روش تحقیق بررسی میزان رضایت مندی زناشویی زنان شاغل دیپلم و غیر شاغل دی

مقدمه

ازدواج و تشکیل خانواده یکی از مسائل مهمی است که در زندگی انسانها آثار فراوانی از نظر رشد و ارتقا شخصیت و نیل به کمالات اخلاقی و انسانی و همچنین حفظ بهداشت روانی و افزایش کارائی می تواند داشته باشد . اثرات مطلوب ازدواج منوط به شرایطی است که منجر به رضامندی از زندگی زناشویی و نهایتااز زندگی می شود . شروع و آغاز بودن آدمی روی کره خاکی همراه خانواده بوده است . هر کدام از ادیان الهی صرفنظر از نوع بینش آنها به حهان بدون شک با خانواده همراه بوده است . خانوادخ کانونی است که در تامین ارزشهای اجتماعی چون قدرت ، ثروت ، تقوی و احترام و … برای افراد مؤثر بوده و بهترین وسیله گسترش محبت در میان افراد حامعه است .

خانواده نهادی است که در طی تاریخ و در هر جامعه شکل یا ساخت و کارکرد و کنش معین داشته و اولین و مهمترین کنش آن تامین نیازهای عاطفی اعضاء و ترویج و اشاعه این نیازها از راه ایجاد روابط محبت آمیز و دوستیهای ژرف در میان افراد جامعه است.

موضوع پژوهش

 بررسی و مقایسه میزان رضایت مندی زناشویی زنان شاغل دیپلم و غیر شاغل دیپلم شهرستان آبیک در سال 81 .

این تحقیق با ارائه پرسشنامه رضایت زناشویی ENRLCH (ضمائم) انتخاب شده است . که به دو گروه از زنان شاغل و غیر شاغل دیپلم در سال 81 انجام گرفته است تا مقایسه ای گردد بین رضایت مندی زناشویی که به عنوان متغیر وابسته و زنان شاغل و غیر شاغل به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته شده اند.

رضایت مندی زناشویی که باعث ثبات و دوام زندگی زناشویی می شوند و به طور مستقیم تاثیر مثبتی بر خانواده داشته و در نتیجه به ایفای درست کنش ها و نقش های خانواده منجر خواهد شد .

اهمیت پژوهش

پیش از هر چیز باید برای سلامت خانواده تلاش کرد چرا که اگر خانواده سالم باشد افراد سالم تحویل اجتماع میدهد و اگر خانواده آشفته و ناسالم باشد ، به افزایش جنایات ، بیماریهای روانی ، الکلسیم ، اعتیاد به مواد مخدر ، فقر اقتصادی و فرهنگی ، جوانان از خود بیگانه و بسیاری ناراحتی های اجتماعی دیگر کمک می نماید. همه ما باید سعی خود را در بهبود و پیشرفت خانواده به کار ببریم تا میزان رضایت مندی زناشویی نیز بالا رفته و مشکلات اجتماعی بهبود یابد.

یکی از مسائل عمده حاضر افزایش سرسام آور طلاق می باشد. بیش از %60 پیوندهای زناشویی در آمریکا به شکست می انجامد . در هر سال حدود 1 میلیون زن و شوهر از هم جدا شده و متوسط طول ازدواج و زندگی زناشویی در آمریکا 4/9 سال است .

اهداف پژوهش

به طور کلی هدف از پژوهش حاضر مقایسه رضایت مندی بین زنان شاغل دیپلم و غیر شاغل دیپلم پهرستان آبیک در سال 81 می باشد .

با توجه به این موضوع که پرسشنامه رضایت ENRLCH در مورد دو گروه ذکر شده انجام می گیرد .

فرضیه های تحقیق :

فرض پوچ : میزان رضایت مندی از زندگی زناشویی زنان شاغل دیپلم و زنان غیر شاغل دیپلم هیچ تفاوتی وجود ندارد .

فرض تحقیق :

در میزان رضایت مندی از زندگی زناشویی زنان شاغل دیپلم و زنان غیر شاغل دیپلم رابطه معناداری وجود ندارد .

تعریف اصطلاحات و مفاهیم :

الف ) تعریف نظری : احساسات عینی از خشنودی و لذت تجربه شده توسط زن یا شوهر موقعی که همه جنبه های ازدواجشان را در نظر بگیرید رضامندی یک متغیر نگرشی است و بنابر این یک خصوصیت فردی زن و شوهر میباشد .

ب ) تعریف عملیاتی : مجموعه احساسات عینی از خشنودی و لذت تجربه شده که شخص به وسیله میزان کاملا موافق -  موافق ، مخالف و کاملا مخالف بابیانیه های موجود و در پرسشنامه رضایت زناشویی از مقیاسهای به عمل می آورد و میزان آن از طریق محاسبه نمره در پرسشنامه برآورد می گردد .

رضایت زناشویی بالا : وضعیت فردی است که نمره او بالاتر از 70 باشد و نشانگر رضایت فوق العاده از روابط زناشویی بین همسران است .

