پایان نامه بررسی نگرش والدین در مورد مصرف مواد مخدر در نوجوانان دختر مدرسه راهنمایی حدیث شهرستان خرمدره

پایان نامه جهت اخذ درجه کارشناسی روان شناسی عمومی

این تحقیق که بااهداف دستیابی به اطلاعات درزمینه بررسی نگرش والدین درموردمصرف موادمخدردرنوجوانان دخترمدرسه راهنمایی حدیث شهرستان خرمدره طراحی واجراشده است.جمعیت نمونه این تحقیق عبارت است ازتعداد40نفرازدانش آموزان که درمدرسه فوق الذکر مشغول به تحصیل هستند واولیاءآنها که به روش نمونه گیری منظم انتخاب شدندابزاراین تحقیق شامل استفاده ازپرسشنامه بوده است.پرسشنامه مرکب از22سوال بسته پاسخ است که 11سوال مربوط به نگرش دانش آموزان نسبت به موادمخدردرنوجوانان و11سوال مربوط به پرسشنامه اولیاءکه اطلاعاتی درزمینه میزان تحصیلات والدین-تعدادافرادخانواده-نحوه کنترل والدین-صرف وقت والدین بافرزندان ونگرش والدین نسبت به موادمخدروگرایش نوجوان به اعتیادجمع آوری گردیده است وپس ازتجزیه وتحلیل دوپرسشنامه نتایج به شرح زیربدست آمد:

1-بین میزان تحصیلات والدین وگرایش نوجوان به اعتیاد رابطه معنی داری وجودندارد.زیراآزمون خی دوبدست آمده (82/1)ازخی دوجدول درسطح (5%)برابربا(81/7)وبادرجه آزادی(3=)کوچکتراست بنابراین فرض صفرتاییدوفرض مخالف رد می شود.

2-بین تعدادافرادخانواده وگرایش نوجوان به اعتیادرابطه معنی داری وجودندارد.زیراآزمون خی دوبدست آمده (75/0)ازخی دوجدول درسطح(5%)برابربا (81/7)وبادرجه آزادی(3=)کوچکتراست بنابراین فرض صفرتاییدوفرض مخالف رد می شود.

3-بین نحوه کنترل والدین وگرایش نوجوان به اعتیادرابطه معنی داری وجودندارد.باتوجه به اینکه آزمون خی دوبدست آمده(81/2)ازخی دوجدول درسطح(5%)برابربا(49/9)وبادرجه آزادی (4=)کوچکتراست بنابراین فرض صفرتاییدوفرض مخالف ردمی شود.

4-بین صرف وقت والدین بافرزندان وگرایش نوجوان به اعتیادرابطه معنی داری وجودندارد.باتوجه به اینکه آزمون خی دوبدست امده(31/1)ازخی دوجدول درسطح (5%)برابربا(49/9)وبادرجه آزادی(3=)کوچکتر است بنابراین فرض صفرتاییدو  فرض مخالف رد می شود.

5-بین نگرش والدین نسبت به موادمخدروگرهیش نوجوان به اعتیهدرابطه معنی داری وجودندارد.چون آزمون ضریب همبستگی بدست آمده (86/0)ازضریب همبستگی جدول درسطح (5%)برابربا(26/3)وبادرجه آزادی (38=)کوچکتراست بنابراین بین دو متغیرهمبستگی وجود ندارد.

بنابراین این نتایج رافقط درجامعه تحقیق شده می توان تعمیم دادوتعمیم دادن آن به سایرجوامع صحیح نیست.

