مقدمه
قرن حاضر ، قرن فشار و اضطراب است به دلیل صنعتی شدن جوامع کنونی و به وجود آمدن روش های جدید زندگی ، خطرات جدید ، انسانها را تهدید می کند و به طور کلی توجه فراوان به زندگی مادی و رقابت شدیدی که برای بدست آوردن مادیات بر مردم حاکم است است و توسعه بیکاری ، فقر ، تبعیضات نژادی و فرهنگی ، فشار های زندگی ماشینی هم باعث سرگرمی انسان می شود توقعات چشم و هم چشمی ها ، رقابت غلط ، ارتباط نا مناسب بین والدین با همه کودکان یا والدین ،فرد با جامعه و عوامل یادگیری در بروز رفتارهای نابهنجار دخالت دارد از جمله این رفتارهای ناهنجار دخالت دارد . از جمله این رفتارها ی ناهنجار خودکشی می باشد .
خودکشی سومین عوامل مرگ و میر بین جوانان آمریکا بعد از تصادفات و آدم کشی می باشد . اعتقاد بر این است که بسیاری از تصادفات و آدم کشی ها نیز خودکشی می باشد .
تحقیقات نشان داد که بین افسردگی و خودکشی همبستگی زیادی وجود دارد و عواملی که جوانان را به سمت افسردگی سوق می دهد می تواند باعث خود کشی فرد می شود.
جوانان به علت تجربه ی کمی که دارند نمی توانند تشخیص دهند که افسردگی در آنها باقی نمی ماند و به همین دلیل ممکن است که فکر کنند خودکشی تنها راه نجات از رنج و عذاب است.
چکیده :
با توجه به اینکه موضوع مورد بررسی پدیده خودکشی به گونه ای است که پس از وقوع باید به دنبال علت آن بود و به عبارت ساده تر رابطه علت و معلول وکنکاش کرد . تحقیق و توصیفی است و ویژگی تحقیق علت حاکم است در این تحقیق اصطلاعات لازم جهت بررسی علل وقوع یک حادثه هنگامی جمع آوری می شود که آن حادثه رخ داده باشد .
عمده ترین تفاوتی که ایت تحقیق با تحقیقاتی که دیبگران انجام داده اند از جمله اجلالی ( 1384) این است که وسیله ی خودکشی در این تحقیق بیشتر قرص و سم بوده و کمتر سوختگی و موارد دیگر بوده در صورتی که بیشترین تحقیقات سوختگی بیشترین آمار را دارد به نظر محققین یک دلیل احتمالی این است که افرادی که در این سالها خودکششی کرده اند . بالاترین آمار را رنج سنی 20 – 10 سال ( 50%) بوده که افراد یا نوجوانان در این سن جرات و توانایی مشاهده سوختن خود را در آتش ندارند و برای کارهایی که انجام می دهند ساده ترین راه را انتخاب می کنند و شاید هدف اصلی آنان جلب توجه و تحت تاثیر قرار دادن دیگران باشد .
بر اساس تعریف مورد توافق جهانی،خودکشی تنها راه و آخرین راه برای از بین بردن خود آگاهی فرد در مورد خود است.
اصطلاح خودکشی تنها زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که اولا:شخص اگاهانه اقدام کرده باشد وثانیا:منجر به از دست رفتن خود گردد ودر صورتی که منجر به از دست رفتن خود نگردد از اصطلاح "اقدام به خودکشی"یا"خودکشی نافرجام"استفاده میشود.
واژگان کلیدی:خودکشی،کنکاش،جمع آوری،سم، سوختگی،آمار، محقیقین، منجر
مقدمه
خودکشی یکی از پدیدههای تاسف آوری است که دارای ابعاد شناخته شده ی روانی ،اجتماعی، فرهنگی ، بیولوژی وپیامدهای اقتصادی،انسانی وغیره می باشد این موضوع نه تنها به خاطر گسترش وشیوع جهانی ان بلکه به علت وجود زمینه های مساعد کننده برای وقوع این پدیده واجد اهمیت است.خودکشی وعلل وانگیزه های آن از جمله مشکلات اجنماعی است.این پدیده غیر عادی در تمام جوامع اعم از ابتدای ترین تا پیشرفته ترین انها وجود داشته است وتوجه محققین علوم اجتماعی،بهداشت روانی وعموم مردم را به خود جلب نموده است.گسترش روزافزون خودکشی در سالهای اخیر باعث شد تا سازمان جهانی بهداشتی روز 10سپتامبر را به عنوان "روز جهانی پیشگیری از خودکشی"معرفی کند و در این روز برای برخی از کشورها برنامه های خاصی در نظر بگیرد.
