پایان نامه طراحی نرم افزار آموزش نیروی انسانی دانشگاه

پایان نامه کارشناسی

مهندسی کامپیوتر گرایش نرم افزار

مقدمه

شاخه ای از علم کامپیوتر برنامه نویسی است که هدف از آن تهیه نرم افزار است . یکی از اهداف مهم برنامه نویسی تولید نرم افزارهای کاربردی است. نرم افزارهای کاربردی جهت مکانیزه نمودن سیستم های عملیاتی مختلف طراحی می شوند.

مکانیزه شدن سیستم های عملیاتی اماکن صنعتی، اداری، تجاری، نهادها و ... دارای مزیت هایی است که از جمله آنها را حذف کاغذ در انجام کارها، سرعت و دقت بالای اجرای عملیات، امنیت اطلاعات و سادگی دسترسی به اطلاعات را می توان نام برد. اینجانب نیز بعنوان دانشجوی رشته کامپیوتر  امید است که توانسته باشم با طراحی این نرم افزار گامی را در این زمینه برداشته باشم.

هدف از تهیه نرم افزار

      این نرم افزار  جهت استفاده برای آموزش نیروی انسانی در دانشگاه طراحی شده است.

      نیروی انسانی در چهار زیر مجموعه تعریف شده اند که عبارتند از :

کارکنان

اعضاء هیئت علمی

دانشجویان بورسیه دانشگاه

مدیران

و هر دوره با کد شناسه خاصی تعریف شده است .

دوره های هر یک از زیر مجموعه ها خاص خود می باشند و با دوره های دیگر تفاوت دارند.

برخی از دوره ها اجباری و برخی اختیاری می باشند.

اشخاص هر چند ساعت که بخواهند می توانند در دوره ها شرکت نمایند.

هیچ شخصی نمی تواند در یک دوره دو بار شرکت نماید.

امکانات نرم افزار

ارائه لیست ثبت نام و حضورغیاب با مشخصات فردی و امکان امضاء

وجود کارت شناسایی برای همه کارکنان با کلیه مشخصات شناسنامه ای ، عکس و شماره تماس

امکان صدور گواهی نامه بعد از اتمام کلاس

امکان کنترل پرونده آموزشی افراد

امکان کنترل دوره هایی که پاداش دریافت نموده اند یا خیر

امکان کنترل دوره هایی که برای هر گروه برگزار شده یا خیر

امکان اضافه نمودن دوره جدید به لیست دوره ها

ایجاد کارت شناسایی برای مدرسین دوره ها

تمرکز این پروژه برروی نیازهای مورد نظر صاحبان منافع و کاربران نهایی می‌باشد.

برای این سیستم یک مدیر تعریف شده است که تنها مدیر سیستم کاربران این سیستم را تعریف می کند.

و می تواند کاربر جدید به سیستم اضافه کند.

فصل اول

طراحی نرم افزار

توضیح نرم افزار آموزش نیروی انسانی دانشگاه:

فرم ورود به سیستم:

در این صفحه نام کاربری و رمز خود را وارد می کنیم.

(تصاویر در فایل اصلی موجود است)

در صورت درست نبودن نام کاربری یا رمز ورود و یا هر دو آنها مطابق شکل پیغام می دهد و وارد صفحه بعد نمی شود.

 بعد از وارد کردن نام کاربری و رمز ورود به صورت صحیح وارد صفحه اصلی سیستم می شویم.

 این صفحه شامل ده  گزینه ثبت اطلاعات ، مشاهده دوره های جاری، لیست ثبت نام و حضور غیاب، مشاهده کارت شناسایی و ثبت نام، پرونده آموزشی، صدور گواهی نامه، کارت شناسایی مدرس،  مشاهده دوره ها، ثبت دوره و ویرایش می باشد.

ثبت اطلاعات:

 گزینه ثبت اطلاعات یک لیست شامل پنج گزینه اساتید، عضو جدید،دوره های گذرانده، دوره و کاربر جدید  می باشد.

ثبت اطلاعات اساتید: با کلیک بر گزینه اساتید فرم مربوط به ثبت اطلاعات مدرسین باز می شود. که اطلاعات مدرس جدید در این صفحه وارد می شود و با دکمه ذخیره اطلاعات در سیستم ذخیره می شود.

