فهرست و منابع پایان نامه نبرد سلطان سنجر با ترکان غز (مطالعه ای در روند تسلط قبایل غز بر خراسان و پیامدهای آن)
فهرست:
کلیات 1-25
مقدمه 1
طرح موضوع 4
طرح مسئله 5
طرح مفروضات 5
روش تحقیق 6
ضرورت انجام تحقیق 7
قلمرو تحقیق 7
کلمات کلیدی و مفاهیم 8
نقد و بررسی منابع 10
بخش اول: ترکان غزتا دوره سلجوقی 26-71
اوضاع جغرافیایی آسیای مرکزی و ساکنان آن 26
1-1- جغرافیای آسیای مرکزی 26
2-1-ساکنین آسیای مرکزی 28
2 -اصل و منشا اولیه ترکان غز 31
1-2-منشا نام غز 31
2-2-نژاد غزان 32
3-2-مساکن غزان 33
4-2-مهاجرت غزان 36
3-ویژگی های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی غزان 40
1-3-اوضاع سیاسی غزان 40
2-3-اعتقادات دینی غزان 41
3-3-آداب و رسوم غزان 44
4-3-زندگی اقتصادی 40
4-گذشته تاریخی غزان 46
1-4- غزان در دوره گوک ترکها 46
2-4- غزان در دوره اویغورها 52
3-4- ترکان غز و جهان اسلام 54
4-4- غزها در دوره سامانیان 56
5-4- غزها در دوره غزنویان 59
1-5-4-سلطان محمود غزنوی 61
2-5-4-سلطان مسعود غزنوی 67
بخش دوم: وضعیت ترکان غز در دوره سلجوقیان 72-112
نقش غزان در تشکیل دولت سلجوقیان 72
2-روابط غزان با سلاطین بزرگ سلجوقی 87
1 -2- اوضاع سیاسی حکومت سلاجقه بزرگ 87
2-2- سلاجقه بزرگ و غزان 94
بخش سوم: وضعیت ترکان غز در دوره سلطان سنجر 113-153
اوضاع سیاسی حکومت سنجر 113
2-روابط غزان با سنجر 119
3-درگیری غزان با سنجر 129
بخش چهارم: اوضاع خراسان پس از اسارت سنجر 152-175
1-غزها در خراسان 152
1-1-سلطان سلیمان سلجوقی 156
2-1-سلطان محمود 162
3-1-فرار سنجر از اسارت و مرگ او 167
4-1-خراسان پس از مرگ سنجر 171
بخش پنجم: نتایج و پیامدهای حمله غزان 176
1-نتایج سیاسی 176
1-1-تشکیل حکومت خوارزمشاهیان 176
2-1-زوال حکومت سلجوقیان در خراسان 177
3-1-بروز هرج و مرج در خراسان 180
2-نتایج اجتماعی 182
1-2-قتل و غارت مردم 182
2-2-از بین رفتن امنیت 184
3-نتایج اقتصادی 187
4-نتایج فرهنگی 189
1-4-کشته شدن علما و بزرگان 189
2-4-ویرانی مراکز و اماکن فرهنگی 197
نتیجه گیری 198
منابع و ماخذ .
منبع:
-آقسرایی، محمود بن محمد: تاریخ سلاجقه (مسامره الاخبار و مسایره الخبار)؛ تصحیح: عثمان توران، تهران، اساطیر، 1362.
- ابن اثیر، عزالدین علی بن محمد: الکامل فی تاریخ (تاریخ بزرگ اسلام و ایران)؛ ترجمه: ابوالقاسم حالت، ج21، تهران، علمی، 1351.
- ابن حامد کرمانی، افضل الدین ابوحامد احمد: تاریخ افضل (بدایع زمان فی دقایق کرمان)؛ تهران، دانشگاه تهران، 1362.
- ابن حوقل: صوره الارض؛ ترجمه: جعفر شعار، تهران، بنیاد فرهنگ ایران، 1345.
- ابن خلدون، عبدالرحمن: کتاب العبر و دیوان مبتداء و الخبر فی ایام العرب و العجم و البربر (من عاصر هم من ذوی السلطان الاکبر)؛ ترجمه: عبدالحمید آیتی، 4ج، تهران، مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1368.
- ابن خلدون، عبدالرحمن: مقدمه؛ محمد پروین گنابادی،2ج، تهران، ترجمه و نشر کتاب، 1352.
- ابن طقطقی، محمد بن علی بن طباطبا: تاریخ فخری (در آداب ملکداری و دولتهای اسلامی)؛ ترجمه: محمد وحید گلپایگانی، تهران، ترجمه و نشر کتاب، 1360.