مقدمه :

در جوامع انسانی جهان امروز به شدت از برخی مسائل و آسیب های اجتماعی و انسانی رنج می برندواین مسائل وآسیبهای اجتماعی کالبدفردی خانوادگی واجتماعی انسانهارامانندموریانه ازدرون می خورد.شاهدعینی یکی ازمسائل ودامنه آسیب زدایی اجتماعی ان حضورسوءمصرف موادمخدروافزایش روزافزون عرضه وتقاضای آن درسطح جهانی است.مسئله اعتیادیک مشکل اجتماعی است که علاوه برعوارض جسمی وروانی برای فرد سلامت جامعه راازنظراجتماعی سیاسی اقتصادی وفرهنگی موردتهدیدقرارمی دهد.استفاده ازموادمخدردرسراسرجهان بخصوص درسالهای اخیردرمیان جوانان ونوجوانان مشکلات بزرگی رابرای غالب کشورهابوجودآورده است.به موجب آخرین آماررسمی منتشره درانگلستان یک میلیون جوان ونوجوان این سرزمین به دام اعتیادبه موادمخدراسیرهستند((کیت هیلادل))فرمانده نیروی انتظامی مبارزه باموادمخدراشاره میکند که

ازدیدگاه بعضی ازنوجوانان مصرف موادمخدرامری تفریحی به حساب می آید وتهیه این مواددرهمه جاودرهمی سنین به طرزخطرناکی آسان شده است.(ژرفای تربیت-اسفند80)

اهمیت خطراعتیادبیشترازآن است که اکثرنسل جوان دردوره سازندگی وفعالیت عمرخودرادرمعرض خطر ابتلا قرارمی گیرند.همه افرادی که بانوجوانان وجوانان سروکار دارنداهمیت آشنایی بامسائل ومشکلاتشان باعث ایجادبحران رفتاری واجتماعی می شوندآگاه هستند.بدین جهت تلاش برای درک جایگاه جوانان ونوجوانان کمک به آنها درگذرگاه ازاین دوره حساس به گونه طبیعی وهماهنگ باارزشها وهنجارهای مورد قبول جامعه وتلاشی مهم به حساب می آید.پیشگیری ازبروزیک آسیب اجتماعی ومبارزه باآفتهایی که سلامت فردی واجتماعی رابه مخاطره می اندازد ومستلزم درک وشناخت صحیح ازمسئله موردنظراست ونظربه اینکه جوانان ونوجوانان نیروی مستعد بالقوه هستند که سرمایه های عظیم مملکت محسوب می شوند.پیشگیری ازگرایش نوجوانان به مصرف موادمخدرومبارزه بااعتیاد آنان ازجایگاه واهمیت ویژه ای برخوردارمی گردد.

اعتیاد درواقع بیماری اجتماعی به قول جامعه شناسان بلای اجتماعی است ووالدین که نقش مهمی دررشدشخصیت فرزندان دارندویکی ازعوامل مهم درکنترل فرزندان درعدم سوق دهی به سوی مصرف موادمخدر می باشندوازآنجا که یکی ازعوامل گرایش به اعتیاددرنوجوانان عامل خانوادگی می باشدوبه نگرش والدین(مثبت ومنفی)نسبت به موادمخدربستگی دارد.این تحقیق سعی داردکه تاباانجام بررسیهایی به نگرش والدین درموردمصرف موادمخدردرنوجوانان پی ببردوراهکارهای مناسب جهت ایجادذهنیت منفی نسبت به موادمخدرهم دروالدین وهم درفرزندان وشکوفایی شخصیت دانش آموزان مبادرت نماید.

بیان مسئله:

مساله اعتیاددرجهان امروزازمسائل مهم اجتماعی است که دربیشتر کشورهابصورت مشکل عمده ای برای دولتها جلوه می کندوباوجودعدم مقبولیت مختلف اجتماع بااین مساله بصورت جدی درگیر می باشندوافرادزیادی خصوصا"ازسنین نوجوانی تااواخر عمرخودموادمخدرمصرف می کندوبه آن وابسته می شوند.جامعه شناسان روانشناسان پزشکان دیگر کارشناسان ونیزسازمانهای مختلف برای پیشگیری ومبارزه بااعتیادطرحها وبرنامه های مختلفی رابه مورداجرامی گذارند تاسلامت افرادوبهداشت عمومی جامعه راحقظ کنندوازهدررفتن نیروهای انسانی جلوگیری نمائید.

