پروپوزال مقایسه اثر بخشی حساست زدایی منظم و درمان شناختی به شیوه گروهی در ابعاد سرشت و منش دانشجویان دارای اضطراب اجتماعی

عنوان تحقیق به فارسی: مقایسه اثر بخشی حساست زدایی منظم و درمان شناختی به شیوه گروهی در ابعاد سرشت و منش دانشجویان دارای اضطراب اجتماعی

عنوان تحقیق به انگلیسی:

Compare the effectiveness of the EMDR and cognitive therapy to a group of students with social anxiety dimensions of temperament and character. 

پرسش اصلی پژوهش:

1-آیا حساست زدایی منظم و درمان شناختی به شیوه گروهی در ابعاد سرشت و منش دانشجویان دارای اضطراب اجتماعی موثر است؟

  بیان مسئله: بیان مسأله اساسی تحقیق به طور کلی (شامل تشریح مسأله و معرفی آن، بیان جنبه‏های مجهول و مبهم، بیان متغیرهای مربوطه و منظور از تحقیق به صورت مستند) :

اضطراب به منزله بخشی از زندگی هر انسان، در همه جوامع، به عنوان یک پاسخ مناسب و سازگار تلقی میگردد .فقدان اضطراب یا اضطراب بیمارگونه ممکن است ما را با مشکلات و خطرات زیادی مواجه سازد . اضطراب در حد متعادل و سازنده ما را وا می دارد که برای انجام امور خود، به موقع و مناسب تلاش کرده، بدین ترتیب زندگی خود را بادوام تر و بارورتر سازیم(ابوالقاسمی،1378).بندرت اتفاق می افتد که در خلال فرآیند نوجوانی بحرانهای اضطراب مشاهده نگردند، گاهی این اضطراب به طور ناگهانی و زمانی به صورت تدریجی ظاهر می شود . گاهی فراگیر است و زمانی بالعکس در خلال چند ساعت پایان می پذیرد . بنابراین، اضطراب به منزله بخشی از زندگی کودکان و نوجوانان ، یکی از مولفه های ساختار شخصیت آنها را تشکیل می دهد و از این زاویه است که پاره ای از اضطرابهای دوران کودکی و نوجوانی را می توان بهنجار تلقی کرد و تاثیر مثبت آنها را بر فرآیند تحول پذیرفت . چون این فرصت را برای افراد فراهم می آورد که مکانیزم های سازشی خود را در جهت مواجه با منابع استرس زا و اضطراب آور گسترش دهند . بالعکس ، اضطراب مرضی نیز وجود دارد که به منزله منبع شکست و سازش نایافتگی به شمار می رود و طیف وسیعی از اختلالهای شناختی و بدنی تا ترسهای غیر موجه و وحشتزدگی را شامل می شود و فرد را از بخش عمده ای از امکاناتش محروم می کند(پریرخ،1376).بین تمام سندرمهای مورد مطالعه روانشناسی، ناهنجاری اختلالات اضطرابی از همه شایعتراست(سادوک،2000)در مطالعات مختلف، شیوع اضطراب بر حسب جنسیت ، متفاوت گزارش شده است(شارنر،2010).یکی از ترسهای رایج در بین کودکان و نوجوانان در سنین مدرسه اضطراب اجتماعی است که با توجه به مدت، شدت و تکرار آن نیاز به مداخله درمانی دارد .بیشتر درمانگران با توجه شدت ترس یک دوره کوتاه سه ماهه را برای مداخله کافی میدانند(3).با توجه به تحقیقات انجام شده اضطراب اجتماعی در نوجوانان موجب سطح بالاتری از اثرات منفی به نسبت اضطراب اجتماعی کودکان و بزرگسالان می شود و این اثرات منفی به شکل بدبینی های اجتماعی ،سوء مصرف الکل و غیره میشود (کاشدان،2004).یکی از عواملی که در اضطراب موثر است ابعاد سرشت و منش می باشد. ابعاد سرشت و منش توسط کلونینجر مطرح شده است .دیدگاه کلونینجر با تأکید بر پارامترهای زیست شناسی، یک چارچوب نظری محکم در مورد شخصیت پدید آورده است که هم شخصیت بهنجار و هم شخصیت نابهنجار را در بر میگیرد. براساس این دیدگاه، شخصیت از اجزای سرشت و منش تشکیل شده است. کلونینجر در مدل عصبی ، زیستی خود مطرح کرده است که سامانه های سرشت در مغز دارای سازمان یافتگی کارکردی و متشکل از سامانه های متفاوت و مستقل از یکدیگر برای فعال سازی، تداوم و بازداری رفتار در پاسخ گویی به گروه های معینی از محرک ها هستند.وی چهار بعد نوجویی،آسیب پرهیزی ، پاداش وابستگی و پشتکار را برای سرشت معرفی کرد . منش شامل دریافت های منطقی درباره خود، دیگران و دنیا است و بیشتر ویژگی هایی را شامل می شود که تحت تأثیر عوامل محیطی در ساختار شخصیت فرد به وجود می آید. همچنین سه بعد خودراهبری، خودفراروی و همکاری برای منش در نظر گرفته شده است(کلونینجر،1987).

