بیان مسئله
در این پژوهش مقایسه عملکرد تحصیلی دانش آموزان مدارس راهنمائی پسرانه ( نمونه ،غیر انتفاعی ، شبانه روزی و عادی) مورد مطالعه قرار گرفت و 272 نفر دانش آموز که به تعداد مساوی بر اساس متغیر پیشرفت تحصیلی آنها در امتحانات نهائی پایه پنجم همتاسازی شدند نمونه تحقیق را تشکیل میدهند و در ضمن این دانش‌آموزان از نظر سواد والدین در آمد خانواده و محل سکونت نیز تا حد زیادی همتا شدهاند.
بنابر این سعی شد تاثیر نوع مدرسه بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان مورد بررسی قرار گیرد.
- با استفاده از تحلیل واریانس ( آزمون F ) مشخص شد که تفاوت معنی داری در سطح 9/99% بین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان 4 نوع مدرسه وجود دارد و با کگاربرد آزمونهای (L.S.D) و (H.S.D)پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مدارس نمونه در سطح 9/99% از پیشرفت تحصیلی دانش آموزان 3 نوع مدرسه دیگر بالاتر میباشد.
همچنین پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان مدارس شبانهروزی از دانش آموزان مدارس عادی و غیرانتفاعی بالاتر میباشد.
اما بین پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان مدارس عادی و غیر انتفاعی تفاوت معنی داری مشاهده نشد.
-با کاربرد آزمون (t) بالاتر بودن عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان روستائی مدارس شبانهروزی نمونه از عملکرد تحصیلی دانش آموزان روستائی مدارس شبانهروزی عادی در سطح معنیدار 9/99 % تائید شده است.
-با کاربرد آزمون F و L.S.D بالاتر بودن عملکرد دانش‌آموزان شهری (روزانه) مدارس نمونه دولتی از عملکرد تحصیلی دانش آموزان شهری مدارس عادی و غیر انتفاعی در سطح معنی داری 9/99% تائید شده است . ولی بین عملکرد تحصیلی دانش آموزان مدارس عادی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان مدارس غیر انتفاعی تفاوت معنی داری وجود ندارد.
-با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون (Pear soon) رابطه مثبت و معنی داری در سطح 95% بین معدل نمرات ثلت دوم (داخلی) و ثلث سوم ( هماهنگ ) دانش آموزان وجود دارد.
این ضریب همبستگی بین معدل ثلث دوم و ثلث سوم دانش آموزان 4 نوع مدرسه نیز در سطح 95% معنی دار میباشد.
-ضرایب همبستگی بدست آمده بین دو معتل در 4 نوع مدرسه با تبدیل به z فیشر مورد مقایسه قرار گرفتند که بین آنها تفاوت معنیداری وجود دارد و ضریب همبستگی بین او دو معدل در مدارس عادی از بقیه بیشتر میباشد.
-تفاضلهای معدلهای نوبت دوم و نوبت سوم (نهائی) دانش آموزان نیز با استفاده از آزمون F مورد مقایسه قرار گرفت که تفاوت معنیداری بین آنها مشاهده نشد.
-با استفاده از آزمونهای F مورد مقایسه قرار گرفت که تفاوت معنی داری بین آنها مشاهده نشد.
-با استفاده از آزمونهای F (تحلیل واریانس) و (L.S.D) پیشرفت تحصیلی دانش آموزان 4 نوع مدرسه که 9 در نوب دوم معدل مساوی کسب کرده بودن در نوبت سوم مورد مقایسه قرار گرفت و تنها بالاتر بودن پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مدارس نمونه از مدارس غیر انتفاعی و شبانهروزی در سطح 95% مورد تایید قرار گرفت.
بنابر این الف : پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مدارس نمونه از دانش آموزان 3 نوع مدرسه دیگر بالاتر میباشد.
ب : پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مدارس شبانهروزی از دانش‌آموزان مدارس غیر انتفاعی و عادی بیشتر میباشد.
ج : بین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مدارس عادی وغیر انتفاعی تفاوت معنیداری وجود ندارد.
د: اعتبار آزمونهای پیشرفت تحصیلی که در مدارس به عمل میآیددر مدارس عادی و نمونه از مدارس غیر انتفاعی و شبانه روزی بالاتر است.
ه : پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان روستایی که در مدارس شبانهروزی نمونه تحصیل میکنند از پیشرفتتحصیلی دانش‌آموزان روستائی که در مدارس شبانهروزی عادی تحصیلمیکنند بیشتر است.
