پایان نامه بررسی ابعاد شخصیت و رضایت زناشویی در زوج های دانشجو

پایان نامه جهت دریافت رشته علوم تربیتی 

مقدمه

اجتماع در گستره خویش متشکل از نهادهای متعدد و کوچک و بزرگی است. یکی از عمده ترین نهادهای اجتماعی که جانشین ندارد خانواده است که از دیرباز همزمان با خلقت بشر به شکل ابتدایی وجود داشته است.

به منظور شناخت خانواده می بایست تعریفی از آن ارائه کنیم.خانواده یک نهاد حقوقی است که بر پایه روابط ویژه ای میان حداقل یک زن و یک مرد موجودیت می یابد. زن و مرد باید با هم ارتباط ویژه ای داشته باشند که با آن زوجیت و پیوند زناشویی اطلاق می شود.(کارنگی،1383) رضایت زناشویی از جمله مفاهیمی است که در چند دهه ی اخیر مورد توجه بسیاری از روانشناسان و تحقیقگران قرار گرفته است اما از نظر قدمت تاریخی این موضوع در مباحثی که علما و فلاسفه و تربیت در گذشته داشته اند به چشم می خورند.ازدواج حاصل پیوند زناشویی زن و مرد است ازدواج و روابط زناشویی از عواملی است که میتواند بر هیجان خواهی تاثیر گذارد. سازگاری زناشویی دارای ابعاد مختلفی است :

روابط جنسی،روابط اجتماعی، اشتغال ، وضیعت مالی، مسائل مذهبی و ... .نقش دین و راهکارها آن به عنوان یک عامل مؤثر بر هیجان خواهی بسیارپر اهمیت است ، مطالعات انجام شده همه حاکی از آن است که می توان درگرو اعتقادات واعمال صالح واخلاقی پسندیده به یک آرامش روانی دست یافت وانسان معتقد را به یک انسان سر زنده وبشاش که همیشه در حال تلاش وتکاپوست در می آورد ، که همیشه در ارتباط با جامعه ی خود است و در هر زمینه فرهنگی ,اجتماعی و اقتصادی سعی بر آن دارد که با توجه به توانایی های خودش بهترین باشد ، واین خلاف عقیده ونظری است که افراد مذهبی را به عنوان انسانهای عبوس ومنزوی می شناساند که شاید ناشی از عملکرد نادرست ودیدگاه غلط بعضی از افراد مذهبی باشد که فکر کرده اند دیندار یعنی جدیت ورسمی بودن(مصدقی،1385) بنابراین هدف از تحقیق حاضر بررسی تیپ شخصیتی  بر رضایت از زندگی آنان می باشد .

بیان مسئله

خانواده یکی از مهمترین نهاد های موجود در جامعه است که به نظر هر چه بیشتر در مورد آن تحقیق شود باز هم جای کار دارد. خانواده به خاطر اهداف زایدی تشکیل می شود که یکی از مهم ترین آنها میل قوی هر جنس به جنس مخالف می باشد هر چند تمایلات جنسی، بین انسان و حیوان مشترک است ولی تمایز آنها به جهت نوع پاسخگویی به این نیاز است. یکی دیگر از اهداف تشکیل خانواده رسیدن زوجین به آرامش و امنیت است فردی که هنوز مجرد است انرژی خود را در مسیرهای دیگری صرف می کند. مثل پیدا کردن یک زوج مناسب و این به خودی خود می تواند آرامش فرد را به هم بریزد پس کسی که همسفر زندگی خود را پیدا کرده است آرامش بیشتری را تجربه می کند.