موادمخدر که عده زیادی ازمردم بویژه جوانان رادام خودگرفتارکرده وازیک سوباعث خسارات جسمی وروانی گشته وازسوی دیگرمتلاشی شدن خانواده هاراموجب گردیده است کشورماایران به علت قرارگرفتن درسرراه یکی ازمسیرهای حمل ونقل ودلایل دیگری که منشاءاجتماعی وتاریخی داردودرچنددهه اخیرمسئله اجتماعی به نام سوءمصرف موادمخدرگردیده است وباتوجه به اینکه جمعیت کشور افزایش می یابد ونیروی جوان ونوجوان درصدبالایی ازجمعیت فعال کشورراتشکیل می دهدمسئله بیکاری ونداشتن شغل مناسب ازجمله عواملی هستند که باعث می شوند این گروه ازاقشاررابهسوی اعتیادکشانده شود.

بنابراین نظربه اینکه سن ابتلاءومصرف موادمخدردربسیاری ازکشورهای جهان کاهش یافته است ونوجوانان وجوانان درمعرض خطربیشتری نسبت به گذشته قراردارندواعتیادنیروهای فعال یک جامعه رابالاخص سنین 30-20سال رابه خود مشغول داشته است وباتوجه به اینکه مصرف موادمخدردرمیان بعضی ازنوجوانان هم شیوع پیداکرده ومسائل ومشکلاتی راباعث شده وچنانکه ذکرشدیکی ازعوامل گرایش نوجوانان به مصرف موادمخدر عوامل خانوادگی می باشند ووالدین نقش مهمی رادررفتاروکرداروسنبل الگوبودن برای فرزندان خوددارند وبرآن شدیم که تحقیقی درموردبررسی نگرش والدین درموردمصرف موادمخدردرنوجوانان رادرموردمطالعه وبررسی قراردهم ودرجهت رسیدن به اهداف تحقیق بطورکلی برای  سوال اساسی زیر پاسخ علمی تهیه وارائه نمایم بنابراین سوال اصلی تحقیق حاضراین  است:والدین چه نگرشی درموردمصرف موادمخدردرنوجوانان دارند؟

اهمیت وضرورت تحقیق:

قرنهاست که مساله ای به نام اعتیاد درذهن بشررابه خودمشغول داشته است.اعتیادازبدوپیدایش تاکنون همواره درجوامعی بابافت متعادل وسالم ونابهنجاری بسیارعظیم به حساب آمده ومی آمده وقت آن رسیده که انجمادبی تفاوتی ذوب گرددوسکوت رگبارتسلیم درفضای غم گرفته شکسته شودوقت آن رسیده که ازبه یغما  رفتن غنچه های مقاومت وزیبای زندگی جلوگیری به عمل آید.انجام این تحقیق ازدودیدگاه اهمیت شایان ذکردارد:

الف:دیدگاه عام وکلی:

1-ضرورت تربیتی :

ازآنجاکه نوجوانان وجوانان آینده سازان جامعه محسوب می شوندووالدین نقش بسیاری درتربیت والگوبودن فرزندان دارند به این  خاطرباید درراستای جامعه ای سالم وسازنده می بایست هرگونه عاملی که منجربه انحراف نوجوانان خواهدگردید دقیقا"شناسایی وسپس تضعیف گردد.

2-ضرورت فرهنگی :

جهت مقابله باتوطئه های فرهنگی بیگانه وبرنامه ریزی درزمینه رشدواعتلای جامعه وپیشرفت جامعه اسلامی لازمست باکلیه عواملی که موجب تخریب روحیه جوانان ونوجوانان می گرددباشناخت آگاهانه مقابله کرد.

3-ضرورت سیاسی:

دردنیای استکبارواستعمارگران ازموادمخدربعنوان اهرم فشاربه منظورایجادسلطه درجوامع بشری وبعنوان یکی ازعوامل بازدارنده درجهت ایجاداستقلال وتمامیت ارضی جوامع مسلمانان وغارت هرچه بیشترذخایرملی آنان استفاده می کنند.

4-ضرورت اجتماعی:

ازآنجاکه اعتیادره آوردهای شومی درجنبه های اجتماعی داردمانندترک تحصیل وکارترک ارتباطات صحیح اجتماعی ازبین رفتن نیروهای فعال اجتماع و...لذاتوجه به این بسیارضروری ومهم است که درراستاءدوهدف اساسی رادنبال می کند.

