پایان نامه شناسایی ویژگی های سازگاری، انگیزش و خود ادراکی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری و دانش آموزان عادی و مشخص کردن تفاوت آنها با یکدیگر

چکیده

پس از انتخاب موضوع با عنوان بررسی نقش رمان های عامه پسند بر رفتارهای ارتباطی دختران دبیرستانی (سه سال اول دبیرستان:منطقه 5 تهران) تحقیق حاضر انجام شد که به اهم مطالب در فصول مختلف آن اشاره می گردد.در فصل اول به ارائه طرح تحقیق پرداخته و در فصل دوم در رابطه  با مبحث رمان (با تاکید بر رمانهای عامه پسند) ،مبانی نظری و پیشینه تحقیقات مورد بررسی قرار گرفت. در فصل سوم روش شناسی تحقیق و فصل چهارم تجزیه و تحلیل داده ها انجام شد. در این فصل به جمع بندی از یافته های تحقیق پرداخته شده است.

      .²روش پیمایشی از نوع توصیفی می باشد² روش تحقیق به کار رفته در این طرح

جامعه آماری این تحقیق ،دختران دبیرستانی اول،دوم و سوم (ریاضی،تجربی و انسانی) منطقه 5 تهران (مدارس دولتی و غیر انتفاعی) می باشد.

در این تحقیق از روش نمونه گیری طبقه بندی استفاده شده است . و با استفاده از تخصیص نیمن تعداد نمونه بدست آمده به تفکیک هر طبقه شامل 322 دانش آموز از مدارس دولتی و 63 نفر از مدارس غیر انتفاعی می باشد. که با توجه به محدودیت های موجود در نهایت از مدارس غیر انتفاعی 53 و مدارس دولتی 296 پرسشنامه پر شده قابل استفاده بدست آمد.

محقق برای گردآوری داده ها ،اقدام به نمونه گیری کرده و سپس نتایج حاصله را با سطح اطمینان 95 درصد به جامعه تعمیم داده است.

از روش کتابخانه ای برای جمع آوری اطلاعات در زمینه ادبیات و پیشینه تحقیق استفاده گردید و از آنجائیکه پژوهش حاضر از نوع توصیفی می باشد ،همچون بسیاری از مطالعات توصیفی مشابه برای جمع آوری اطلاعات مورد نظر در جهت آزمون فرضیات از پرسشنامه استفاده شد.

برای افزایش روایی و اعتبار پرسشنامه ابتدا تعدادی پرسشنامه بین جمعی از دانش آموزان توزیع گردید و کلیه ابهامات دانش آموزان در رابطه با سوالات مشخص شد.بدین ترتیب تعدادی از سوالات حذف و تعدادی دیگر جایگزین شد و در نهایت پس از شفاف شدن و رفع ابهامات ، پرسشنامه نهایی تهیه و توزیع گردید.

برای برآورد اعتبار پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است.

در این تحقیق از جداول توصیفی و نمودارها جهت بررسی جمعیت شناختی و سوالات پرسشنامه استفاده شده است و برای آزمون فرضیات از روش آزمون کای دو دوبعدی برای ارتباط و از روش همبستگی تاوکندال ،اسپیرمن و پیرسون برای میزان همبستگی و علامت (مستقیم یا معکوس بودن رابطه ) استفاده شده است.

هدف: شناسایی ویژگیهای سازگاری، انگیزش وخودادراکی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری و دانش آموزان عادی و مشخص کردن تفاوت آنها با یکدیگر

جامعه و نمونه پژوهش: جامعه مورد بررسی این پژوهش شامل دانش آموزان دختر دوم و سوم دوره راهنمایی مدارش شهر مراغه و دانش آموزان دارای اختلال یادگیری همین شهر است. نمونه مورد تحقیق شامل 60 دانش آموز عادی و 60 دانش آموز دارای اختلال یادگیری است و نمونه گیری به صورت هدفمند صورت گرفت.

روش تحقیق: علی-مقایسه ای

ابزارهای تحقیق: شامل پرسشنامه های خودسنجی مقیاس ادراک هارتر، سازگاری(Aiss) ، منبع کنترل راتر و حودگردانی تحصیلی بود

نتیجه پژوهش: که با مقایسه این دو گروه مشخص شد که دانش آموزان دارای اختلال یادگیری نسبت به دانش آموزان عادی، خودادراکی ، شایستگی شناختی و اجتماعی، سازگاری و انگیزش پایین تری دارند و دارای منبع کنترل بیرونی هستند.

