روش تحقیق بررسی علل و عوامل موثر در ازدواج موفق

تحقیق علمی رشته مطالعات خانواده 

چکیده :

بررسی علل و عوامل موثر بر ازدواج موفق دانشجویان عنوان پژوهشی است که پیش رو دارید . هدف از پژوهش حاضر شناخت علل و عوامل موثر بر ازدواج موفق دانشجویان بوده وسعی شده بعضی از معیار ها از نظر دانشجویان مورد بررسی قرار گیرد تا نمتایج حاصل از آن برای سایر دانشجویان مفید واقع شود . جامعه آماری تحقیق دانشجویان مجتمع علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد و نمونه آماری 50 نفر از دانشجویان می باشند . روش تحقیق نیز توصیفی و جمع آوری اطلاعات با استفاده از پرسش نامه و مطالعات کتابخانه ای صورت گرفته و در آخر داده ها از طریق روش آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است .

فصل اول :

طرح نظری مسئله پژوهش

مقدمه پژوهش :

یکی از نماد های مهم اجتماعی که به لحاظ اهمیت نقش و کارکردهای مختلف مورد توجه علمای مذهبی ، اخلاقی و صاحبنظران تعلیم و تربیت ، جامعه شناسی و روانشناسی قرار گرفته است . نهاد خانواده می باشد نهادی که بر اثر ازدواج یک زن و مرد پدید می آید و وجود فرزندان آن را تکمیل می کند .

خانواده عبارت است از کوچکترین مسئله اجتماعی که از زن و مرد و فرزندان آنها تشکیل میشود . خانواده هسته کوچکی از اجتماع در همه جوامع بشری بوده و در انتقال مواریث اجتماعی تاثیر زیادی داشته است .

خانواده اولین پایگاه انتقال عناصر فرهنگی به نسل جدید است و عاملی موثر در رشد و شکوفایی استعداد های آدمی و گسترش فرهنگ بشری به شمار می رود .

در فرآیند زندگی مواردی است که فرد باید از بین چند راه یک راه را انتخاب نماید گزینش یک راه از بین چند راه چنانچه با مطالعه و بصیرت انجام نگیرد ، ممکن استا نتایج مطلوبی در بر نداشته باشد. لذا کمک گرفتن از مشاور در انتخاب مناسب می تواند در توفیقات بعدی اثرات مفیدی داشته باشد .

عدم تعادل جنسی ، فشارهای اقتصادی و معیشتی تامین یک زندگی خانوادگی ، شرایط فرهنگی جامعه و سنت هایی که کاکرد مطلوب خود را از دست داده و بلکه کارکرد منفی پیدا کرده اند و امکان ازدواج درست و تشکیل زندگی خانوادگی پ=ایدار را برای خیل عظیمی از جوانان کشور دشوار کرده است . و بالاخره گروهی نیز با هنجار شکنی و بی وفایی ، ازدواج نا خواسته و نا مطلوب را در ظاهر ادامه می دهند اما با نوعی طلاق عاطفی ، دل گروهی دیگری دارند و آشیانه ای دیگر بنا می کنند .

نظریه ها :

1 – از نظر دورکیم علل و عوامل اصلی مربوط به ازدواج جوانان افزایش سطح توقعات و انتظارات جوانان ازدواج می باشد . { بررسی تطبیقی تغییرات ازدواج – مهدوی ص 46 }

2 – کنیزی : معتقد است در ساخت اجتماعی امریکا و انگلیس در واقع999999 هیچ چیز به اندازه مذهب بر الگوهای کنونی رفتار زوجیت موثر است . { جامعه شناسی خانواده – ساروخانی ص 46 )

3 – به عقیده لوگال تا پیش از ازدواج ، مذهب بر رفتار جوانان موثر است لیکن پس از زناشویی نا باوریهای دینی یکی از طرفین دشواری های فراوانی برای آنها فراهم می کند .