رضایت زناشویی پایین : وضعیت فردی است که نمره او کمتر از 30 باشد و نشانگر نارضایتی شدید همسران از روابط زناشویی است .

رضایت زناشویی متوسط : وضعیت فردی است که نمره او بین 40 تا 60 باشد که نشانگر رضایت نسبی و متوسط از روابط زناشویی همسران است .

متغیرها

متغیر مستقل : زنان شاغل و غیر شاغل دیپلم

متغیر وابسته : رضایت مندی زناشویی

متغیر کنترل : ازدواج تحمیلی ، ارائه پاسخ های ساختگی به پرسشنامه و ناتوانی در فهم موادتست در بعضی از آزمودنیها را می توان مواردی از متغیر کنترل محسوب کرد .

مقدمه :

«همسر خوب به منزله عصای محکمی است که در سنگلاخ حیات می توان به آن تکیه نمود و هنگام بدبختی و فقر از مشفقت و غمخواری وی تسلی و دلداری یافت .»

                                                                               «ساموئل اسمایلز»

تشکیل کانون خانواده به عنوان یک هسته مهم و سرنوشت ساز اجتماعی یک ضرورت اجتناب ناپذیر زندگی شرافتمندانه بشری می باشد و نقش سعادت آفرین این بنیاد و نیز تاثیر ویرانگر آن را روی زندگی انسانها و در نتیجه روی جامعه هرگز نمی توان نادیده گرفت . دکتر الکس کارل دانشمند زیست شناس بزرگ اجتماعی در این باره می نویسد : آینده یک ملت وبدبختی یا خوشبختی آن به ارزش خانواده و اجتماع بستگی دارد و هیچ چیز دشوارتر از قطع ریشه عادت مند اجتماعی افراد نیست . بنابراین برای تشکیل این کانون مقدس و حفظ ارزشها و معیارهایی که این نهاد رابه نابسامانی و مصائبی که در جهان امروز افراد فراوانی را به سرگذشتها و سرنوشتهای دردناکی گرفتار ساخته است ، مطالعه ، دقت ، مقررات و مراقبت های حساب شده ای لازم است بکار گرفته شود زیرا جوامعی که هم در تشکیل خانواده و هم در حفظ آن ،‌ موازین و مقررات عملی و نظری رانادیده گرفته یا گاهی به کوتاهی و غفلت مبتلا شده و گاهی مرزها و چهارچوبهای منطقی و انسانی را بهم ریخته اند اکنون با حوادث تلخ و شرایط بسار سخت و غمباری دست به گریبان می باشند .

خانواده کانون پذیرایی از نسل آینده است . در این کانون نهال ارزشهای انسانی که بذر آن در لحظه آفرینش در ضمیر آدمیان پاشیده شده است باید رشد و نمو کرده درخت انسانیت به بار بنشیند . از این رو هیچ یک از نهادهای اجتماعی نقشی را که خانواده در ساختار فکری – روحی و اخلاقی انسان دارد نمی تواند ایفا کند . نابسامانی های اجتماعی در بسیاری از موارد ناشی از نابسامانی در خانواده هاست و سعادت یک اجتماع بستگی کامل به وجود خانواده های سالم و سعادتمند دارد در خانواده است که انسان از لحظه های آغازین زندگی با تربیتی که از پدر و مادر دریافت می کند شکل می گیرد و ناآگاهانه به مسیری خاص سوق داده می شود . اگر خانواده ها نقش خود را به درستی ایفا نکنند نهادهای اجتماعی دیگر این خلاء را پر نمی کنند .

رضایت مندی زناشویی

بعد از پرداختن به خانواده و ازدواج و روابط زناشویی که در قسمت های پیش مورد بحث و بررسی قرار گرفت حال باید دید رضایت مندی چیست ؟ و اندیشمندان و متفکران آنرا چگونه تعریف می کنند و چه عواملی را برای ایجاد و یا افزایش میزان آن در خانواده ها ذکر می نماید .

شعاری نژاد می گوید :

در رضامندی به آن حالت موجود زنده گفته می شود که تمایلات محرک وی به هدف خود رسیده اند ، احساسی که شخص هنگام رسیدن به آرزوهایش پیدا می کند و ینچ و دیگران معتقدند که رضایت زناشویی انطباق بین وضعیتی که وجود دارد و وضعیتی که مورد انتظار است ، می باشد طبق این تعریف رضایت زناشویی وقتی وجود دارد که وصعیت موجود فرد و روابط زناشویی با وضعیت مورد انتظار خود منطبق باشد .

سلیمانیانبه نقل از هاکینز1 رضامندی زناشویی را چنین تعریف می کند و احساسات عینی از خشنودی ، رضایت و لذت تجربه شده توسط زنان یا شوهر موقعی که همه جنبه های ازدواجسان را در نظر می گیرند .