 اگر اطلاعات کامل نباشد اطلاعات ذخیره نمی شود ومطابق شکل  پیغام داده می شود که اطلاعات را کامل کنید.

ثبت اطلاعات عضو جدید: با کلیک بر گزینه عضو جدید فرم مربوط به ثبت اطلاعات اعضاء که شامل چهار گروه کارکنان، اعضاء هیئت علمی،دانشجو،مدیر می باشد، باز میشود. که اطلاعات آنها به همراه انتخاب سمت آنها در این صفحه وارد می شود.

دکمه جستجو این امکان را می دهد که عکس شخص مورد نظر را که در کامپیوتر است ، انتخاب کنیم و به همراه دیگر اطلاعات فرد با کلیک بر دکمه ذخیره اطلاعات در سیستم ذخیره کنیم.

 اگر اطلاعات کامل وارد نشود اطلاعات ذخیره نمی شود و پیغام "اطلاعات را کامل وارد نکردید " داده می شود. در صورتی که همه اطلاعات پر شده باشد به جز عکس ، اطلاعات بدون عکس فرد ذخیره می شود و این پیغام ظاهر نمی شود.

ثبت اطلاعات دوره های گذرانده: با کلیک بر گزینه دوره ها ی گذرانده، فرم مربوط به ثبت اطلاعات دوره های گذرانده شده فرد  باز می شود. که باید شماره پرسنلی و کد دوره گذرانده شده توسط فرد در این صفحه وارد شود .

 و با کلیک بر دکمه ادامه،  درستی اطلاعات وارد شده بررسی می شود چنانچه اطلاعات درست نباشد ، مطابق شکل پیغامی داده می شود.

 در صورت درست بودن اطلاعات فرم به شکل زیر می شود و می توانیم  اطلاعات مربوط به زمان گذرانده شده توسط فرد و دریافت پاداش فرد را وارد کنیم و با دکمه ذخیره آن را ثبت کنیم.

ثبت دوره ها  : با انتخاب دوره، فرم ثبت دوره باز شده و می توانیم دوره های جدید را به سیستم اضافه کنیم و نوع آن را مشخص کنیم.

در صورت کامل نبودن اطلاعات ، با کلیک بر دکمه ذخیره پیغام داده می شود و اطلاعات ثبت نمی شود.

اضافه کردن کاربر جدید: با کلیک بر گزینه کاربر جدید، فرم مربوط به اضافه کردن کاربر جدید توسط مدیر سیستم  باز می شود. که باید نام کاربری و رمز ورود توسط مدیر سیستم در این صفحه وارد شود .

در صورت نادرست بودن نام کاربری یا رمز ورود و یا هر دو، با کلیک بر دکمه ورود  پیغام داده می شود که فقط مدیر سیستم مجاز  به ورود می باشد.

در صورت درستی اطلاعات، صفحه کاربر جدید باز می شود.

و با وارد کردن نام کاربری و رمز ورود و زدن دکمه ثبت ، کاربر جدید به سیستم اضافه می شود.

و اگر اطلاعات ، کامل وارد نشده باشد ثبت نمی شود و پیغامی مشابه شکل زیر ظاهر می شود.

مشاهده دوره های جاری:

گزینه مشاهده دوره های جاری یک لیست شامل چهار گزینه کارکنان، هیئت علمی، دانشجوو مدیر می باشد.

لیست دوره های کارمندان : با کلیک بر کارکنان فرم لیست دوره های کارمندان باز می شود. که شامل تمام دوره های برگزار شده برای کارکنان، در حال حاضر می باشد.

لیست دوره های اعضاء هیئت علمی : با کلیک بر هیئت علمی فرم لیست دوره های اعضاء هیئت علمی باز     می شود. که شامل تمام دوره های برگزار شده برای اعضاء هیئت علمی، در حال حاضر می باشد.

لیست دوره های دانشجو : با کلیک بر دانشجو فرم لیست دوره های دانشجو باز می شود. که شامل تمام دوره های برگزار شده برای دانشجویان ، در حال حاضر می باشد.