- ابن العبری، غریغوریوس ابوالفرج:تاریخ مختصر الدول؛ ترجمه: محمد علی تاج پور و حشمت الله ریاضی، تهران، انتشارات اطلاعات، 1364
- ابن فضلان، احمد: سفرنامه ابن فضلان؛ ترجمه: ابوالفضل طباطبایی، تهران، شرق، 1355.
-ابن فندق، ابوالحسن علی بن زید بیهقی: تاریخ بیهق؛ تصحیح احمد بهمنیار، بی جا، کتابفروشی فروغی، بی تا، چاپ دوم.
- ابن ندیم، محمد بن اسحاق:الفهرست؛ ترجمه: محمدرضا تجدد، تهران، کتابخانه ابن سینا، 1343.
- ابوالغداء عماد الدین اسماعیل بن نور الدین علی: تقویم البلدان؛ ترجمه عبدالمحمد آیتی، تهران، فرهنگ ایران، 1349.
- اسفزاری، معین الدین: روضات الجنات فی اوصاف مدینه هرات؛ تصحیح سید محمد کاظم امام، تهران، دانشگاه تهران، 1338.
-انوری،علی بن محمد:دیوان انوری؛به اهتمام محمد تقی مدرس رضوی،2جلد،تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب،1347.
- اصفهانی، محمود بن محمد بن الحسینی: دستور الوزراء؛ تصحیح: رضا انزا بی نژاد، تهران، امیر کبیر، 1364.
- اصطخری، ابراهیم بن محمد: مسالک و ممالک؛ به کوشش ایرج افشار، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1347.
- بناکتی، فخر الدین ابوسلیمان داوود بن تاج الدین ابوالفضل محمد: تاریخ بناکتی؛ به کوشش جعفر شعار، تهران، انجمن آثار ملی، 1348.ُ
- بنداری اصفهانی: تاریخ سلسله سلجوقی (زبده النصر و نخبه العصره)؛ ترجمه: محمد حسین جلیلی، تهران، بنیاد فرهنگ ایران، 1356.
- بیهقی، ابوالفضل محمد بن حسین: تاریخ بیهقی؛ به اهتمام علی اکبر فیاض، تهران،دنیای کتاب، چاپ سوم،1371.
- : تاریخ سیستان؛ تصحیح ملک الشعراء بهار، به همت محمد رمضانی، تهران، خاور،1314.
- : حدود العالم من المشرق الی المغرب؛ به کوشش دکتر منوچهر ستوده، تهران، طهوری، 1362.
- حسینی، صدرالدین بن الحسین علی: اخبار الدوله السلجوقیه؛ تصحیح محمد اقبال، ترجمه رمضان علی روح الهی، تهران، ایل شاهسون بغدادی، 1380.
- جرفاذقانی، ابوالشرف، ناصح بن ظفر: ترجمه: تاریخ یمینی؛ به اهتمام جعفر شعار، تهران، ترجمه و نشر کتاب، 1345.
- جوزجانی، منهاج سراج: طبقات ناصری؛ تصحیح عبدالحی حبیبی، تهران، دنیای کتاب،1363.
- جوینی، عطامک علاءالدین: تاریخ جهانگشای جوینی؛ تصحیح محمد قزوینی، 3ج، تهران، ارغون، 1370.
- خاقانی شروانی،افضل الدین بدیل بن علی : دیوان خاقانی شروانی ؛تصحیح ضیاالدین سجادی ، تهران زوار ، 1357
- خواجه نظام الملک، ابوعلی حسن: سیرالملوک (سیاست نامه)؛ به اهتمام هیوبرت دارک، تهران، ترجمه و نشر کتاب، 1347.
- خواند میر، غیاث الدین بن همام االدین الحسینی: تاریخ حبیب السیر فی اخبار افراد بشر؛ 4ج، تهران، کتابخانه خیام، 1333.
- خواند میر، غیاث الدین: دستورالوزاء؛ تصحیح سعید نفیسی، تهران، اقبال، 1317.
- دولتشاه سمرقندی، ابن دولتشاه بن بختیشاه: تذکره الشعراء؛ تصحیح محمد عباسی، تهران، کتابفروشی بارانی، بی تا.
- راوندی، محمدبن علی بن سلیمان: راحه الصدور و آیه السرور در تاریخ آل سلجوق؛ تصحیح محمد اقبال، تهران، امییرکبیر، 1364.