رضایت زناشویی یکی از عوامل موثر بر ثبات و پایائی خانواده هاست. به عقیده شاملو 1369 مهم ترین عوامل موفقیت در زندگی زناشویی عاطفی و فکری تشابه علایق و طرز تفکر، تشابه مذهبی، تشابه تحصیلی و طبقاتی، تشابه طرز تفکر نسبت به امور جنسی، تشابه علایق در زندگی و سرعت عمل در کارها و بالاخره رابطه خانواده زن و شوهر می داند. (به نقل از امینی، 1381)

رضایت از زندگی زناشویی در فرهنگ عمید رضایت از زندگی زناشویی، خشنودی از زندگی و زنده بودن و معاش با زن یا شوهر، شوهر کردن و ازدواج معنی شده است.هابکینز تعریف جالبی از رضایت از زندگی دارد. او می گوید: احساسات عینی از خشنودی، رضایت و لذت تجربه شده توسط زن یا شوهر موقعی که تمام جنبه های ازدواجشان را در نظر می گیرد.رضایت زناشویی یک متغیر نگرشی است و بنابراین یک خصوصیت فردی زن و شوهر محسوب می شود. طبق تعریف فوق رضایت از زندگی در واقع نگرش نسبی و لذت بخشی است که زن و شوهر از جنبه های مختلف روابط زناشویی دارند. امروزه شاغل بودن زنان، یکی از مسائلی است که در اجتماع مطرح است و زنان به علل گوناگون به کار روی می آورند و حتی مجبور گشته اند علاوه بر مسئولیت های خود در خانه و تربیت فرزندان، مسئولیت های اجتماعی را نیز پذیرا گردند. در اینجاست که ما با قشری به عنوان «زنان شاغل» روبه رو می شویم. افرادی که در دو جبهه مهم یعنی جامعه و خانواده مشغول خدمت و انجام وظیفه می باشند.یکی از متغیر هایی که در رضایت از زندگی زوجین موثر است احساسات مثبت نسب به زندگی و همسر است . احساسات را می توان به دو گونه تقسیم کرد: احساسات مثبت مانند شادی، عشق و احساسات منفی مانند خشم وغم. یکی از تفاوت های عمده احساسات منفی و مثبت در این است که احساسات منفی همیشه در ما میل شدیدی را برای انجام یک عمل مشخص ایجاد می کنند. مثلا وقتی خشمگین می شویم، میل شدیدی به حمله ور شدن به آن چه خشم را در ما ایجاد کرده احساس می کنیم، و یا وقتی می ترسیم میل شدیدی به فرار کردن از موقعیت ترسناک را احساس می کنیم. در این موقعیت ها دامنه انتخاب های ما بسیار محدود شده و تنها یک یا دو عمل در آن لحظه به ذهن ما می رسد. اعمالی که همواره برای بقای انسان لازم است، چرا که این احساس ها همیشه در موقعیت های تهدید کننده و خطرناک ایجاد می شوند که اصولا احتیاج به یک عکس العمل سریع و قاطعانه دارند..

افراد دارای تیپ های شخصیتی متفاوت تجربیات و همچنین روشهای خاص خود را برای مقابله با استرس و مشکلات زندگی خود دارند افراد دارای تیپ های شخصیتی A بیشتر میل به برونگرایی و افراد دارای تیپ های B  میل به درونگرایی دارند که این به نوبه خود تاثیرات فراوانی را در نحوه تحصیل فرد در دانشگاه و همچنین انگیزه پیشرفت تحصیلی وی در آن محیط را داراست.( سید محمدی 1387)

بنابراین شخصیت عامل مهمی در انگیزه پیشرفت تحصیلی فرد دارد و پژوهش حاضر در صدد پاسخ گویی به این سوال است که : آیا بین تیپ شخصیت درون گرایی و برون گرایی با رضایت زناشویی دانشجویان رابطه وجود دارد ؟

اهمیت و ضرورت تحقیق

یکی از نیازهای اساسی انسان در مرحله جوانی جفت گزینی ها است در راستای تحقق و دست یابی به این نیاز هر فردی تمایل دارد که در مورد آینده زندگی زناشویی خود و مشتقات و سختی های آن بیشتر بداند تا آگاهی و توانایی لازم برای سازگار شدن با آنها را در خود داشته باشد و در نهایت زندگی برای هر شخصی تبدیل به کانونی پر مهر و سالم شده و پرورش فرزندانی قوی و با اراده و در سطحی وسیعتر جامعه ای قوی و با نشاط و با اراده را به دنبال داشته باشد. تحقیقگران معتقدند که احساسات مثبت می‌تواند به افزایش طول عمر بیانجامد و ظاهرا این احساسات نقشی مهمتر از خوب کردن فوری حال ما دارد. اثر خنثی کننده احساس مثبت، میزان صدمات جسمی ناشی از احساسات منفی را که بر دستگاه قلبی عروقی وارد می‌شود، کاهش می‌دهد، اما برخی از تحقیقات دیگر خواصی فراتر از اثر خنثی کنندگی را نشان می‌دهند. به نظر می‌رسد، داشتن احساس مثبت باعث می‌شود که فرد در آینده نیز روحیه‌ای مثبت داشته باشد و این مسئله از ابعاد شخصیت فرد متاثر است . بنابراین بررسی تیپ شخصیتی با رضایت زناشویی ضروری به نظر میرسد.

