پایان نامه دزدی دریایی و جایگاه آن در حقوق جزای بین الملل

سابقه ی تاریخی دزدی دریایی

پیشینه

منطقی است که فرض کنیم دزدی دریایی از وقتی که مردم از اقیانوس ها به عنوان مسیرهای تجاری استفاده می نمودند وجود داشته است، اما قدیمی ترین نمونه های مستند دزدی های دریایی مربوط به ساحل نشینانی است که در قرن سیزدهم پیش از میلاد، دریای اژه و شرق مدیترانه و مصر را مورد تهدید قرار داده بودند. در عصر باستان ایلیریان ها و تری هینان ها به علاوه یونانیان و رمیان به عنوان دزدان دریایی شناخته می شدند. جزیره لمون (Lemnos)مدت طولانی در برابر سلطه یونانیها پایداری کرد و به عنوان لنگرگاه امنی برای Thracian ها شد به نظر فینیقیان نیز گاهی در طول سفرهایشان مبادرت به دزدی دریایی کرده و دختران و پسران را برای فروش به عنوان برده می ربودند.

در قرن سوم پیش از میلاد، دزدان دریایی به الیمپوس( شهری در آناتولیا ) حمله کردندو منجر به فقر و بدبختی شدند. در میان مردم باستان که مبادرت به دزدی دریایی می کردند، بومیان ایلیریا (Illyrian ) ساکن در غرب شبه جزیره بالکان مشهور بودند. تهاجمات دائمی ایلیریاها به دریای آدریاتیک منجر به جنگ های زیادی با دولت رم شد. این کشمکش ها پایان نیافت تا اینکه در سال 168 قبل از میلاد، رم سرانجام ایلیریا را تصرف کرده و با الحاق آن به عنوان یکی از ایالت های خود به این مسئله خاتمه داد.

در طول قرن یکم پیش از میلاد دزدان دریایی مستقر در امتداد سواحل آناتولی تجارت امپراتوری رم را در مدیترانه شرقی مورد تهدید قرار می دادند. در سفر دریایی از میان دریای اژه در 75 سال قبل از میلاد، ژولیوس سزار (Julius Caesar ) توسط دزدان دریایی سیلیسی(Cilician) ربوده شد و آن ها او را در جزیره دور افتاده فارماکوسا زندانی کردند. او در زندان ماند تا زمانی که دزدان دریایی در ازای آزادی او درخواست طلا کردند و با پرداخت شدن آن او را آزاد کردند. سزار بلافاصله ناوگانی تشکیل داد و آنها را تعقیب کرد و معدوم ساخت.
سرانجام مجلس سنا در 67 قبل از میلاد تصمیم گرفت بطور جدی با دزدی دریایی برخورد و سردار رمی پمپئی بعد از سه ماه جنگ و ستیز، خطر و تهدید مزبور را فرونشاند. در اوایل سال 258 بعد از میلاد ناوگان Gothic-Herulic شهرهای ساحلی دریای سیاه و دریای مارمارا مورد غارت و چپاول قرار داد. سواحل دریای اژه نیز چند سال بعد به همین شکل خسارت دید. در سال 264 میلادی، گُت ها به Galatia و کاپادوسیا رسیدند و دزدان دریایی گُتی (Gothic) در قبرس و جزیره کرت مستقر شدند. در این حملات گُتها غنائم جنگی هنگفتی بدست آوردند و هزاران نفر را به اسارت گرفتند .

در 286 بعد از میلاد، کراسوس یا کارازیوس سردار رمی، فرماندار نظامی منطقه گال جهت فرماندهی بریتانیا منصوب شد و مسئولیت یافت تا دزدان دریایی ساکسون (Saxon) و فرانکیش (Frankish)را که به سواحل گل بلژیک و آرموریکا (Belgic Gaul & Armorica ) حمله کرده بودند، نابود سازد .

در ایالت رمی بریتانیا، سنت پاتریک (Saint Patrik) توسط دزدان دریایی ایرلندی دستگیر و به بردگی و اسارت برده شد.
بزودی جنگجویان جزایر پلینزی (Polynesian) به دهکده ها و دهستان های کنار دریا و حاشیه رودخانه هجوم بردند. آنها از دریا برای تاکتیک های جنگ و گریز خودشان استفاده می نمودند(در صورتیکه جنگ مطابق میل آنها پیش نمی رفت مکان ایمنی برای عقب نشینی بود).