- رشیدالدین فضل الله: جامع التواریخ؛ به کوشش بهمن کریمی، 2ج، تهران، اقبال، 1367.
0- شبانکاره ای، محمدبن علی بن محمد: مجمع الانساب ؛ تصحیح میر هاشم محدث، تهران، امیرکبیر، 1363.
- صاحبی نخجوانی، هندوشاه بن سنجر بن عبد الله: تجارب السلف در تواریخ خلفاء و وزارای ایشان؛ تصحیح عباس اقبال، مطبعه فردین، 1313.
- عقیلی، سیف الدین حاجی بن نظام:آثارالوزراء؛ تصحیح جمال الدین ارموی، تهران، دانشگاه تهران، 1337.
- غفاری کاشانی، قاضی احمد: تاریخ نگارستان؛ تصحیح مدرس گیلانی، تهران، حافظ، 1404ه.ق.
فصیحی خوافی، احمدبن محمد: مجمل فصیحی؛ تصحیح محمود فرخ، مشهد، کتابفروشی باستان، بی تا.
- قزوینی، زکریا بن محمد بن محمودآثار البلاد و اخبار العباد؛ ترجمه عبدالرحمان شرفکندی، تهران، مؤسسه علمی اندیشه جوان،1366.
- قزوینی، یحیی بن عبدالطیف: لب التواریخ؛ تهران، بنیاد و گویا، 1363.
- قمی، نجم الدین ابوالرجاء: تاریخ الوزراء؛ به کوشش محمد تقی دانش پژوه، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1363.
- کاشانی، جمال الدین ابوالقاسم عبدالله: زبده التواریخ؛ به کوشش محمد تقی دانش پژوه، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1366.
کاشغری ،محمود بن حسین بن محمد :دیوان لغات الترک؛ترجمه وتنظیم سید محمد دبیر سیاقی،تهران ،پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ،1375
- گردیزی، ابو سعید عبدالحی بن ضحاک بن محمود: زین الاخبار؛ تصحیح عبدالحی حبیبی، تهران، بنیاد فرهنگ ایران، 1347
- : مجمل التواریخ و القصص؛ تصحیح ملک الشعرائ بهار، به همت محمد رمضانی، تهران، خاور، 1318
- محمد بن نجیب بکران: جهان نامه؛ به کوشش محمد امین ریاحی،تهران،ابن سینا،1342.
- محمد بن ابراهیم: سلجوقیان و غز در کرمان؛ تصحیح باستانی پاریزی، تهران، طهوری، 1343.
- مستوفی قزوینی، حمدالله: تاریخ گزیده؛ به اهتمام عبدالحسین نوایی، تهران، امیرکبیر، 1339.
- مسعودی، ابوالحسن علی بن الحسین: التنبیه و الاشراف؛ ترجمه: ابوالقاسم پاینده، تهران، ترجمه و نشر کتاب،1349.
- مسعودی، ابوالحسن علی بن الحسین: مروج الذهب و معادن الجواهر؛ ترجمه: ابوالقاسم پاینده، تهران، ترجمه و نشر کتاب،1356.
-مقدسی،ابوعبدالله محمد:احسن التقاسیم؛ترجمه علینقی منزوی،تهران،شرکت مؤلفان و مترجمان ایران،1361،
- منتجب الدین، علی بن احمد: عتبه الکتبه؛ تصحیح محمد قزوینی و عباس اقبال، تهران، سهامی چاپ.
- میر خواند، میرمحمدبن سید برهان الدین بن خداوند شاه: روضه الصفا فی سیره الانبیاء و الملوک و الخلفاء؛ 11ج، تهران، خیام و پیرورز،1339.
- نرشخی، ابوبکر محمد بن جعفر: تاریخ بخارا؛ ترجمه: ابونصراحمد بن محمدبن نصر القباوی، تلخیص محمد بن ظفر بن عمر، تصحیح مدرس رضوی، تهران، بنیاد فرهنگ ایران، 1351.
- نظامی عروضی سمرقندی، احمدبن عمر بن علی: چهار مقاله؛ تصحیح محمد بن عبدالوهاب قزوینی، لیدن، بریل، 1327ه.ق
- نیشابوری، ظهیرالدین: سلجوقنامه؛ تهران، کلاله خاور، 1332.
تحقیقات و مطالعات
-اشپولر، برتولد: تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی؛ ترجمه جواد افلاطوری و مریم میراحمدی، 2ج، انتشارات علمی و فرهنگی،1369.
- اقبال، عباس: تاریخ مغول؛ تهران، امیرکبیر، 1365.