لیست دوره های مدیران : با کلیک بر مدیر فرم لیست دوره های مدیران باز می شود. که شامل تمام دوره های برگزار شده برای مدیران، در حال حاضر می باشد.

در این فرم ها میتوان اطلاعات هر دوره را تصحیح کرد و یا یک دوره را از لیست دوره های جاری حذف یا اضافه کرد و با کلیک بر دکمه  save  هر یک از این تغییرات ایجاد شده را در سیستم ثبت نمود.

لیست ثبت نام و حضورغیاب:

با کلیک بر لیست ثبت نام و حضور غیاب فرمی به شکل زیر باز می شود.

 که با وارد کردن کد دوره دلخواه و سال و شماره دوره و کلیک بر دکمه حضورغیاب ، اطلاعات افرادی که در آن دوره ثبت نام کرده اند را نشان می دهد.

 و با وارد کردن کد دوره دلخواه و سال و شماره دوره ، با کلیک بر دکمه ثبت نام ، لیست حضورغیاب افرادی که در آن دوره ثبت نام کرده اند را نشان می دهد.

و با کلیک بر دکمه Print می توان از لیست پرینت گرفت.

مشاهده کارت شناسایی و ثبت نام:

با کلیک بر مشاهده کارت شناسایی و ثبت نام فرم مشاهده کارت شناسایی باز شده و با وارد کردن شماره فرد و کلیک بر دکمه مشاهده کارت شخص نشان داده می شود.

در صورت درست نبودن شماره پرسنلی پیغامی به صورت زیر نشان داده می شود.

در کارت شخص یک دکمه ثبت نام وجود دارد به شکل زیر:

با کلیک بر دکمه ثبت نام فرمی به شکل زیر باز می شود:

که با وارد کردن کد دوره مورد نظر و کلیک بر دکمه ذخیره فرد ثبت نام می شود.

در صورتی که کد دوره مربوط به گروه فرد نباشد ثبت نام نمی شود و پیغامی به شکل زیر داده می شود.

در صورتی که فرد یک بار دوره را گذرانده باشد مجاز به تکرار دوره نمی باشد و ثبت نام نمی شود و

پیغامی به صورت زیر داده می شود.

پرونده آموزشی:

با کلیک برپرونده آموزشی، فرم مشاهده پرونده آموزشی باز می شود مانند شکل زیر:

با وارد کردن شماره پرسنلی هر شخص و کلیک بر دکمه مشاهده ، لیست تمام دوره هایی که وی ثبت نام کرده است به همراه اطلاعات دریافت پاداش شخص،زمان گذرانده وتاریخ ثبت نام شخص نشان داده می شود.

صدور گواهی نامه:

با کلیک بر صدورگواهی نامه فرم صدور گواهی نامه باز می شود که با وارد کردن شماره پرسنلی فرد و دوره گذرانده شده توسط وی و کلیک بر دکمه ادامه، گواهی نامه برای او صادر می شود.

در صورتی که شماره پرسنلی یا کد دوره ویا هر دو آنها اشتباه وارد شده باشد پیغامی داده می شود که کاربر خطای خود را اصلاح کند.

نمومه ای از یک گواهی نامه:

مشاهده کارت مدرس:

با کلیک بر مشاهده کارت مدرس، فرم مشاهده کارت مدرس باز می شود که با وارد کردن شماره ملی فرد  و کلیک بر دکمه مشاهده ، کارت شخص نمایش داده میشود.

نمونه ای از یک کارت:

در صورتی که شماره ملی اشتباه وارد شده باشد پیغامی داده می شود که کاربر خطای خود را اصلاح کند.

مشاهده دوره ها :

گزینه مشاهده دوره ها یک لیست شامل چهار گزینه کارکنان، هیئت علمی، دانشجوو مدیر می باشد.

با کلیک بر کارکنان ،فرم لیست دوره های کارمندان باز می شود. که شامل تمام دوره های قبلی و فعلی برگزار شده برای کارکنان می باشد.

با کلیک بر هیئت علمی، فرم لیست دوره های هیئت علمی باز می شود. که شامل تمام دوره های قبلی و فعلی برگزار شده برای هیئت علمی می باشد.