و : پیشرفت تحصیلی دانش آموزان شهری که در مدارش نمونه تحصیل میکنند از پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان شهری که در مدارس غیر انتفاعی و مدارس عادی تحصیل میکنند بالاتر است.
ز: بین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان شهری که در مدارس غیر انتفاعی و مدارس عادی تحصیل میکنند تفاوت معنی داری وجود ندارد.
ضرورت و اهمیت تحقیق :
همه ساله نیروهای گوناگون زیادی در کشور صرف آموزش مدارس شبانه روزی می‌گردد. هدف از صرف هزینه‌های سنگین در نظام آموزشی رساندن این دانش آموزان به اهداف آموزش و پرورش است که توسط امام راحل و توصیه مقام معظم رهبری معین شده است. رسیدن به این اهداف، عامل مهم و زمینه‌سازی است که فرد با تکیه بر آن زندگی تحصیلی و شغلی موفقی را برای خود انتخاب می‌نماید و براساس احساس وضعیتی که به واسطه این انتخاب اصولی بدست می‌آورد سلامت روانی خود را حفظ و از حداکثر نیروهای ذاتی و درونی و امکانات موجود در جامعه در جهت رفع نیازهای خود و جامعه استفاده می‌نماید. اما در بسیاری از موارد با وجود عوامل مستعد که در فرایند آموزش وی دخالت دارد مسأله انتقال آموخته‌ها خوب صورت نمی‌گیرد. لذا هر روز شاهد کاهش انگیزه به تحصیل در بین دانش‌آموزان می‌باشیم.
در خلال چند سال گذشته تحقیقات متعددی در ایران و خارج از کشور در این زمینه انجام گرفته است ولی اکثر تحقیقات خارجی این موضوع و در تحقیقات داخلی مطالعات بیشتر مربوط به و مدیریت خلاق سالاری و انگیزش تحصیلی بوده و یا ارتباط بین دانش آموزان های شبانه نیمه دولتی و در وضعیت تحصیلی در درس خاصی مورد بررسی قرار گرفته است و آنچه که بی‌پاسخ مانده تفاوت بین پیشرفت تحصیلی در گروه و دانش‌آموزان طرح دبیرستان های شبانه روزی با دانش‌آموزان طرح پراکنده بوده است، لذا در این پژوهش به بررسی و مقایسه عملکرد تحصیلی دانش آموزان بومی و غیر بومی دبیرستان های شبانه روزی پرداخته است .
اهداف تحقیق :
هدف اصلی تحقیق مقایسه عملکرد تحصیلی دانش آموزان بومی و غیر بومی دبیرستان شبانه روزی ایذه می باشد که برای رسیدن به این هدف کلی ، اهدافی ویژه و جزئی به شرح زیر در نظر گرفته می شود:
بررسی عملکر تحصیلی دانش آموزان بومی و غیر بومی دبیرستان های شهرستان ایذه در سال 87-88 می باشد .
بررسی عملکرد تحصیلی و بارم نمرات امتحانی این دانش آموزان در سالهای 87-88 شهرستان ایذه .
بررسی رابطه دوستانه معلمین و شاگردان در دبیرستان های شبانه روزی در سال های 88-87 ایذه
بررسی رابطه اقتصادی و مالی اجتمایی این دانش آموزان در سال های 88-87 ایذه
بررسی رابطه اجتمایی این دانش اموزان در سالهای 88-87 ایذه
متغیر های تحقیق:
در این پژوهش بررسی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان بومی و غیر بومی دبیرستانهای شبانه روزی شهرستان ایذه مورد بررسی قرار می گیرد و برای رسیدن به این هدف متغیرهای ناهمسان ، دانش آموزان ، تحصیل دانش آموزان آرمان گرایی عملکرد دانش آموزان در دبقیرستانهای شبانه روزی به عنوان متغیر های مستقل و تاثیر پذیر در نظر گرفته شده اند که با شاخص سازی کردن این متغیرها رابطه آنها با ناسازگاری عملکرد تحصیلی دانش آموزان مورد بررسی قرار می گیرد .
فرضیه های تحقیق :
در این پژوهش با توجه به اهداف تحقیق ده فرضیه تدوین شده است که به شرح زیر است :
بین میانگین عملکرد تحصیلی دانش آموزان پسرانه شبانه روزی ایذه سال سوم متوسطه نظری در دروس مشترک دوره متوسطه با میانگین عملکرد تحصیلی آنان در پایه سوم راهنمایی رابطه مثبنی وجود دارد .