رضایت یک متغیر نگرشی است و بنابر این یک خصوصیت فردی زن وشوهر محسوب می شود . طبق تعریف فوق ، رضایت زناشویی در واقع نگرش مثبت و لذت بخش است که زن و شوهر از جنبه های مختلف روابط زناشویی خود دارند . و نارضایتی زناشویی در واقع نگرشی منفی  و ناخشنودی از جنبه های مختلف روابط زناشویی است .

رضایت فرد از رابطه زناشویی موجب رضایت وی از خانواده شده و رضایت از خانواده در حکم رضایت از زندگی به طور کلی می باشد .

اولسون2 و دیگران 1989 در این زمینه می نویسد :

سه زمینه کلی رضامندی وجود دارد که با یکدیگر تداخل داشته و وابسته به یکدیگرند و عبارتند از رضایت افراد از ازدواجشان ، رضایت از زندگی خانوادگی و رضایت از زندگی بطور کلی .

تحقیقات اولسون و دیگران نشان داد که رضایت زناشویی و رضایت خانواده در حدود %70 همبستگی دارند و رضایت از خانواده و رضایت از زندگی به طور کلی حدود %67 همبستگی دارند .

مزلو معتقد است شرط دست یافتن به تحقیق خود ، ارضای چهار نیاز مقدماتی تر است : 1 -  نیازهای جسمانی    2 -  نیازهای ایمنی 3 -  نیازهای عاطفی و احساس تعلق 4 -  نیاز به احترام

رضایت مندی زناشویی و خانواده

خانواده اصلی ترین نهاد هر جامعه ای محسوب می گردد و هر خانواده را باید خشت زیربنای جامعه . کانون اصلی حفظ سنت ها و ارزش های بالا و مورد احترام ، شالوده مستحکم مناسبات پایدار اجتماعی و روابط خویشاوندی ، مبداء بروز و ظهور عواطف انسانی ، کانون صمیمانه ترین روابط میان افراد و مهد پرورش فکر و اندیشه و اخلاق و تعالی روح انسانی بحساب آورد . 

توسلی می گوید :

خانواده یک واحد اجتماعی است که در درون یک فرهنگ رشد می کند و شکوفا می شود و ضنانکه ارزشهای برتر و هدف های متعالی که رشد خانواده و تکامل جامعه را تامین می کند و هنجارها و نرم ها و انتظارات و توقعات متقابل و رفتارهای متکی بر ان که پیوند ناگسستنی با هدف ها و ایدئولوژی ها دارد . معنویت و کمال گرایی را در تعامل و همزیستی صرفا مادی خانواده وارد نسازد ممکن نیست به شناختی جامع از خانواده و جایگاه اعضای آن دست یابیم .

هیچ جامعه ای نمی تواند از سلامتی برخوردار باشد مگر آنکه خانواده هایی سالم داشته باشد . تمامی آسیب های اجتماعی متاثر از خانواده است .

سن ازدواج

سن ازدواج در اسلام یعنی سن تمتع و نکاح ، زمانی که دختر و پسر به سن مزبور می رسند یا به اختیار می توانند ازدواج کنند یا به احیار . به اختیار آنست که درک مسؤلیت خانوادگی را داشته باشند و بتوانند همسرداری کنند . پس سن ازدواج در اسلام اگر به اختیار بود در کلمه آمادگی خلاصه می شود و با توجه به کلمه اختیار سن ازدواج یعنی سنی که بتوانند به یکدیگر خیر برسانند . اما سن ازدواج به احیار ، زمانی است که پسر یا دختر متوجه می شوند که به علت نداشتن همسر ممکن است به گناه آلوده شوند . گناهان بزرگی چون زنا ، لواط ، استمناء ، چشم چرانی و . . . و با توجه به کلمه احیار یعنی تنسی که باید توسط یکدیگر مهار شوند . ازدواج یک امر غریزی و طبیعی است و اینکه پروردگار می فرماید همه چیز را زوج آفریدیم و امروزه نیز حتی به ماده و ضد ماده رسیده اند از کجا که جمادات نیز نر و ماده نداشته باشند و روزی به عنوان نر و ماده معرفی نشوند ؟ به هر صورت بازار عرضه و تقاضای ترد انسان تعطیل بردار نبوده و پاسخ به ندای قدرت بقای نسل خاموش شدنی نیست . اما در چه سنی باید صدای آمادگی و اعلام استعداد را بند نمود ؟ زمانیکه قدرتهای درونی برانگیختگی را شروع می نمایند و غدد مربوطه کار خود را آغاز و کانون های محرک مشتعل می شوند و در این زمان است که به نظر اسلام با آن همه استقلال و آزادگی که بهره و ویژه و حق و حقوق انسانهاست . چون اهمیت گناه و آلودگی فوق العاده ای دارد چنانچه احتمال وقوع گناه می رود استقلال و آزادگی به قید و بند و جوب ازدواج درآمده او را به خانه تطهیر و تمتع از همسر شرعی می کشاند .