با کلیک بر دانشجو، فرم لیست دوره های دانشجو باز می شود. که شامل تمام دوره های قبلی و فعلی برگزار شده برای دانشجو می باشد.

با کلیک بر مدیر، فرم لیست دوره های مدیر باز می شود. که شامل تمام دوره های قبلی و فعلی برگزار شده برای مدیر می باشد.

ویرایش:

گزینه ویرایش، یک لیست شامل شش گزینه اطلاعات کارکنان،اساتید، دانشجو ، مدیر ، هیئت علمی و رمز ورود می باشد.

که می توان با انتخاب هر یک از گزینه های اطلاعات کارکنان،اساتید، دانشجو ، مدیر ، هیئت علمی  وارد فرم ویرایش شده و با وارد کردن شماره پرسنلی (برای اساتید کد ملی) و کلیک بر دکمه مشاهده وارد صفحه اطلاعات مربوط به آنها شد و اطلاعاتشان را ویرایش کرده وبا کلیک بر دکمه ذخیره تغییرات را ثبت نمود.

فرم ویرایش:

اگر شماره پرسنلی اشتباه باشد پیغامی داده می شود تا کاربر خطا را اصلاح کند.

اگر کد ملی اشتباه باشد پیغامی داده می شود تا کاربر خطا را اصلاح کند.

فرم تغییر رمز عبور : با کلیک بر رمز ورود، فرم تغییر رمز عبور باز شده و کاربر با وارد کردن نام کاربری و رمز عبور قبلی و جدید و کلیک بر دکمه ثبت رمز عبور خود را تغییر دهد.

اگر رمز عبور اشتباه وارد شده باشد پیغامی ظاهر می شود تا کاربر خطای خود را اصلاح کند.   

فصل دوم

پایگاه داده

مقدمه ای بر Microsoft SQL Server

 MS SQL Server یکی از سیستم های مدیریت بانک های اطلاعاتی رابطه ای (Relational) است که توسط شرکت مایکروسافت ارائه شده است . SQL Server از مدل سرویس دهنده - سرویس گیرنده (Client/Server) تبعیت می نماید . در این مدل ، درخواست های (InQuery) سرویس گیرندگان برای سرویس دهنده ارسال و در سمت سرویس دهنده بررسی و آنالیز می گردند . در ادامه ، پردازش های‌ مورد نیاز بر روی اطلاعات ذخیره شده در بانک های اطلاعاتی انجام و در نهایت ، نتایج برای سرویس گیرنده ارسال خواهد شد . MS SQL Server با استفاده از مجموعه عناصری ( Components ) که به صورت هدفمند اجراء می گردند ، قادر به تامین نیازها و درخواست ها از مخازن داده (Data Storages) می باشد . مخازن داده در SQL Server به دو روش زیر مدیریت می گردند

:OLTP برگرفته از        : OLAP   (OnLine Transaction Processing System )  برگرفته از ( OnLine Analytical Processing System ) در مدل OLTP ، مخازن داده به صورت جداول رابطه ای که عموما" به جهت جلوگیری از تکرار و ناهمگونی اطلاعات به صورت هنجار (Normalize) درآمده اند ، سازماندهی می شوند . این نوع از بانک های اطلاعاتی برای درج و تغییر سریع اطلاعات توسط چندین کاربر بطور همزمان مناسب می باشند . در مدل OLAP مخازن داده جهت تجزیه و تحلیل و خلاصه سازی حجم زیادی از اطلاعات سازماندهی می شوند . مخازن داده و ارتباط بین اطلاعات در این مدل توسط SQL Server مدیریت می گردد . یکی از اهداف مهم سیستم های مدیریت بانک های اطلاعاتی ، قابلیت رشد و توسعه (Scalability) است . MS SQL Server مجموعه ای از پتانسیل ها را به منظور تامین هدف فوق ارائه نموده است که به برخی از مهمترین آنها اشاره می گردد:

• قابلیت کار با بانکهای اطلاعاتی حجیم (در حد ترابایت)

 • قابلیت دسترسی هزاران کاربر بطور همزمان به بانک اطلاعاتی

• قابلیت خود سازگاری (Self Compatibility) . با استفاده از ویژگی فوق ، منابع مورد نیاز هر کاربر (نظیر حافظه ، فضای دیسک و ...) به محض اتصال به سرور (Log in) به صورت اتوماتیک به وی تخصیص داده می شود و پس از Log off ، منابع اختصاص یافته به منظور استفاده سایر کاربران آزاد می شوند.