قرون وسطی تا قرن نوزدهم

شناخته شده ترین و گسترده ترین دزدان دریایی در اروپای قرون وسطایی، وایکینگ ها، جنگجویان و غارتگران اهل اسکاندیناوی بودند که در عصر وایکینگ ها و در ابتدای قرون وسطی طی سال های 783 تا 1066 میلادی دزدی می کردند. آنها به سواحل، رودخانه ها و شهرهای درون مرزی همه اروپای غربی تا مرز سویل(بندری در جنوب غربی اسپانیا) در سال 844 میلادی حمله می کردند آنها حتی به سواحل آفریقا و ایتالیا و همچنین به کلیه سواحل دریای بالیتک و سواحل بالادست رودخانه های اروپای شرقی تا دریای سیاه و پارس(ایران) حمله می کردند. عدم وجود قدرت مرکزی در سراسر اروپا در طول قرون وسطی منجر به افزایش دزدی دریایی در قاره اروپا شد.

در خلال این سالها دزدان دریایی عرب نیز در مدیترانه حضور یافتند. در اواخر قرن 9 میلادی مناطق امنی برای دزدان دریایی عرب در طول سواحل جنوبی فرانسه و شمالی ایتالیا ایجاد شد. در سال 846 این دزدان به رم حمله کرده و خساراتی را به واتیکان وارد ساختند. در سال 911 اسقف شهر نارباون قادر نبود از رم به فرانسه بازگردد زیرا این دزدان از فرکسینت کلیه مسیرها را در کوههای آلپ کنترل می کردند. دزدان دریایی عرب در قرن دهم میلادی از جزایر بلیریک (گروه کوچکی از جزایر مدیترانه که در سواحل شرقی اسپانیا واقع است )اداره می کردند از سال 824 تا 961 دزدان دریایی عرب مستقر در جزیره کرت کل مدیترانه را محل تاخت و تاز خود کرده بودند. در قرن 14 هجوم دزدان دریایی ، دوک ونیزی جزیره کرت را مجبور ساخت از ونیز بخواهد ناوگانش را به منظور حفاظت مداوم در آنجا نگاه دارد.

بعد از یورش و هجوم اسلاوی های شبه جزیره بالکان در قرن های پنجم و ششم، یک طایفه از اسلاوی در سرزمین پاگانیا بین دالمایتا و زاچلومیا در نیمه اول قرن هفتم ساکن شدند. این اسلاوها عادات دزدان دریایی ایلیریایی قدیم را دوباره زنده کردند و اغلب به دریایی آدریاتیک یورش می بردند. حدود سال 642 میلادی، آن ها به جنوب ایتالیا حمله کردند و به سیپانتو واقع در بندر ونتو یورش بردند. حملات آن ها در آدریاتیک سریعاً افزایش یافت، تا جائیکه که سرتاسر دریا برای مسافرت نا امن شد.

 نارنتینه ها(Narentines)، با استفاده از حضور نیروی دریایی ونیزی در خارج از کشور، آزادی بیشتری در تهاجمات خود بدست آورد، تا جایی که در سالهای 827-882 در آب های سیسیل(Sicily) اقدام به عملیات های جنگی می کردند. به محض بازگشت ناوگان ونیز به آدریاتیک، نارنتینه ها بطور موقت عادات خود را دوباره ترک کردند و حتی عهد نامه ایی را در ونیز امضا کردند و و رهبر غیر مسیحی اسلاویایی خود را طبق دین مسیح غسل تعمید دادند. در سال های 834 و 835 میلادی دزدان دریایی نرت وا عهد نامه را نقض کردند و مجدداً به بازرگانان ونیزی که از بنونتو برگشته بودند حمله کردند. همه تلاش های نیروی دریایی ونیز برای مجازات Marians در سال های 839 و 840 با شکست مواجه شد. بعدها آنها همراه با اعراب حملات بیشتری به ونیز کردند. در سال 846 میلادی، نارنتینه ها از ونیز شکست خوردند و به شهر خود کُرل حمله ور شدند و اموال آنجا را به غارت بردند. در اواسط مارس سال 870 میلادی آنها ماموران مخفی رمی را که از انجمن کلیسا در استانبول(قسطنطنیه) بازمی گشتند، ربودند. این کار باعث شد ارتش رم شرقی( بیزانتیوم) با آنها بجنگد که در نهایت باعث پذیرش دین مسیحیت از طرف آنها شد.