یکی از درمانهای موثر بر اختللات ضطرابی در مان های شناختی است اعتقاد بر این است که گروه درمانی در بیشتر اختلالات روانی مؤثر است، زیرا فرد در گروه نحوه برخورد خود را با اجتماع میبیند و این امر باعث رشد بینش و بصیرت او می شود، ضمن اینکه تجارب جدید برای برقراری ارتباط با دیگران را یاد میگیرد، با افراد جدید آشنا شده، احساس قدرت می کند و اعتماد به نفس وی بالا میرود(عظیمی ،2003).

گروه درمانی شناختی مایکل فری[1](1985)  استفاده شده است که اساسا برای بیماران افسردگی، اضطراب و خشم طراحی شده که برای تحقیق حاضر نیز قابل استفاده است چون مبتنی بر شناخت عمل می کند.شناخت درمانی براین عقیده استوار است که اختلالات هیجانی را می­توان به وسیله شناسایی افکار غلط، غیرمنطقی و منفی که مسبب و تداوم بخش هیجانهای منفی هستند و همچنین به وسیله تفسیر دادن آنها درمان کرد پایه های نظری درمان شناختی گروهی؛ شناخت درمانی بک، درمان عقلانی-عاطفی الیس و درمان بازسازی شناختی مک مالین               می باشد(مایکل،1997). بک به ما آموخت که تفکر می­تواند از سه جنبه مختلف، نادرست باشد:  ساختار تفکر، محتوای تفکر و فرآیند تفکر. در بخش ساختاری نظریه بک، دو نوع تفکر قرار می­گیرند: افکار خودآیند و بارهای اصلی ( طرحواره­ها). محتوای افکار خودآیند و طرحواره­ها می­تواند در سه حوزه ، ناسازگاری ایجاد کنند که به عنوان مثلث شناختی ( تفکر منفی نسبت به خود، دنیا و آینه) شناخته می­شوند. فرایند تفکر می­تواند به چند شیوه مختل باشد دو نمونه عبارتند از:  دو وجهی سازی و مشخص سازی(مایکل،1997). یکی از بررسیهای مهم در زمینه گروه درمانی توسط کاپلز در سال 2000 ، انجام شده است . وی 18 هفته گروه درمانی شناختی - رفتاری را بر روی 21 فرد بالغ با افسردگی شدید اجرا کرد و بیان نمود که این درمان بر روی بیماران افسرده مؤثرتر است (کاپلیز ،2000) فلمینگ  و کوش در همان سال درمان شناختی - رفتاری به شیوه ی گروهی را بر روی 26 بیماری که از اختلال افسردگی و اضطراب رنج می بردند استفاده کردند و آنها نیز نتایج مثبتی دریافت کردند(کوش و فلیمینق ،2000). دینگل در سال 2007 تحقیقات زیادی در مورد تأثیر درمان شناختی -رفتاری به صورت گروهی انجام دادند، اما یافته های این تحقیقات با یکدیگر سازگار نبودند و بیان کردند که این روش نیاز به بررسی بیشتری دارد (اوی ودینگل ،2007).یکی دیگر از روشهای درمان اختلالات اضطرابی روش باز پردازش حرکات چشمی EMDR است. درمان های تکمیلی، درمان هایی با ماهیت جامعه نگر هستند که برای افزایش آسایش جسمی و روانی بیمار استفاده می شوند (مالیک، 1998). از جمله درمان های تکمیلی می توان به روش درمانی حساسیت زدایی با حرکت چشم و بازپردازش  اشاره کرد که در سال 1987 توسط خانم فرانسیس شاپیرو  کشف شده است. با اینکه این روش بیشتر جهت درمان اختلال استرس پس از سانحه کاربرد دارد ولی خانم شاپیرو معتقد است که این روش بیشتر در درمان اختلال های دیگر بخصوص اختلالات اضطرابی، فوبی ها و ... نیز کاربرد دارد. هدف درمان ای.ام.دی.آر شتاب بخشیدن به پردازش اطلاعات و فرایند اصلی تغییر عبارت است از شرطی سازی تقابلی از طریق حساسیت زدایی و بازسازی شناختی (شاپیرو، 1997؛ ترجمه هاشمیان، 1379). ای.ام.دی.آر به صورت تیتروار شامل 8 مرحله است: کسب اطلاعات درباره تاریخچه درمانجو و برنامه ریزی درمان- آمادگی- ارزیابی – حساسیت زدایی – کدگذاری – وارسی – بستن – ارزیابی مجدد (پروچاسکا ، 1999؛ به نقل از یحیی سید محمدی، 1383).بنابراین پژوهشگر در پی بررسی اثر بخشی حساست زدایی منظم و درمان شناختی به شیوه گروهی در ابعاد سرشت و منش دانشجویان دارای اضطراب اجتماعی است.