1-دستیابی به سودکلان ناشی ازانتقال موادمخدرازشرق ایران به کشورهای مصرف کننده

2-سرازیرشدن قسمت عمده ای ازموادتولیدی دردرون کشوروگسترش اعتیادبخصوص درنسل جوان ونوجوان یکی ازحلقه های زنجیره ای((تهاجم فرهنگی))علیه انقلاب اسلامی

ب)ازنقطه نظربررسی پدیده اعتیادبه عنوان یک معضل:

1-اعتیاددامی است که همیشه درکمین مخصوصا"نوجوانان وجوانان قراردارد.

 2-حدود50%ازجرایم ازجمله قتل-سرقت –فحشاء-باموادمخدرواعتیادارتباط دارند.

3-کشورعزیزمان درهمسایگی دوکشورافغانستان وپاکستان است قرارداردوسالانه بیش از3500تن انواع موادمخدردراین کشورتولیدمی شود.

4-امروزه استفاده ازموادمخدروخریدوفروش آن یک مشکل جهانی است وبعدازفروش اسلحه دومین فروش راداردکه همه کشورهابه این معضل گرفتاراست.

5-به عقیده جامعه شناسان بیماری اعتیادازمهمترین آسیبهای اجتماعی ایران می باشد که عوارض سوءبهداشتی وروانی رابه همراه دارد.

6-مهمترین مورداینکه ازسال 1357لغایت 1374درجبهه های جنگ بدون مرزشهدای زیادی ازدست رفته که به تعداد1946نفربوده است.

7-درصورتی که هزینه موادمخدرروزانه هرمعتاد3000ریال درنظرگرفته شودهزاران میلیون ریال صرف نظراززیانهای معنوی خرج دودکردن وبه هدررفتن سرمایه مادی این کشوراست.

8-اعتیادوقاچاق موادمخدریکی ازعوامل فروپاشی خانواده واجتماع که میزان شیوع آن درایران بین 500هزار تایک میلیون نفراعلام شده وبه 60درصدکل زندانیان کشور موادمخدرتشکیل می دهند.

باتوجه به دلایل ذکرشده آمارسهمیه سازمان بهزیستی ازحدوددومیلیون نفرمعتادخبر می دهدکه اکثریت آنهامتاهل وشروع تماس باموادمخدر رادرنوجوانی وجوانی آغاز کرده اندوچون نوجوانی سن بسیار حساسی است وبسیاری ازنوجوانان به این معضل

اجتماعی یاگرفتارهستند یادرحال مبتلاشدن به آن هستندبه عنوان گروهی هستند که نمی توانند شدت وجدی بودن خطرات اجتماعی رااحساس کنندزیرا از یک طرف احتمال اینکه گرفتار به این مواد بشوند رانمی دهند وازطرف دیگر توانایی خودشان رابرای کنار آمدن باخطریاآسیب نا پذیر بودن بیش از انچه که درواقع است می دانند.همچنین خانواده که نقش مهمی رادرگرایش یاعدم گرایش فرزندان به اعتیاد دارندکه بامطالعه این تحقیق اطلاعاتی رادراختیاروالدینی که دارای نوجوانان وجوانانی هستندکه درکنار آنهازندگی میکنندقرارمی گیردتابتوانندباعلم وآگاهی از عوامل بروز اعتیادوگرایش به موادمخدر که بطورعجیبی باهم وخانواده هابه آن گرفتارشده اندازانحراف نوجوانان خودجلوگیری بعمل آورند.علاوه براینها این تحقیق اطلاعات بیشتری در اختیارافرادی همچون مشاوران معلمان مربیان تربیتی اولیاءآموزش وپرورش ومدارس ودولتمردانی که درجهت گسترش وتوسعه عدالت اجتماعی گام برمی دارندوکسانی که بنحوی بامعتادان به موادمخدر (جوانان)سروکاردارندقرارمی دهندتاباتوجه به این آگاهی هابرای جلوگیری ازاشاعه این معضل اقدام نمایند.