- اقبال، عباس: تاریخ مفصل ایران؛ تهران، خیام،بی تا.
- اقبال، عباس: وزارت در عهد سلاطین بزرگ سلجوقی؛ به کوشش محمد تقی دانش پژوه و یحیی ذکاء، تهران، دانشگاه تهران،1328.
- اصفهانیان داوود و دیگران: سیری در تاریخ فرهنگ ایران؛ اصفهان، کتابفروشی ثقفی، 1353.
- بارتولد،و.و: ترکستان نامه؛ ترجمه کریم کشاورز، 2ج، تهران، بنیاد فرهنگ ایران،1352.
- بارتولد،و.و: تاریخ ترکهای آسیای میانه؛ ترجمه غفار حسینی، تهران، طوس،1376.
- باسورث: تاریخ سلجوقیان؛ ترجمه یعقوب آژند، تهران، مولی، 1381.
- باسورث: تاریخ غزنویان؛ ترجمه حسن انوشه، 2ج، تهران، امیرکبیر، 1356.
- باوزانی، الساندرو: ایرانیان؛ ترجمه: مسعود رجب نیا، تهران، روز جهان، 1359
- براون، ادوارد: از سنایی تا سعدی؛ ترجمه: غلامحسین صدری، تهران، مروارید، 1351
- بویل، جی.آ: تاریخ ایران کیمبریج (از سلجوقیان تا فروپاشی مغول)؛ ترجمه حسن انوشه، ج5، تهران، امیرکبیر، 1366.
- بیگدلی، محمدرضا: ترکمن های ایران؛ تهران، پاسارگاد،1369.
- پرویز، عباس: تاریخ دوهزاروپانصد ساله ایران؛ 2ج، تهران، موسسه مطبوعاتی علمی، بی تا.
- پیگولوسکایا و دیگران: تاریخ ایران از دوران باستان تا پایان سده هیجدهم، ترجمه کریم کشاورز، تهران، پیام،1354.
- خوشرو، غلامعلی: شناخت انواع اجتماعات؛ تهران، اطلاعات، 1373.
- حداد عادل، غلامعلی: دانشنامه جهان اسلام؛ تهران، بنیاد دایره المعارف اسلامی، 1375
- حلمی، احمد کمال الدین: دولت سلجوقیان؛ ترجمه: عبدالله ناصری طاهری، قم، حوزه و دانشگاه، 1383.
- رازی، عبدالله: تاریخ کامل ایران؛ تهران، اقبال،1369.
- رحمانی فر، محمد: نگاهی به تاریخ ترکمن های ایران؛ تهران، اختر، 1379.
- رضا، عنایت الله: ایران و ترکان در روزگار ساسانیان؛ تهران، علمی و فرهنگی،1374.
- رضاقلی، علی: جامعه شناسی خودکامگی؛ تهران، نشر فی، 1376
- سجادی سید ضیاالدین :فرهنگ لغات دیوان خاقانی ؛2ج ، تهران ،زوار ، 1374
- سومر، فاروق: اُغوزها (ترکمن ها)؛ ترجمه: آنادردی عنصری، گنبد قابوس، حاج طلایی،1380.
- شایان مهر، علیرضا: دایره المعارف تطبیقی علوم اجتماعی؛ 3ج، تهران، کیهان، 1377.
- شعبانی، رضا: مبانی تاریخ اجتماعی ایران؛ تهران، قومس، 1369.
- شهبازی، عبدالله: ایل ناشناخته؛ تهران، نی، 1366
- شهیدی مازندرانی: فرهنگ شاهنامه؛ تهران، بلخ، 1377.
- صاقیان، مرضیه: جهان ایرانی و توران؛ تهران، وزارت امور خارجه، 1381
- صفاری، محمد شفیع: فرهنگ لغات و تعبیرات مثنوی های سنایی؛ قزوین، دانشگاه بین المللی امام خمینی،1378.
- طبیبی، حشمت الله: جامعه شناسی ایلات؛ تهران، دانشگاه تهران،1371.
- فرای، ریچارد: بخارا دستاورد قرون وسطی؛ ترجمه محمود محمودی، تهران، ترجمه و نشر کتاب،1348.
- فرای، ریچارد: تاریخ ایران کیمبریج (از اسلام تا سلاجقه)؛ ج4، تهران، امیرکبیر، 1366.
- فرای، ریچارد: عصر زرین فرهنگ ایران؛ ترجمه: مسعود رجب نیا، تهران، سروش،1358.
