پایان نامه جهت اخذ مدرک کارشناسی رشته مشاوره
مقدمه
افسردگی یکی از رایج ترین انواع ناراحتی های روانی است که باعث مراجعه به روانپزشکان ،روانشناسان و دیگر متخصصان بهداشت رو انی می گردد . از این لحاظ افسردگی با سرما خوردگی در میان ناراحتیها ی جسمی قابل مقایسه است . در هر لحظه از زمان 15 تا 20 در صد افراد بزرگسال جامعه ممکن است عوارض و نشانه های مختلف افسردگی شدید را از خود نشان دهند .حداقل 12 درصد از جمعیت کشور های پیشرفته در طی عمر خود برای معالجعه علایم افسردگی شدید به متخصصان روانی مراجعه می کنند و حدس زده می شود که 75در صد افرادی که در موسسات درمان روانی بستری میشوند دچار افسردگی هستند . به دلایلی که هنوز کاملاًروشن نیست در صد بیشتری از بانوان دچار افسردگی می شوند ،نسبت زنان به مردان افسرده در ممالک پیشرفته صنعتی تقریباً2به1 می با شد . افسردگی از زمان باستان شایع ترین نوع ((نا بسامانی عاطفی )) شناخته شده است و در بسیاری از مدارک زمان گذشته می توان آثار آن را مشاهده کرد در حدود 450 سال پیش از میلاد مسیح ،بقراط از این بیماری به نام ملانکولی یاد کرده است . از مطالعه تاریخ چنین بر می آید که دانشمندان ایرانی مانند ابو علی سینا ور ازی این بیماری را می شناختند و از آن به عنوان عارضه ای روانی یاد کرده اند در سال 1986 کراپلین ،افسردگی را جزء بیماریهای عاطفی (اختلالات خلقی )طبقه بندی کرد . از آغاز دوره پیش سنگ تا قرون 16تا 17 تکامل بشر از لحاظ ساز گاری اجتماعی و آسایش زندگی بسیار پایین بود . باانقلاب صنعتی همه چیز شروع به تحول نمود . صنعت رشد فزاینده ای پیدا کرد ،شهر های متمدنی مثل لندن ،نیویورک و توکیو به سرعت توسعه یافتند ،جمعیت شهرها به چندین برابر رسید و سطح در آمد مردم به شکل قا بل توجهی افزایش یافت اغلب مردم غربی در کمال رفاه و آسایش زندگی می کردند اما ساختمان جسمانی و عقلانی بشر در چند هزار سال گذشته تغییر بسیار جزِِئی حاصل کرد ،انسان مجبور بوده است تطابق و تغییر موقعیت را بیاموزد لیکن وا کنشهای اساسی و غریزه ای او هنوز هم شباهت بسیار نزدیکی با حیوانات عالی تر دارد و این همان مطلبی است که اریک فرام در تئوری خود در بارهٌ شخصیت گفته ، و آن اینکه انسان زمانی که برای آزادی از اصل خود ، یعنی طبیعت جدا شده و به زندگی متمدن شهری روی آورده ، احساس تنهایی می کند و این احساس موجب اضطراب و افسردگی او شده است که این مطلب ازدیاد افسردگی را در جوامع صنعتی تأیید می کند .
ناراحتیهای گوناگون روانی و از جمله افسردگی طبیعتاٌ در درجات شدید خود جسم آدمی را هم تحت تأثیر قرار می دهد و شخص را تا حد بیماریهای روان تنی (1) پیش می برد.
حد نهایت آسیبی که ناراحتیهای روانی ، از جمله افسردگی ایجاد می کنند خود کشی (2) می باشد . بیماریهای روان تنی ناشی از تأثیراختلالات روانی مانند اضطراب و افسردگی بر روی جسم انسان است . به عقیده تعدادی از دانشمندان و به خصوص پژوهشگران انگلیسی که در این مورد تحقیقات متعددی انجام داده اند علت بسیاری از بیماریهای جسمی (مثل زخم معده ، ناراحتیهای قلبی و عروقی ، سکته های مغزی ، فشار خون و تعدادی از درد های مفاصل و...) را ناشی از فشار ها و استرسهای روانی میدانند ،
عده ای عقیده دارند تعداد این بیماریهای روان تنی بیش از 60 در صد بیماریهای جسمی می باشد .
افسردگی درجات و انواع مختلفی دارد و از عوامل متعددی ممکن است ناشی گردد.
این عوامل شامل : سرشت طبیعی (3) ، وراثت ، اختلال در فعالیت شیمیایی و هورمونی بدن ، تجارب خانوادگی (بخصوص داشتن پدر و مادر افسرده یا الکلیک)،
از دست دادن یکی از والدین بخصوص مادر در اوایل زندگی یا محرومیت از علاقه و محبت والدین ، حوادث ناراحت کننده و منفی در سالهای اخیر زندگی ، گرفتاری با همسر یا زوجه ای خشن و پر خاشگر ، نداشتن روابط اجتماعی نزدیک با افراد قابل اعتماد ، بر خوردار نبودن از حمایت اجتماعی کافی و بالاخره نداشتن یا از دست دادن حسن احترام یا اعتماد به خود می باشد و یا می توان افسردگی را ناشی ازنگرش منفی نسبت به خود یا استدلالهای غلط در مورد وقایع مختلف زندگی و شناخت نادرست نسبت به آنها دانست .
