتماع متعدد و یکدست و یکرنگی خواهیم داشت . که مدینه خاضله خواهد شد . پنجم جهان ابدی است که به سوی آن کماکان خواهیم شتافت . راهی که همه انسانها به طور مشترک آن طی می نمایند و آنچه باقی خواهد ماند نام نیک است . امید است با درک نظام هستی و اینکه انسان با چه رسالتی و در کجای این عالم قرار دارد با همدلی خانه و اجتماع مان را به بهشت تبدیل سازیم تا گلهای زندگی مان با طراوت و شاداب باشند و اسیر و در بند نگردند و در راستای ارضای نیاز به سوی زندگی سالم و محیطی آرام راهنمایی شوند .
مقدمه
بزه به سرکشی فرد در برابر اراده اجتماع که به وسیله مقررات تعیین گردیده است اطلاق می شود بزهکاری همه گروههای سنی از کودکان تا بزرگسالان را شامل می شود و از جمله معضلاتی است که در اکثر جوامع از ابتدایی تا پیشرفته را در بر می گیرد . مسئولین اصلاح و امنیت کشورهای مختلف برای پیشگیری و مبارزه بااین انحراف اجتماعی تمهیداتی اندیشیده و به کار بسته اند لیکن کماکان این مشکل اجتماعی به قوت خود باقی است . با گسترش ارتباطات جوامع مختلف اطلاعات و تجربیات و دستاوردهای خود را در اختیار یکدیگر قرار می دهند و از تکرار تجربه های نا موفق جلوگیری به عمل می آورند .
بزهکاری در کودکان و نوجوانان بسیار شایان توجه است زیرا در این سنین روح و جسم آنان همچون لوح سفیدی است که می توان هر چیزی را بر روی آن حک نمود برای سلامت اجتماع بهتر است توجه را به این بخش از اجتماع معطوف کرد تا از بروز معضلات دیگر جلوگیری عمل می آید .
در هم تنیدگی مشکلات اجتماعی به بروز مشکلات عدیده دیگر کمک می نماید و مسئولین را به طور مدام درگیر مسائل مختلف می سازد چاره اندیشی و اقدام به آن هزینه های هنگفتی را می طلبد که می تواند در راه سازندگی مصرف گردد .
بررسی علل و عوامل بزهکاری حاکی از کمبود هایی است که در زمینه های مالی ، فرهنگی ، عاطفی و اجتماعی وجود دارد که می توان با رسیدگی و برخورد ریشه ای به مرتفع ساختن آن کمک نمود . شاید بتوان به جرات گفت که برقراری عدالت اجتماعی می تواند بهترین راهکار باشد و بدست نخواهد آمد مگر آنکه در تمام زمینه ها و به طور همه جانبه باعلل و عوامل بزهکاری و مبارزه جدی نمود والدین آگاه می دانند که الگوی فرزندان خود قرار گیرند . کودکان ابتدا طوطی وار همه چیز را می آموزند و سپس آن را درونی می سازند و جزء شخصیت خود قرار می دهند .
ساخت شخصیت کودکان از همان اوان کودکی صورت می گیرد و حساسیت روح ونقش پذیری سریع آنان حاکی از همین مدعاست . فلذا برای صحت و سلامت اجتماع می بایست به این بخش از جامعه توجه خاص داشت و روح لطیف آنان را با حرکات ، افکار و سخنان نابجا و رفتار و برخورد غیر منطقی خوشه دار نساخت .
بیان مسئله
بزهکاری یک پدیده جهانی و اجتماعی است و با خلقت بشر تحت عناوین مختلف از قبیل سر پیچی ، سر کشی ، رفتار ناشایست و ناپسند آغاز گردیده است چنانچه در قران کریم آمده است : اذا فلنا ملائکه اسجد الارم فسجدوا الا ابلیس ابی و استکبر و کان من الکافرین
چون فرشتگان را فرمان دادیم که بر آدم سجده کنید همه سجده کردند مگر شیطان که ابا و تکبر ورزید و از فرقه کافران گردید .
بزه در حالت انزوا و انفراد مفهومی ندارد و از نظر زمان و مکان متغیراست . بدین ترتیب در راستای توسعه اجتماعی ، اقتصادی ، فرهنگی کشور توجه و بررسی معضلات اجتماعی چون جرم یا بزهکار و تلاش جهت تعدیل مسائل فوق اهمیت بسزایی داشته و تاثیرات غیر قابل انکاری در سیستمهای مختلف دارد .
بزهکاری به عنوان یک معضل اجتماعی تاثیرات مخربی در بخشهای مختلف داشته و مستلزم صرف هزینه های سنگین اقتصای است . برای برچیدن بزهکاری نیاز به تحقیقات وسیع و همکاری همه جانبه سازمان ها موسسات و وسایل ارتباط جمعی و دیگر اقشار می باشد . زیرا زمینه ساز ارتکاب انجام گرفته موجب پیدایش تغییرات مثبت و ارزنده ای است در نحوه مدیریت و چگونگی آن گشته است .
شناخت عوانل اجتماعی یازمینه هایی که بزهکار در آن قرار داشته ، فرهنگ کسب زندگی ، نوع تعاملات میزان آموزش و مسائل خانواده و ... حائز اهمیت است به نظر می رسد تعدیل پدیده بزهکاری نیاز به هماهنگی بیشتر درون و برون سازمان داشته و گردآوری مجموعه ای از نیروها و امکانات با برنامه ریزی مدون جوابگوی این نیاز خواهد شد . چرا که موجودیت هر جامعه بستگی به میزان نظم و همبستگی در بین اجزاء آن دارد اساس نظم اجتماعی در این است که مردم بدانند دیگران از آنها چه انتظاری دارند و بتوانند رفتار دیگران را در بیشتر موارد پیش بینی کنند . از سوی دیگر می توان گفت بی نظمی و ناهنجاری یا بزهکاری در جامعه زمانی به وجود می آید که افراد به وظایف خود عمل نکنند و یا نسبت به آنها آگاه نباشند و در هر جامعه شیوه هایی خاصی وجود دارد که بوسیله آنها بر رفتار اعضاء نظارت می کنند و نظم اجتماعی را برقرار می کنند . اما باید گفت که بررسی علل وعوامل جرم که جزیی از ناهنجاریهای اجتماعی هست مقوله ای بس گسترده هست که نمی توان آنرا به راحتی مورد پژوهش و بررسی قرار داد که چرا بعضی از انسانها مرتکب جرم و خلاف می شوند و می توان این سوال رابه تفکیک جرائم نیز مطرح ساخت . اینکه چرا بعضی از انسانها به بزهکاری روی می آوردند . آیا کمبودهای مادی و فقر باعث بزهکاری می شود ؟ آیا فقر فرهنگی و ... موجب بزهکاری افراد می شود اینها سوالاتی هستند که می توان باتحقیق و تفحص به آنها پاسخ داد و چه بسی سوالات و عوامل بسیاری باشند که در این امر دخیل اند . لذا در این تحقیق سعی بر این است تا پاره ای از علل و عواملی که در بزهکاری افراد نقش دارند را مورد مطالعه و پژوهش قرار می دهیم . امید است که قوانین جامعه طوری وضع شود و یا فرهنگ جامعه به سطحی از کمال برسد که دیگر هیچ بزهکاری در جامعه وجود نداشته باشد