بعد از حمله اعراب به ساحل آدریاتیک در سال 872 میلادی و عقب نشینی ناوگان امپراتوری، نارنتینه ها، حمله به آبهای ونیز را آغاز کردند و باعث تعارضات و جنگ وستیزهایی با ایتالیایی ها در سال های 887 و 888 میلادی شد. ونیزی های در طول قرن های 10 و 11 بطور بیهوده ایی با آنها به جنگ پرداختند.

در سال 937، دزدان دریایی ایرلندی در کنار اسکاتلندی ها، وایکینگ ها، ولزی ها و پیکت ها(مردمان غیر سلتی انگلیس) به انگلستان حمله کردند. پادشاه انگلستان Athelstan آنها را واردار به عقب نشینی نمود.

دزدی اسلاوی ها در دریای سیاه با غلبه دانمارکی ها بر دژ آنها، آرکونا در سال 1168خاتمه یافت. در قرن دوازدهم، سواحل غربی اسکاندیناوی توسط Curonians و Oeselians از طرف سواحل شرقی دریای بالتیک مورد حمله و غارت قرار گرفت .در قرون 13 و 14 دزدان دریایی مسیرهای هانساتیک(اتحادیه ای از چند شهر در شما آلمان و کشورهای همسایه در قرون وسطی) را مورد تهدید قرار داده و نزدیک بود تجارت را بطور کلی نابود سازند. برادران ویکچوال اهل گوتلند که با دزدان دریایی دولتی همکاری داشتند بعدها رو به دزدی دریایی آوردند. تا سال 1440 تجارت در دریای شمال و دریای سیاه به علت وجود دزدان دریایی بسیار خطرناک بود.
اچ . توماس میلهورن به مردی انگلیسی به نام ویلیام موریس اشاره دارد که در سال 1241 محکوم به دزدی در دریا شد و اولین شخصی است که به دار مجازات آویخته شده یا مثله شده است و این امر حاکی از آن است که در زمان حکمرانی شاه هنری سوم به این جرم از منظر سختگیرانه ایی نگاه شده است.

یوشکونیک ها روسی دزدان دریایی بودند که شهرهای حاشیه رودخانه های کاما و ولگا را در قرن 14 میلادی مورد غارت و چپاول قرار می دادند.

در زمان رم شرقی(بیزانتیوم)، ماینوت ها (از خشن ترین مردم یونان) دزدان دریایی مشهوری به شمار می رفتند. ماینوت ها با این توجیه که سرزمین آن ها فقیر است دزدی دریایی را به عنوان یک عمل قانونی در نظر گرفتند و این کار منبع در آمد اصلی آن ها به شمار می رفت. قربانیان اصلی ماینوت ها ترکان عثمانی بودند، اما آنها به کشتی های کشورهای اروپایی نیز حمله می کردند.

قبایل هاید و کلینجت ها که در امتداد سواحل جنوبی آلاسکا و در جزایر شمال غربی British Columbia (ایالاتی در بخش غربی کانادا، پیش از میلاد) زندگی می کردند، از قدیم معروف به دزدان دریایی خشن و برده فروشی بودند که تا کالیفرنیا به غارت و چپاول می پرداختند.

سواحل هندوستان

نمونه هایی از دزدی دریایی در وداها ذکر شده است. با این وجود جالب ترین نمونه آن مربوط به زمانی است که به بهانه جنگ این عمل صورت می گرفته است. سلسله پادشاهی نوظهور در حجاز در ساحلی هند غربی قرار گرفت. یکی از آنها تیموجی بود که از مقرر فرماندهی خود جزیره آنجادیپ هم اقدام به دزدی دولتی( دستگیر نمودن تاجران اسب که برای راجای هاناور اسب تهیه می کردند) و هم اقدام به دزدی دریایی با حمله به ناوگان تجاری کرالا که به تجارت فلفل با گجرات می پرداختند، می نمود.

