پایان نامه جهت دریافت درجه ی کارشناسی در رشته ی روان شناسی عمومی
« مقدمه »
اِنّا خَلَقناکُم اَطواراً ما انسان ها را گوناگون آفریدیم (قرآن کریم)
پیچیدگی شخصیت وجودی انسان آنچنان است که بشر در طول هزاران سال تحقیق و تفحص و کاوش و دست یابی به پیچیده ترین مجهولات زندگی و محیط هنوز به ابتدائی ترین موضوعات انسانی مثل چگونه دیدن، چگونه شنیدن، ماهیت احساس و ماهیت ادراک و ... دست نیافته است. شاید اشاره آیات قرآنی که خطاب به رسول اکرم (ص) می فرماید:
اگر از روح پرسیدند بو روح در اختیار من است. قرآن کریم
قل سئول من روحی فقل روحٌ مِن اذنه (حجر-29)
شاید پراکندگی نظرات شخصیتی نیز معلول این پیچیدگی مفهوم شخصیت انسانی است که علاوه بر نظریات کهن قبل از میلاد مثل نظریه بقراط (384 ق.م) و یا کنفسیوس چینی و یا بودا و یا آیین ذن در چین و نیز دیدگاه اسلام و عرفان به مبانی نظری شخصیت در قرون اخیر به نظریات جدیدی در باره ی شخصیت مثل نظریه فروید، نظریه یونگ، نظریه آدلر،نظریه هورنای، نظریه موری، نظریه کرچمر و نظریه شلدون ویا رفتار گرایان و یا اجتماع گرایان و زیست گرایان و غیره برخورد می کنیم.(شاملو 1372)108
آیا نظریات ذکر شده در گذشته غلط بوده و یا نظریات جدید روانشناسی را باید رو کرد، طبیعی است که همه نظریه های قدیمی و جدید درباره ی نظریات شخصیت قابل احترام هستند و در جای خود بسیار سودمندند.
مثلا چون در قرون قبل از میلاد مسیح به چهار عنصر آب، خاک، باد و آتش شدیدا معتقد بودند و بصورت کلی همه ی طبیعت و محیط و ساختار زندگی را معلول این 4 ماده و وجود می پنداشتند. شخصیت را نیز حاکی و ناشی از عناصر چهارگانه می پنداشتند و کسی که درصد بدنش از خاک بیشتری است سودایی و اگر از آب بیشتری است بلغمی و اگر از باد بیشتری است ومدمی و اگر از آتش بیشتری است صفراوی مزاج است.
و اگر ترکیبی متعادل از آنها است دارای شخصیتی متعادل است.در نظریات مختلف دیگرکه مبتنی بر اصول زیست و اجتماع و ویژگی های فردی و خانوادگی و ... قرار دارد هر صاحب نظری از یک منظر به شخصیت توجه کرده و مطالب بسیار مهم و قابل استفاده ای ارائه نموده اند هرجند همه ی آنها مهم اند ولی همه ی شخصیت انسانی را نمی توانند تعریف و تفسیر کنند و شاید این عدم توانایی و ناکارآمدی مصداق حدیثی باشد که از رسول اکرم (ص) نقل شده است:
مَن عَرَفَ نَفسَه فَقَد عَرَفَ رَبّهُ
هرکس خود را شناخت، خدارا شناخته است که محال بودن این شناخت را بازگو می کند .(علی اصغر احدی روانشناس تربیتی صدا)
اما بهرحال عدم دست یابی و معرت کامل به شخصیت انسانیدلیلی نمی باشد که انسان دست از شناخت و بررسی بردارد و می تواند از زوایای مختلف به ابعاد پچیده وجودی انسان دست پیدا کند.
یکی از عناصر و ویژگی های بسیار مهم انسانی که توسطاغلب روان شناسان مثل یونگ و آسینک(آیزنک) و دیگران مورد تائید قرار گرفته است بحث درون گرایی و برون گرایی انسانهاست. درون گرایی و برون گرایی صفتی است در افراد که عمده شخصیت رفتاری و احساسی و انگیزشی و ادراکی و هیجانی فرد متوجه درون و دنیای درونی خود و یا متوجه مسائل و امور بیرونی و محیطی است. که در فصل دوم به تفضیل توضیح داده شده است.
نکته مهم دیگر که اساس تحقیق حاضر است این است که روشن و تبیین کنیم که ویژگی های افراد برون گرا و درون گرا نزد افراد سیگاری و غیر سیگاری چه تفاوت ها و شباهت هایی دارد. که این افراد شامل دانشجویان پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهرد نظر گرفته شده است، با این امید که نتایج و یافته های این تحقیق برای خوانندگان قابل استفاده و گامی د تحقیقات بعدی قرار گیرد.
بیان مساله:
با توجه به ذکر پیچیدگی شخصیت موجود انسانی که در مقدمه آمد و از طرف دیگر لزوم شناخت ماهیت وجودی انسانی برای خود انسانی در مقابله و مصادفه با پدیده ها و رفتارها و موضوع های اجتماعی که این سوال در ذهن انسانها خطور می کند که اصولا ماهیت انسان دارای چه ابعاد و ویژگی هایی است؟
ابعاد مشترک همه انواع انسانی اعم از زن و مرد و کوچک و بزرگ و سیاه و سفید و زرد و سرخپوست و فقیر و غنی و با سواد وبی سواد کدامند؟
و وجوه اختلاف و شاخص های منفرد افراد کدام هستند؟
و ویژگی ها و خصوصیات فردی و انحصاری افراد در تبادل و تعامل پدیده های اجتماعی چگونه عمل می کنند؟
این وال اخیر کاملا با موضوع پایان نامه و تحقیق حاضر متناسب است. یعنی اینه با فرض ویژگی درونگرایی و برون گرایی به عنوان خصوصیات فردی انحصاری چه ارتباطی با سیگاری بودن و نیز سیگاری نبودن افراد دارد.