- کلوزنر، کارلا: دیوان سالاری در عهد سلجوقی؛ ترجمه یعقوب آژند، تهران، امیرکبیر، 1363.
- گروسه، رنه: امپراطوری صحرانوردان؛ ترجمه عبدالحسین میکده، تهران، ترجمه و نشر کتاب، 1352.
- گروسه، رنه:تمدن ایرانی؛ ترجمه: عیسی بهنام، تهران، ترجمه ونشر کتاب، 1352.
-گلی، امین الله: سیری در تاریخ سیاسی – اجتماعی ترکمن ها؛ تهران، علم، 1366
- لسترنج، گی: جفرافیای تاریخی سرزمین های خلاف شرقی؛ ترجمه محمود عرفان، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی،1364.
- لمپتون، آ: تداوم و تحول در تاریخ ایران؛ ترجمه: یعقوب آزند، تهران، نی، 1372.
- لمپتون، آ: سیری در تاریخ بعد از اسلام؛ ترجمه: یعقوب آزند، تهران، امیرکبیر، 1368.
- لمپتون، آ: مالک و زارع در ایران؛ ترجمه: منوچهر امیری، تهران،علمی فرهنگی ، 1362..
- مزارعی، عدنان: تاریخ اقتصادی و اجتماعی ایرانیان؛ تهران، مردمبارز، 1348.
- مصاحب ، غلام حسین : دایره المعارف فارسی ؛3ج، تهران ، امیر کبیر 1380
- موسوی بجنوردی: دایره المعارف بزرگ اسلامی؛ 12ج، تهران، مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی، 1379.
- ولادیمیرتسف، ب: نظام اجتماعی مغول؛ ت: شیرین بیانی، تهران، ترجمه و نشر کتاب، 1345
- هیأت، جواد: سیری در تاریخ و زبان و لهجه های ترکی؛ تهران، نشرنو، 1362
مقالات
- اقبال، عباس: سه سند از اسناد تاریخی دیوان خوارزمشاهیان؛ ارمغان، سال19، ش2، اردیبهشت1317.
- اورغون، نامق: اوغوزها (ترکان غز)؛ ترجمه: عبدالقادیر آهنگری، وحید، ش1،1351.
- سلطانی، رامین: فتنه غز در خراسان؛ مجله ایران شناخت، ش16و17، بهار و تابستان سال1379.
- گویا اعتمادی، سرور: فتنه غز و نامه اهل خراسان؛ آریانا، ج2، ش3.
- مشکور، محمدجواد: مهاجرت ترکان غز به ایران؛ مجله بررسی های تاریخی، سال پنجم، ش4، 1349.
- مشکور، محمدجواد: مهاجرت ترکان غز به ایران؛ یادنامه ابوالفضل بیهقی، مشهد، ادبیات مشهد،1350.
- مویدی، حسینقلی: شمه ای درباره غز؛ مجله دانشکده ادبیات مشهد، ش4، سال هشتم.
- ولی، وهاب: مرو در دوره سلجوقیان؛ تحقیقات تاریخی، ش6و7، پاییز1371.
منابع عربی
- ابن جوزی، ابی الفرج عبد ارحمن بن علی: المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم؛10ج، حیدرآباد دکن، مطبعه دایره المعارف العثمانیه، 1359ه.ق.
- ابن خلکان، ابن العباس شمس الدین احمد بن محمد: وفیات الاعیان وابناء و انباء الزمان؛ تحقیق محمد محیی الدین عبدالحمید، قاهره مکتبه النهضه المصر،1367ه.ق.
- سمعانی، الامام ابی سعد عبدالکریم بن محمد بن منصور التمیمی: الانساب؛ تصحیح شیخ عبدالرحمن بن یحیی المعلمی الیمانی، حیدرآباد دکن، مطبعه مجلس دایره المعارف العثمانیه،1383ه.ق.
- وزنه، یحیی حمزه، الدوله السلجوقیه فی عهد سلطان سنجر؛قاهره،کتبه الثقافه الدینیه،1424ه.ق/2004م/1382ه.ش.
- یاقوت حموی الروی البغدادی، شهاب الدین ابن عبدالله یاقوت بن عبدالله: معجم البلدان؛ بیروت، دارصادر، بی تا.
تحقیقات به زبان انگلیسی
- Kopruluzade, fuad: Turkmans, First Encyclopedia of Islam. New Edite, Brill (Leiden)
- Huartcl: Seldjucs,….
- Huartcl: Ghuzz,….
- Huartcl: Sandjar,…