بین مانگین عملکرد تحصیلی دانش آموزان شبانه روزی ایذه سال سوم متوسطه در دروس اختصاصی با عملکرد تحصیلی آنان در پایه سوم راهنمایی رابطه مثبتی وجود دارد .
بین متغیرهای خانوادگی ، اجتمایی دانش آموزان دبیرستانهای شبانه روزی ایذه با میانگین عملکرد تحصیلی آنان در پایه سوم راهنمایی رابطه معنا داری وجود دارد .
بین موقعیت اجتمایی ، اقتصادی دانش آموزان دبیرستانهای شبانه روزی ایذه با میانگین عملکرد تحصیلی آنان در پایه سوم راهنمایی رابطه وجود دارد .
بین عملکرد تحصیلی دانش آموزان دبیرستانهای شبانه روزی ایذه با موقعیت اجتمایی ، اقتصادی آنان رابطه معنا داری وجود دارد .
بین میانگین عملکرد تحصیلی دبیرستانهای شبانه روزی ایذه در پایه پنجم ابتدایی با موقعیت اجتمایی، اقتصادی آنان رابطه معنا داری وجود دارد .
بین عملکرد تحصیلی دانش آموزان دبیرستانهای شبانه روزی ایذه در دروس مختلف پایه اول دبیرستان با موقعیت اجتمایی ، اقتصادی رابطه معنا داری وجود دارد .
بین موقعیت اجتمایی ، اقتصادی دانش آموزان دبیرستانهای شبانه روزی ایذه با عملکرد تحصیلی آنان در دوره متوسطه در دروس مختلف رابطه معنا داری وجود دارد .
بین عملکرد تحصیلی دانش آموزان دبیرستانهای شبانه روزی ایذه سال سوم متوسطه در دروس ریاضی دوره متوسطه با عملکرد آنان در ریاضیات سوم راهنمایی رابطه مثبت وجود دارد .
بین عملکرد دانش آموزان دبیرستانهای شبانه روزی ایذه در دروس ادبیات فارسی دوره متوسطه با عملکرد آنان در دروس ادبیات زبان فارسی سوم راهنمایی رابطه مثبت وجود دارد .
ادبیات و پیشینه تحقیق :
نتایج چندین مطالعه، همبستگی شایان توجهی (6/0-4/0) بین پیشرفت تحصیلی مدارس شبانه روزی دولتی و غیر دولتی و خودپنداره توانایی را نشان داده است (بروک اور2، 1981: مارش3،1984؛ اسکالویک4، 1986). بین پیشرفت تحصیلی و عزت نفس کلی نیز همبستگی 3/0 تا 4/0 یافته شده است (روبین5 1978؛ اسکالویک، 1984، 1986) . از طرف دیگر هانسفورد6 (1982) طی تحقیق خود رابطه معناداری (همبستگی در حدود 6/0) بین خود پنداره توانایی و عزت نفس کلی به دست آورد (بیابانگرد، 1380).
بر اساس یک الگوی منطقی هر فردی می تواند چهار الگوی احتمالی علّی را مطرح کند که هر یک از آن ها را می توان به صورت نظری مورد بحث قرار داد (اینارام7 و همکاران، 1990 به نقل از میرعلی یاری، 1379).
الف علت ب : بر اساس اصل ارزیابی انجام شده (روزنبرگ، 1979) فردی ممکن است پیش بینی نماید که پیشرفت تحصیلی اش بر خودپنداره اش، از طریق ارزیابی های دیگر افراد مهم تأثیر می گذارد. شبیه همین پیش بینی ممکن است بر اساس تئوری مقایسه اجتماعی انجام شود ( فستینگر1، 1954) . طبق این تئوری، پیش بینی فرد به عملکردش درگروه اجتماعی مورد مقایسه ( به ویژه در میان همکلاسان که اهمیت زیادی دارند)، بستگی دارد. (راجرز، اسمیت و کلمین، 1987). مطابق نظر(دیویس، 1978) دانش آموزان ممکن است در صورتی که خودشان را با اکثریت همکلاسی هایشان مقایسه نمایند، اشتیاق نسبتاً پایینی داشته باشند. پارکر و مارش (1984) نیز نظری مشابه همین نظر، از طریق فرضیه «چهارچوب داوری»2 مطرح می نماید. مطابق این مدل، تغییر خودپنداره احتمالاً پیامد افزایش موفقیت و پیشرفت است تا این که متغیری ضروری برای پیشرفت (میرعلی یاری، 1379) .