از نیمه دوم قرن بیستم، پژوهش و مطالعه درباره کودکانی آغاز شده است که حالت و کردار آنان برای بسیاری از پدران، مادران، معلمان و مددکاران  حیران کننده است. زیرا ، اغلب آنان علی رغم داشتن هوش طبیعی، بدون بهره گیری از آموزشهای ویژه قادر به ادامه تحصیل نیستند، یا برخی دیگر ممکن است یک روز مطالب را به خوبی فرا گیرند، و روز دیگر تمام آن را فراموش کنند. عده ای دیگر در پاره ای از کارها بر بسیاری از همگنان خود پیشی می گیرند و در قسمتی دیگر مانند کودکان کوچکتر از خود عمل می کنند. بسیاری از این کودکان تنها در یادگیری یک درس خاص دچار مشکل هستند، اما برخی از آنان در یادگیری چند موضوع درسی دشواری دارند. مشکلات یادگیری این کودکان معمولاً با افزایش سن آنان وخیم تر می شود، به طوری که مشکل آنان که زمانی به راحتی قابل تشخیص بود، صراحت و روشنی خود را از دست می دهد، زیرا این مشکل روانی منجر به نارسائی ویژه در یادگیری می شود یا مشکلات عاطفی و روانی خود حاصل نارسائی ویژه در یادگیری کودک است. باید خاطر نشان ساخت که هر دو شکل آن امکان پذیر است . بدین صورت که کودکان با تنشهای عاطفی نمی توانند از حداکثر تواناییهای بالقوه خود به طرز صحیح استفاده کنند و لذا کشمکشها و تضادهای روانی می تواند سبب مشکلات یادگیری در یک یا چند زمینه درسی شود.همینطور آبشخور مشکل عاطفی کودک می تواند از ناتوانی او در یادگیری درزمینه درسی ویژه باشد.

بدیهی است که اگر ریشه مشکلات یادگیری کودک، مسایل عاطفی و روانی او باشد، این گونه کودکان در طبقه بندی کودکان دارای اختلالات رفتاری قرار می گیرند. اما در مواردی، مشکلات عاطفی و نارسایی یادگیری آنچنان درهم تنیده می شود که تمیز علت و معلولی بین آنها ظرافت تشخیصی بسیاری را طلب می کند. این نوع پیچیدگیها، توام با کمی آگاهیها و ناآشناییهای مسئولان، مربیان و والدین در این زمینه سبب می شود که گاهی این کودکان به خطا، به مدارس دانش آموزان عقب مانده ذهنی فرستاده شوندو یا بالاجبار در مدارس عادی باقی بمانند. در صورت اول به علت برتری هوش این دانش اموزان نسبت به گروه عقب ماندگان ذهنی، اینان دچار مشکلات سازشی و تطابقی می گردندودر صورت دوم به علت نارسایی ویژه ای که در یادگیری دارند با شکستهای پی در پی مواجه می شوند و از مدرسه و درس بیزار و متنفر می گردند و احتمالاً به رفتارهای ضداجتماعی گرایش پیدا می گردند.

بیان مساله:

امروزه بزرگترین گروه کودکان استثنایی را که در تمام مدارس استثنایی ثبت نام می شوند (حدود 40 درصد از کل ) کودکان دچار ناتوانیهای ویژه یادگیری تشکیل می دهند (کرک و دیگران،1997). دانش آموزان دارای اختلال یادگیری با وجود برخورداری از هوش طبیعی و همچنین با وجود دارا بودن حواس بینایی و شنوایی سالم، قادر به فراگیری مطالب آموزشی و مفاهیم ویژه یادگیری با استفاده از روش های متداول آموزشی نیستند و باعث ارجاع به مراکز آموزشی و توانبخشی ناتوانیهای ویژه یادگیری می گردند. این دانش آموزان در ابتدا اطمینان کافی به پیشرفت خود دارند ولی به تدریج درمی یابند که سایر کودکان وضع یادگیری بهتری نسبت به آنان دارند و با گذشت چند ماه از سال تحصیلی، کم کم خود را متفاوت با بقیه می یابند و اعتماد به نفس خود را از دست می دهند و از درس و مدرسه بیزار می شوند.پدران و مادران نیز به دلیل آگاهی کم و با فشار آوردن به این دانش آموزان، وضعیت را دشوارتر می سازند و به مقایسه های ناروا و گاهی تحقیر آمیز بین این کودکان و همسالان آنها دست می زنند.گاهی این کار توسط آشنایان و برخی از آموزگاران صورت می گیرد و کم کم زمینه های اضطراب ، افسردگی و بزهکاری را در آنان دامن می زند و مشکل را درونی و تا حدودی درمان ناپذیر می کند( والاس-لافلین،ترجمه طوسی، 1376).به هر حال نکته مهم این است که نتایج اختلالات ویژه یادگیری می تواند بسیار جدی باشد و دشواری های زیادی را برای این کودکان موجب گردد. برای مثال، تحقیقات متعدد نشان داده اند که بین ناتوانی های یادگیری و رفتار ضد اجتماعی این کودکان پیوند خاصی وجود دارد. این کودکان دراثر مقایسه خود با سایر همکلاسی ها به تشخیص هایی درباره تفاوت خود با دیگران و قابلیت های فردی دست می یابند. این ادراکات شخصی بر اساس نوع تقویتی که از محیط اطراف دریافت می دارند، می تواند زمینه ساز موفقیت یا شکست دانش آموز باشد. وقتی این افراد به ناتوانی خود اطمینان یابند دیگر انرژی لازم برای انجام سایر وظایف محوله را ندارند. آنها حتی توانایی های خویش را نادیده می گیرند و به همین دلیل به ضعف مسئولیت شخصی و بی کفایتی متهم می شوند (رمضانی، 1384).ایران نیز مانند دیگر کشورها ،دارای نوآموزانی شکست خورده می باشد. این افراد تا زمانی که دوران کودکی را می گذرانند سعی می کنند در محیط مدرسه خود را حفظ کنند و چون بزرگ می شوند به کارهای پست یا حرفه هایی روی می آورند که نمی توانند نیازهایشان را برطرف سازند. حتی برخی از آنها بقیه عمر خود را در زندان ها به سر می برند.این، فقط جامعه نیست که از شکست و حذف کودکانی که می توانند به صورت بهتری خود را به جامعه عرضه کنند، ضرر می بیند، بلکه اولین قربانی ، خود این کودکان هستند. وقتی آنها به این نتیجه می رسند که قادر به یادگیری نیستند ، در معرض رنج و عذاب شدید و گاهی در معرض آسیب های سخت روانی قرار می گیرند و نتیجه آن ، خود کم بینی، عدم اتکا به نفس و فقدان پیشرفت است.لذا، ضرورت آشنایی مربیان و مدیران مدرسه با تازه ترین یافته های علم روانشناسی جهت شناسایی به موقع و اقدامات ویژه آموزشی-درمانی ناتوانی های یادگیری دانش آموزان برای کاهش افت تحصیلی ، همچنین پیشگیری از آسیب های روانی-اجتماعی ناشی از آن ، همچون پرخاشگری ، اضطراب ، خودپنداری و اعتماد به نفس پایین،انگیزه و علاقه کم، ترک تحصیل و سرانجام بزهکاری ، روشن و آشکار می گردد(قراملکی، 1382).