یکی از افسردگی های شایع در بین زنان افسردگی پس از زایمان (1) یا جنون
پس از زایمان می باشد که ناشی از بهم ریختگی هورمونی پس از زایمان ، ضربه ای که در هنگام زایمان به مادر وارد می شود و برداشت مادر از اینکه قسمتی از وجودش از او جدا شده است . افسر دگیهای پس از زایمان اگر خفیف باشد ، عادی تلقی می شود و در صورتی که افسردگی شدید باشد و به حالت صدمه زدن به خود (مادر ) و نوزاد در آید خطرناک میباشد و احتیاج به در مان فوری دارد .
در مورد مردان قسمتی از جامعه آماری افسرده ها مربوط به افراد معلول و جانبازمی با شد که علت افسردگی در آنان به چند عامل مهم بر می گردد:
غمگین بودن آنها َ به خاطر نقص در یکی از اعضای بدن و یا از دست دادن عضوی از بدنشان .
نوع نگرش و طراز برخورد غلط مردم و کلاًً جامعه نسبت به فعالیت و کار آیی آنها
شناخت منفی جانبازان نسبت به ابعاد وجودی خود که ناشی از نگرش غلط و طراز بر خورد اشتباه مردم با آنها می باشد .
اگر چه افسرگی از دیر باز به عنوان یکی از نا بسامانیهای روانی عمده شناخته شده است اما در دو دههء اخیر اهمیت این بیماری هم از حیث رنج و آزادی که مبتلایان به آن تحمل می کنند و هم از لحاظ بار سنگینی که این ناراحتی بر منابع در مانی ملتها تحمیل می نماید بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است و بخاطر وسعت فراگیر این بیماری و نیز تجارب کلینیکی ، حداقل در ممالک صنعتی مغرب زمین باعث شده متخصصان مربوطه از دو دهه اخیر به عنوان دوره جدید ملانکولی (افسردگی شدید ) در تاریخ روانپزشکی معاصر نام ببرند .به نظر این محققان در دو دههٌ اخیر افسردگی جای تشویش و اضطراب را ، که در دو دههٌ بعد از جنگ بین المللی دوم به عنوان مهمترین عارضه روانی تلقی می شد ، گرفته است و اینک رایج ترین ناراحتی روانی افراد بالغ را تشکیل می دهد .
همراه با بروز و شیوع وسیع افسردگی ، هم در کل جمعیت و هم در جمعیت مراجعان به مراکز بهداشت و درمان روانی ، اقدامات گو ناگونی از طرف متخصصان بهداشت روانی در زمینه تشخیص ،طبقه بندی ،بررسی عللو عوارض ودرمان انواع افسردگی به عمل آمده است . پژو هشهای دقیقی که در زمینه بررسی اساس شیمیایی حالات عاطفی و غیر عادی و تاًثیرات در مانی دارو هایضد افسردگی بعمل آمد پیچیدگی خاص این حالات و ارتباط متقابل آنها را با فعالیتهای شناختی و روابط شخصی و اجتماعی فرد به خوبی نشان داده است. حاصل این مطالعات تجدید نظری اساسی در سیستم تشخیص و طبقه بندی اختلالات عاطفی و افسردگی را ضرو ری ساخته و به نظام جدیدی که در چاپ سوم و چهارم راهنمایی تشخیص و طبقه بندی انجمن روان پزشکی آمریکا پیشنهاد شده منجر گشته است. ازسوی دیگر ،جستسجو ی راههای جدید درمان اختلالات عاطفی مورد توجه متخصصان بهداشت روانی قرار گرفته است . در این میان ،پیروانمکتب رفتار درمانی کوششهایی رادر جهت استفاده از اصول روانشناسی رفتاری در شناخت و درمان افسردگی به عمل آورده اند که هم از حدیث تازگی برداشت و هم از لحاظ درجه موفقیت در مانی مورد توجه اهل فن قرار گرفته است .
با توجه به اهمیت مو ضوع و توجه روز افزون به درمان افسردگی و علت یابی آن ضروری به نظر میرسد که مورد جانبازان نیز به این امر توجه کافی مبذول شود . چون جانبازان در زمان جنگ نیز فشار های و استر سهای روحی و رو انی زیادی را تحمل کرده اند .
این عوامل هم تأثیر بسزایی در وضعیت ر.حی و رو انی جانبازان از بعد عاطفی دارد که البته عوامل متعدد دیگری نیز مزید بر علت می باشد و بجاست مسئولین گرامی تمهیداتی را درجهت جلو گیری از ابتلاء به اختلالات روانی وبه خصوص افسردگی جانبازان به اجراءدر آورند ،که اگر این مسئله مورد توجه قرار گیرد و اقدامات لازم صورت گیرد بسیاری از اختلالات جسمی این عزیزان نیز بر طرف خواهد شد .
افسردگی در جانبازان به دنبال خود ،درو نگرایی را نیز در پی دارد که همین منوال ممکن است بیماریهای جسمی را نیز در بر گیرد ،لذا اهمیت این مو ضوع بر هیچ کسی پوشیده نیست و محقق نیز در پژوهش خود این مسئله رادر جانبازان شهرستان ایوان غرب مورد مطالعه و بررسی قرار داده است .