1 ب علت الف : بر اساس تئوری همسان سازی خویشتن (جونز، 1973؛ کلی 1954) فردی ممکن است پیش بینی کند که دانش آموزان دارای خودپنداره تحصیلی پایین، ممکن است از موقعیتهایی که در آن ها می توانند خود پنداره شان را تغییر دهند، اجتناب ورزند. از این رو سعی و تلاش کمتری را در مدرسه از خودشان نشان می دهند. همچنین بر اساس نظریه خود ارزشی و زنجیره پیشرفت توانایی، دانش آموزان مبتلا به انتظار پیشرفت پایین، ممکن است تدابیر اجتناب از شکست، از جمله طفره رفتن را بیشتر آموخته باشند. البته باید در نظر داشت که آسودگی موقتی که به توسط این تدابیر اجتناب از شکست حاصل شده گمراه کننده است، زیرا سرانجام به شخص آسیب خواهد رساند. بنابراین در صورتی که فرد انتظار پایینی از خودپنداره توانایی اش داشته باشد، پیشرفت تحصیلی کمتری را نیز تجربه خواهد کرد. (بیابانگرد، 1380).
الف و ب به یک روش تعاملی (تقابلی) بر یکدیگر تأثیر می گذارند: دو فرایندی که در بالا شرح داده شد، لزوماً باهمدیگر در تناقض نیستند.مارش (1984) یک مدل تعادل سازی پویا را مطرح می کند که مطابق آن پیشرفت تحصیلی، خودپنداره و اسناد به خویشتن در یک شبکه از روابط متقابل درهم تنیده شده اند. هم چنین تغییر در یکی از آنها منجر به تغییر در دیگری، به منظور برقراری مجدد تعادل می شود. بنابراین، پیشرفت تحصیلی و خودپنداره به یک روش تقابلی در یکدیگر تأثیر می گذارند (بیابانگرد، 1380).
2 الف و ب معلول ج هستند: ماروگاما1 و همکاران (1981) بیان می کنند که علت سومی (برای مثال توانایی یا حمایت اجتماعی) بر پیشرفت تحصیلی و خودپنداره مؤثر است. ممکن است خودپنداره توانایی و عزت نفس (هر دو) از طریق تجارب غیر تحصیلی مرتبط با توانایی، و یا متغیر سوم دیگری، تحت تأثیر قرار گرفته باشند. بنابراین به صورت نظری الگوهای مختلف علّی را می توان مطرح کرد که واقعاً هم وجود دارند. با این حال، چندین مطالعه آزمایشی انجام شده است که روابط علّی میان پیشرفت تحصیلی و خودپنداره را مورد آزمون قرار داده است . در یک مطالعه طولی که مشتمل بر چهار گروه بود، ماروگاما و همکاران (1988) پیشرفت تحصیلی
دانش آموزان را در سنین 9، 12، 15 سالگی و عزت نفس کلی آن ها را در سن 12 سالگی مورد اندازه گیری قرار دادند. متغیرهای کنترل کننده، طبقه اجتماعی و توانایی در سن 7سالگی مورد اندازه گیری قرار گرفت .آنها هیچ گونه مدارکی دال بر اینکه پیشرفت تحصیلی وعزت نفس رابطه علّی با یکدیگر دارند، نیافتند و متغیر سومی را ( برای مثال طبقه اجتماعی و توانایی)، به عنوان علت پیشرفت تحصیلی و عزت نفس بیان می کنند. پتیبوم2 و همکاران (1986) با تجزیه و تحلیل داده های یک نمونه بزرگ از دانش آموزان دبیرستان و اندازه گیری پیشرفت تحصیلی و عزت نفس کلی در فاصله 2 سال دریافتند که هیچ گونه شواهدی مبنی بر اینکه عملکرد یک متغیر، نسبت به متغیرهای دیگر برجسته تر است، وجود ندارد. آن ها دو توضیح احتمالی در این مورد مطرح می کنند، عزت نفس و پیشرفت تحصیلی ممکن است معلول یک متغیر سوم باشند یا اینکه هر دو متغیر به یک سبک چرخه ای تأثیر یکسانی بر یکدیگر دارند.