 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق (شامل اختلاف نظرها و خلاءهای تحقیقاتی موجود، میزان نیاز به موضوع، فواید احتمالی نظری و عملی آن و همچنین مواد، روش و یا فرآیند تحقیقی احتمالاً جدیدی که در این تحقیق مورد استفاده قرار می‏گیرد):

اختلال اضطراب اجتماعی (هراس اجتماعی )یکی از شایع ترین اختلالهای کودکی و نوجوانی است ؛ این اختلال در کودکان ونوجوانان  به عملکرد تحصیلی ضعیف ومشکلات روان شناختی مانند افسردگی و سوءمصرف مواد منجر می شود.از طرفی دیگر  با وجود میزان شیوع بالای آن، به مثابه یک حالت اختلال هیجانی، نگرانی درباره ارائه خود و اجتناب از رفتار در تعاملهای اجتماعی واقعی و فرضی در نوجوانان، ،آنان را در خطر ناپختگی اجتماعی قرارمی دهد  و درماندگی و اجتناب از روابط اجتماعی را  در پی دارد و می تواند به نارساکنش وری اجتماعی وروان شناختی و حتی بروز شخصیت اجتنابی در بزرگسالی منتهی شود،،

تجارب اولیه افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی یک رشته فرض ها را در باره خودشان و موقعیت اجتماعی به وجود می آورند ،این فرض ها منجر به این خواهد شد که آنها تعامل های اجتماعی را بصورت خطرناک ارزیابی کنند و درنهایت منفی تعبیر نمایند .این ارزیابی ها و تعبیر های منفی به نوبه خود برنامه اضطرا ب را فعال می سازد که به سه موء لفه در هم تنیده جسمی و شناختی ؛ رفتارهای ایمنی و تغییر در توجه ظاهر می شود . از طرف دیگر تعداد زیادی از فرایندهای شناختی، رفتار واقعی نوجوانان را در موقعیت های اجتماعی تعیین می کنند. این فرایندها در بر دارنده یک تاثیر متقابل و پیچیده بین مهارت های ادراک و حل مسئله اجتماعی می باشند. مشکلات در هر یک از این مهارت ها می تواند منجر به یک رفتار نامناسب شود. عوامل بسیار دیگری وجود دارند که نشان می دهند چرا نوجوانان به شیوه ای خاص در شرایط اجتماعی رفتار می کنند. رفتار اجتماعی از طریق همان اصول یادگیری که در مورد هر شکل از رفتار آدمی به کار می رود، مشخص می شود. بنابراین، عواملی مثل الگوبرداری از دیگران، تقویت یا تنبیه بر پاسخگویی اجتماعی تاثیر معناداری دارند. تحقیقات اخیر بر روی نوجوانان با فوبیای اجتماعی حاکی از آن است که این نوجوانان در موقعیت های اجتماعی ارزیابی کننده به عنوان کسانی که انتظارات منفی و خودارزیابی های انتقادی بالایی دارند، توصیف می شوند. آنان منتظرند تا اتفاقات بدی در موقعیت اجتماعی رخ بدهد و انتظار دارند که بد عمل کنند. این افکار احتمالا سبب بروز رفتار اجتنابی و سطوح بالای اضطراب در این نوجوانان می شود. به طور مشابه سبک شناختی بدبینانه در نوجوانان افسرده با صلاحیت اجتماعی ضعیف رابطه نشان می دهد. بنابراین، رفتار اجتماعی ممکن است تحت تاثیر افکار مختل کننده اضطرابی و افسرده قرار گیرد.اگر نوجوانان بدانند که چه گونه رفتار کنند و بتوانند یک تکلیف اجتماعی را به طور رضایت بخشی در سطوح اضطراب پایین انجام دهند، احتمال اینکه عملکرد آنان به طور معناداری تغییر کند در شرایطی که اضطراب زیادی را تجربه می کنند وجود دارد. لذا  تشخیص زودهنگام وسپس انتخاب روش درمانگری متناسب در کودکان و نوجوانان به منظور پیشگری از آسیبهای وخیم در بزرگسالی تاثیر بسزایی می تواند داشته باشد .

پایان نامه مربوط به این پروپزوال در سایت وجود ندارد.