 •قابلیت اعتماد و در دسترس بودن (Reliability) . با استفاده از ویژگی فوق می توان بسیاری از فعالیت های مدیریتی را بدون توقف سرور انجام داد (نظیر( BackUp برخورداری از سطوح امنیتی بالا . بدین منظور اعتبار سنجی کاربران توسط SQL با اعتبار سنجی ویندوز تجمیع می گردد . در چنین مواردی ، ضرورتی به تعریف کاربر در MS SQL نخواهد بود و اعتبار سنجی وی توسط ویندوز انجام خواهد شد .

 • پشتیبانی از حجم بالائی از حافظه در سرور (در نسخه 2000 تا 64 گیگابایت و در نسخه 2005 متناسب با حافظه ای که سیستم عامل از آن حمایت می نماید ) .

 • استفاده از چندین پردازنده به صورت موازی (در نسخه 2000 تا 32 پردازنده همزمان و در نسخه 2005 محدودیتی وجود ندارد )

• پشتیبانی از لایه ها و سوکت های امنیتی نظیر SSL ، خصوصا" جهت استفاده در وب . یکی دیگر از ویژگی های مهم سیستم های مدیریت بانک های اطلاعاتی‌ ، ایجاد تسهیلات لازم به منظور مدیریت بانک های اطلاعاتی است

SQL Server با ارائه برنامه های جانبی نظیر Enterprise Manager استفاده و مدیریت بانک های اطلاعاتی را آسان نموده است . MS SQL Server بطور اتوماتیک در Active Directory ثبت می شود (Register) ، بنابراین کاربران شبکه به راحتی می توانند آن را در Active Directory جستجو و در صورت نیاز به آن متصل شوند . همچنین ، MS SQL Server توسط IIS پشتیبانی می گردد و مرورگرها با استفاده از پروتکل HTTP قابلیت استفاده از آن را خواهند داشت . از جمله نکات مهم در خصوص MS SQL Server ، اجرای آن به صورت یک سرویس است . بنابراین ، در صورتی که کاربری به ماشینی که MS SQL Server بر روی آن اجراء شده است ، Log on نکرده باشد ، همچنان سیستم در دسترس کاربران خواهد بود . علاوه بر این ، می توان از سیستم مانیتورینگ ویندوز به منظور مانیتورینگ SQL Server استفاده نمود . یکی از مهمترین و شاخص ترین ویژگی های MS SQL Server که از نسخه 2000 در آن ایجاد شده است ، امکان نصب چندین نسخه SQL بر روی یک ماشین می باشد (Multi Instance) ، بطوریکه هر یک از نسخه ها فایل های باینری مخصوص به خود را داشته و بطور جداگانه مدیریت و راهبری می گردند ، ولی تمام نسخه ها بطور همزمان اجرا می شوند (دقیقا" مشابه این است که چندین نسخه بر روی چندین کامپیوتر نصب شده باشد ) . با توجه به این که نسخه (Instance) قراردادی فاقد نام است و سایر نسخه ها می بایست دارای نام باشند به آنها نسخه های دارای نام (Named Instance) می گویند . نسخه های دارای نام را می توان هر زمان نصب نمود (قبل و یا بعد از نسخه قراردادی) . ابزارهای همراه SQL نظیر SQL Enterprise Manager یک مرتبه نصب خواهند شد و در تمامی نسخه های SQL به صورت مشترک استفاده خواهند شد . تاکنون نسخه های متعددی از MS SQL Server ارائه شده است . استفاده از نسخه های 2000 و 2005 بیش از سایر نسخه ها ، متداول است . هر یک از نسخه های MS SQL Server ، در مدل های مختلف ( با توجه به نوع استفاده و اندازه سازمان متقاضی ) ، ارائه شده اند .