اهداف تحقیق

هدف کلی :

1- بررسی رابطه بین تیپ های شخصیتی درونگرایی و برونگرایی با رضایت زناشویی دانشجویان

اهداف جزئی :

2- بررسی تأثیر جنسیت بر رضایت زناشویی دانشجویان.

3- بررسی تفاوت تیپ های شخصیتی در بین دختران و پسران  

4-بررسی تاثیر رضایت زناشویی و تیپ شخصیتی در پیشرفت تحصیلی دانشجویان

فرضیه های تحقیق

1- رضایت زناشویی در بین تیپ های شخصیتی درونگرا و برونگرا متفاوت است.

2- رضایت زناشویی در دانشجویان دختر و پسر متفاوت است .

3-دانشجویان پسر دارای تیپ شخصیتی برونگرا و دختران درونگرا تر هستند .

4- رضایت زناشویی و تیپ شخصیتی بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان تاثیر دارد .

سوالات پژوهش

آیا احساسات مثبت تاثیر بر رضایت زناشویی در بین دانشجویان علوم دارد؟

آیا رضایت زندگی در افراد شاغل و بیکار متفاوت است.

آیا رضایت از زندگی در پیشرفت تحصیلی تاثیر دارد.

آیا احساسات مثبت در پیشرفت تحصیلی تاثیر دارد.

آیا سن با احساسات مثبت و رضایت زناشویی رابطه دارد؟

تعاریف نظری

در فرهنگ عمید رضایت از زندگی زناشویی، خشنودی و خوشدلی از زنده بودن، زیستن، عمر حیات و معاش با زن یا شوهر کردن و ازدواج معنی شده است و در عموم رضایت زناشویی احساس تعلق و وابستگی زن و شوهر، احساس همدلی و محبت بین آنها و رضایت مند بودن از زندگی از تمام جهات.الیس(1989) رضایت زناشویی را تجربه احساسهای عینی خشنودی، رضایت و لذت هر یک از زوجین زمانی که همه جنبه های ازدواج شان را در نظر می گیرند، تعریف می کند. بدین ترتیب، الیس نارضایتی زناشویی را فقدان چنین احساس هایی در زوجین می داند. نارضایتی زناشویی فقدان تدریجی وابستگی عاطفی، کاهش توجه[1]، فاصله عاطفی و افزایش احساس بی تفاوتی و بی علاقگی است. در واقع، احساسهای خنثی و حتی منفی در طول زمان، جایگزین احساسهای مثبت می شوند و نارضایتی زناشویی را شاخصی می داند که زوجین به وسیله آن به رابطه خود ادامه یا خاتمه می دهند.

تعاریف عملیاتی

میزان رضایت زناشویی در این تحقیق نمره ای است که فرد در آزمون رضایت زناشویی انریچ بدست میآورد .

تیپ شخصیتی درون گرایی و برون گرایی

درونگرایی و برونگرایی : نظریست که توسط کارل یونگ در سال ۱۹۲۰ ارائه شد و در آن به مسئله گرفتن انرژی انسان از دنیای بیرونش می‌پرداخت.بسیاری از افراد درونگرایی را همراه به سک

وت و خجالت همراه می‌دانند در مقابل آن انسان‌های برونگرا افرادی هستند که اجتماعی و شاد هستند.این نظریه بر این اصل استوار است که درونگراها انرژی خود را درون خود دریافت می‌کنند(ایده‌ها و مفاهیم را از ذهن) و برون گراها انرژی خود را از دنیای بیرون خود و در ارتباط با دیگران.