گرچه خودکشی مهمترین معضل در جهان نیست اما آمارهای که از سوی سازمان بهداشت جهانی (W H O)وسازمانهای بهداشتی کشورها منتشر میشود نگرانی جهانی از میزان خودکشی جوانان را افزایش داده است.
آمار ظرف 50 سال گذشته به میزان 60%در جهان افزابش داشته است.در هر سال حدود یک میلیون انسان خودکشی می کنند .میانگین آمار خودکشی در جهان 16نفر به ازای هر 100000نفر است و به طور متوسط در هر 40 ثانیه یک نفر خودکشی می کند این گزارش پیش بینی می کند که درسال 2020این تعداد به 5/1میلیون نفر در سال برسد.در حال حاضر خودکشی برای افراد15 تا 44 سال یکی از عوامل اصلی مرگ است. خودکشی های نافرجام حدود 20برابر تعداد خودکشی هایی هستند که منجر به مرگ می شوند.
در بررسی این مسئله مانند هر کدام از مسائل اجتماعی باید به دو بعد کمی وکیفی توجه کرد بعد کمیت که خود متناسب با جامعه خاص پدیده مورد نظر مورد توجه قرار می گیرد.ودر بعد کمیت که به نظر می رسد که اساس تحلیلهای جامعه شناختی بر آن استوار است یعنی اینکه چه عواملی دست به دست هم می دهند و باعث به وجود آمدن این حالت می شوند .
خودکشی پدیده ای چند علتی است واز جمله علل اقدام به خودکشی در همه جا و همینطور در شهرستان ایذه می توان به 1-اختلافات خانودگی 2-مشکلات عاطفی 3- مشکلات لقتصادی 4- مشکلات روحی وجسمی 5- مشکلات تحصیلی و غیره اشاره کرد
در شهرستان ایذه حدود 50%علت خود کشی در سال 86 ناشی از مشکلات خانوادگی بوده است که نسبت به سال 85 این علت حدود 20% کاهش یافته است در سال 86 حدود 33%علت خود کشی ناشی از مشکلات روحی و روانی می باشد ودر مقایسه با سال 85 حدود 20% رشد داشته است و در نتیجه طی سالهای 85و86 میزان خودکشی مربوط به نارحتیهای روحی و روانی سیر سعودی داشته است .
در جامعه شناسی خودکشی بیش از آنکه یک پدیده ی فردی باشد یک پدیده ی فرهنگی اجتماعی است و دلایل آن را باید در ساختار و مناسبات اجتماعی جست وجو کرد.نظریه روانشناسی به طورکلی به عوامل روانی وفردی توجه دارد نظریه شناختی خودکشی را نمونه ای از رفتار حل مسئله می داند. در نظریه ی روانپزشکی، خودکشی یک بیماری روانی است که ریشه ی ان را باید در سایر بیماریهای روانی جستوجو کرد. در نظریه ی زیستی بین خصوصیات زیستی و جسمی افراد که معمولا ارثی است و رفتارهای آنان ارتباط نزدیکی وجود دارد.