با توجه به اینکه والدین ، معلمان و مدیران با اینگونه دانش آموزان آشنایی کافی ندارند، بنابراین آنها را با دانش آموزان عادی به مقایسه نابرابر و گاهی تحقیر آمیز وادار می کنند و از آنها ، انتظاراتی برابر با دانش آموزان عادی دارند. مساله پژوهش حاضر که در مورد بررسی و مقایسه ی خود ادراکی ، انگیزش و سازگاری دانش آموزان دارای اختلال یادگیری با دانش آموزان عادی است. کمک خواهد کرد تا معلمان و مدیران از تفاوت این دانش آموزان با دانش آموزان عادی آگاهی یافته؛ و سعی در پیشگیری از اینگونه آسیب های روانی اجتماعی کرده و یا در صورت بروز این آسیب ها ، جهت بدتر نشدن این وضعیت، این دانش آموزان را به سطح روانی – اجتماعی مناسب در حد بچه های عادی برسانند. بنابراین مساله این تحقیق به طور دقیق عبارتست از:

بررسی و مقایسه ی خودادراکی، انگیزش و سازگاری دانش آموزان دارای اختلال یادگیری با دانش آموزان عادی.  

ضرورت و اهمیت پژوهش

دانش آموزان مبتلا به اختلال یادگیری چند نوع مشکل اجتماعی-هیجانی دارند که عبارت است از: خودپنداره ضعیف، تحمل نکردن ناکامی، اضطراب اجتماعی، طرد اجتماعی، اجتناب از تکلیف، مهارتهای خودمدیریتی ضعیف و کندی درکار(باباپور و قراملکی، 1380).این کودکان به خاطر مشکلات یادگیری ناکام می شوند، در محیط های اجتماعی آشفته اند و درباره ارزشهای خود احساسات منفی دارند. به نظر می رسد رشد هیجانی آنها با کودکان عادی متفاوت است (راپاپورت[1]). این کودکان بیشتر به ناتوانی خود توجه دارند تا به تواناییهای خود. البته این مسئله در اغلب موارد منجر به خودپنداره و عزت نفس ضعیف می شود(لرنر[2]، 1993؛باباپور و قراملکی، 1380).  انجام تحقیقات در زمینه مشکلات ویژه یادگیری می تواند درک افراد را از این مسئله افزایش دهد، به طوری که قادر به یافتن راه های موثری جهت مساعدت به این کودکان گردند( سلیکوتیز،ترجمه فاضلی،1383).

نتایج اختلال های ویژه یادگیری می تواند بسیار جدی باشد. تحقیقات متعدد نشان دادنده اند که بین ناتوانی در خواندن و رفتار ضد اجتماعی، پیوند خاصی وجود دارد. کودکانی که در کار کلاسی عقب می مانند، ممکن است به طور کلی عقب مانده و کم هوش شناخته شوند، در حالی که در واقع بسیار هوشمند هستند. نتیجه اجتناب ناپذیر این شناخت غلط ، برای آنها جز ناکامی و پریشانی نخواهد بود و این به نوبه خود، مزاحم و مخل آموزش پذیری آنان می شود. پس بسیار ضروری است که اطرافیان کودک از جمله خانواده واولیای مدرسه از وجود مشکل این دانش آموزان آگاهی داشته باشند تا هرگز این تصور پیش نیاید که آنها شرور یا بازیگوش بوده و قصد تلاش ندارند(رمضانی، 1384).