طی قرون شانزدهم و هفدهم میلادی دزدان دریایی اروپایی بطور مکرر بر ضد کشتی های مغولستان، مخصوصاً آنهایی که برای سفر حج در مسیر مکه حرکت می کردند، اقدام به حمله نمودند. اوج این حملات با تصرف کشتی بنام رحیمی توسط پرتغالی ها که متعلق به مریم زمانی ملکه مغولستان بود بروز کرد و این کار منجر به اشغال شهر دامان ( از مستعمرات پرتغال در غرب هندوستان)توسط مغول ها شد.
در قرن هجدهم، دزد دولتی اهل بمبئی بنام کانهوجی انگره بر دریاهای بین مومبایی و گوا حکمرانی می کرد. او به ناوگان کشتیرانی بریتانیا حمله کرد و براین اصرار داشت که کشتی های شرکت هند شرقی در صورت کشتیرانی در آب های آن ها باید مالیات بپردازند.
در دوره ایی تعداد دزدان دریایی ماداگاسکار نزدیک به هزار نفر می شد. ایلی سنت ماری به محل مورد علاقه دزدان در قرن هفدهم و هجدهم تبدیل شد. معروف ترین دزد دریایی ناخدا میسون و افراد او هستند که ظاهرا سرزمین ها و مستعمرات آزاد واقع در شمال ماداگاسکار را در قرن 17 کشف نمودند. در سال 1694 در حمله غافلگیر کننده ایی توسط بومیان جزیره نابود شد.
سواحل جنوبی خلیج فارس به سواحل دزدان دریایی شهرت یافت که غارتگران در آنجا پیاپی به ناوگان کشتیرانی خارجی حمله می کردند و آنها را به ستوه آورده بودند.

لشکرکشی های نخستین بریتانیا برای محافظت از تجارت اقیانوس هند در Ras al-Khaimah منجر به جنگ ها و نبردهایی بر ضد آن قرار گاه ها و دیگر بندرگاهها در امتداد ساحل در سال 1819 شد.

توجه: باید توجه کرد که خلیج فارس دارای سواحل شمالی( سواحل ایرانی) و سواحل جنوبی (سواحلی که متعلق به کشورهای عربی چون عربستان صعودی، قطر، امارات است) است و نباید فکر کرد که ایرانیان مبادرت به دزدی دریایی می نمودند تاکنون هیچ مدرک مستندی در این رابطه وجود ندارد و اگر در جایی از دزدی ساحل نشینان خلیج فارس و عمان سخن گفته شده است منظور همان سواحل جنوبی این دریا است.

شرق آسیا

از قرن سیزدهم میلادی به مدت 300 سال ، وُکو که در ژاپن مستقر بود کار خود را به عنوان دزد دریایی در شرق آسیا شروع کرد. دزدی دریایی در جنوب شرق آسیا با عقب نشنینی ناوگان خان مغول در چین، بعد از خیانت متحدین جاوه ایی آنها شروع شد( کسانی که امپراتوری ماجاپاهیت را بعد از سقوط مغول ها بنیان نهادند). آن ها قایق های جانک (قایق ته پهن چینى) را به کشتی بزرگ بادبانی ترحیج می دادند. افسران نیروی دریایی جزیره دورافتاده، بیشتر از اهالی کانتن(در چین) و قبیله هوکین بودند و گروه های خود را نزدیک دهانه ی رودخانه ها، اساسا برای محافظت از خودشان مستقر می کردند. آن ها معمولا سربازان پیاده نظام خود را که معروف به (لَنگ یا لَنون) بودند جهت تقویت استحکامات نظامی خود از بین مردم بومی به کار می گرفتند آنها با تکیه بر آموزش های عالی جنگجویی و مهارت های دریانوردی و کشتیرانی که بیشتر در امتداد دهانه های جاوه و سوماترا صورت می گرفت خود را از مرگ نجات می دادند.

وحشیگری و قدرت یافتن آن ها همزمان با رشد قریب الوقوع تجارت ابریشم و ادویه از مسیرهای دریایی شد.

با این وجود، قدرتمندترین ناوگان های دزدان دریایی در شرق آسیا، متعلق به دزدان دریایی چینی در طول سلسله ی mid-Qing بود. ناوگان دزدهای دریایی بطور فزاینده ایی در اوایل قرن نوزدهم قدرت یافت. تاثیرات دزدی های دریایی وسیع و گسترده برای اقتصاد چین بسیار زیان آور بود. آن ها به طرز حریصانه ایی تجارت چین را که در فوجیان و گوانگ دونگ رونق یافت بود و رشته حیاتی تجارت چین قلمداد می شد، مورد هدف قرار داده بودند.