پیشینه تحقیق
تعدادی از تحقیقات انجام شده در ایران :
اشکانی ( 1376) طی پژوهشی به بررسی همه گیر شناسی خودکشی در مراجعان به بخش اتفاقات روانپزشکی بیمارستان سینا دانشگاه علوم پزشکی پرداخته است . که این پژوهش یک بررسی توصیفی ، منطقی بوده که در طی یک سال از (اول شهریور 76 تا پایان مرداد 77) ؟آن دسته از مراجعاتی که به دلیل نداشتن افکار افتخاری یا اقدام جدی خودکشی به عنوان مشکل اصلی بستری گردیدند . از طریق مصاحبه بالینی و تکمیلی پرسشنامه مورد مطالعه قرار گرفتند اکثر این افراد سطح تحصیلات پایینی داشتند و با درآمد اقتصادی کم در مناطق شهری زندگی می کردند اغلب این افراد سابقه اقدام به خودکشی (75%) و بیماری های روانی (60%) داشته و تعداد قابل ملاحظه ای از آنها سابقه بیماری جنسی نیز داشتند بیشترین علت خودکشی احساس نا امیدی (45%) و بیشترین بوسیله خودکشی دارود ها (3/41%) بوده و شایعترین اختلال روانی در گروه مورد مطالعه افسردگی (8/63%) بود .
طی تحقیقاتی خلخالی و دیگران (1380) به بررسی حوادث زندگی در اقدام کنندگان :
خودکشی حوادث استرس زای زندگی با فراوانی قابل توجهی در افرادی که اقدام به خودکشی کردند قبل از خودکشی دیده می شود این تحقیق به منظور بررسی حوادث زندگی قبل از اقدام به خودکشی در بخش فریت های پزشکی بیمارستان رازی رشت در تابستان 1380 به روی بیمارستان که به علت اقدام به خودکشی در این مرکز آورده شده بودند انجام شده برای رسیدن به هدف 1370 نفر از اقدامکنندگان به خودکشی توسط دو نفر از پزشکان عمومی آموزش دیده مرد و زن ، مورد مصاحبه بالینی قرار گرفته اند روش گرد آوری داده ها پرسش نامه ای بود یافته های پژوهش بیانگر آن بود که شایعترین حادثه زندگی قبل از اقدام به خود کشی مشکلات خانوادگی (1/76%) و بعد از آن به ترتیب مشکل در روابط بین فردی (25%) بالاخص شکست در رابطه عاشقانه ، مشکلات اقتصادی (1/19%) مشکلات شغلی (1/12%) مرگ عزیزان (4%) و بیماری (4/3%) شکست تحصیلی ( 2/2%) و درگیری های قانونی (1/1%) می باشد ارتباط معنی دار آماری بین حوادث مرگ عزیزان ، مشکلات اقتصادی ، مشکل در روابط بین فردی با گروه سنی و مشکلات اقتصادی ، مشکلات شغلی ، مشکلات در روابط بین فردی با جنس و مرگ عزیزان با میزان تحصیلات و مشکلات شغلی مشکلات خانوادگی مشکلات تحصیلی با وضعیت تاهل و مشکلات اقتصادی با محل زندگی به دست آمد .
نتیجه نهایی اینکه حوادث زندگی قبل از اقدام به خودکشی در دو جنس گروه های سنی افراد دارای میزان تحصیلات . وضعیت تاهل و محل زندگی مختلف متفاوت است و ارتباط معنی داری بین آنها دیده می شود .
شناخت و بررسی بیشتر این ارتباط و بررسی الگوه های مختلف آن شاید بتوان در شناسایی گروه های پر خطر در مقابل حوادث زندگی و ارائه راه کارهای مناسب کاهش اقدام به خودکشی موثر باشد .
دکتر فاضلی جامعه شناس معتقد است اعتیاد ، همسر آزاری و آگاهی نداشتن نسبت به حقوق اجتمایی و قانونی ، بیکاری ، رفتارهای خشونت بار، فروش اموال و جهیزیه زن و سرقت اموال خانواده توسط همسر اجبار زن به انجام امور خلاف قانون برای کسب در آمد جملگی از پیامد های اعتیاد و از مشکلات زنان جامعه است وی می گوید :
بیان مسئله
یکی از علتهای مرگ و میر در دنیای امروز که به دست خود انسان حادث می شود خودکشی است.بالا رفتن میزان خودکشی در طی دههای اخیر و همچنین به کار بردن شیوه های دردناک خود و تاسف برانگیز و خشن خودسوزی بویژه در میان قشر جوان و بخصوص متاهل به عنوان یک مغضل اجتماعی اذهان زیادی را به خود مشغول کرده است.