4 – به عقیده هالینگشد یکی از مهمترین عواملی که هنگام انتخاب همسر بر تصمیم فرد و جامعه اثر می گذارد اعتقاد دینی است . { ساروخانی ص 65 }

5 – بوساروبل معتقد است زناشویی میان زن و مردی که مذاهب مختلف دارند به دشواریهای شخصی و خانوادگی گوناگون می انجامد . { ساروخانی ص64 }

6 – آلن ژایرار معتقد است آگاهیهای جمعیت شناسانه درباره سن همسران به هنگام زناشویی آموزنده است و می دانیم که بیشتر اوقات ، افرادی با هم پیوند زناشویی می بندند که از لحاظ سنی به هم نردیک باشند . { ساروخانی ص 49 }

7 – کرونولد می گوید نظریه همجواری می پذیرد که ازدواج در میان اشخاصی که از نظر مکان به یکدیگر نزدیک هستند به مقیاس گسترده تری انجام می شود تا ازدواجی که کعلول تصادف باشد     { ساروخانی ص 46 }

8 – لسلی : تحقیقات جامعه شناسان امریکایی نشان داده است که بیش از نیمی از ازدواجهایی که در شهر ها انجام شده بین کسانی بوده که در همسایگی و نزدیکی یکدیگر زندگی می کنند . { مهدوی ص 38 }

9 – نوک ورسی : اگر دو شریک ازدواج ، همسن باشند از نو ساختن سر نوشت بر مبنای خاطره مشترک پیوسته ، آسانتر انجام می گیرد . { مهدوی ص 41 }

10 – هر چه ارتباط اجتماعی اعضا به یکدیگر نزدیک تر باشد کنش متقابل بین آنها متواتر تر است { مهدوی ص 41 }

11 – به تمایل افراد هم قد برای ازدواج با یکدیگر تکیه می کرد ( پیر سون ) { ساروخانی ص 19 }

12 –کارسون : چون انتقادات شیوه نگرش اشخاص در سنین مختلف فرق می کند و افرادی که دارای سن متفاوت هستند در فرهنگ و اندیشه ایشان نیز متفاوت وجود دارد . لذا تفاوت وسیع سنی با خود تفاوتهای وسیع فرهنگ و جهان بینی را به همراه خواهد آورد و بر بقای زوجیت و سعادت زناشویی تاثیر خواهد گزارد . { ساروخانی ص53}

13 – هامیلیتون معتقد است میان سعادت خانوادگی و همگونی تحصیلات بستگی مستقیماً وجود دارد . { اعزاری ص98 }

14 – میشل ازدواج همسایگان نیز بسیار متداول است نیمی از ازدواجهای شهری ازدواج میان افراد یک محله است . { عزاداری ص 97 }

15 – لیچتر علاوه بر کلیه معیارهای هر جامعه ای ، معمولاً زیبایی ظاهر و صورت معیار مهم در انتخاب زن و نان آوری در انتخاب مرد است . { اعراز99 }

16 – کونیگ تنها افراد ممتاز طبقه پایین تر می توانند بر طبقه بالا راه بیابند یعنی از ویژگیهایی خاص بر خور دارند این ویژگی ها برای دختر ها زیبایی و محبوبیت عمومی آنها و برای پسر ها ورزشکار خوب بودن ، یا محصل نمونه بودن بود { اعرازی ص 97 }

اهمیت و ضرورت تحقیق :

علمای تربیتی و روانشناسی یکی از مهمترین نهاد های موثر در شد ، تربیت و رفتار آدمی را نهاد خانواده می دانند .

این سازمان اجتماعی اولین و با وام ترین عامل در تکوین شخصیت کودکان و نوجوانان است و تاثیر قابل ملاحظه ای در رشد جسمانی ، اجتماعی ، اخلاقی ، عاطفی ، عقلانی آنان داشته و دارد . در حقیقت فرد خانواده متولد می شود ، در سازمان خانواده زندگی می کند ، در مواقع نیاز به خانواده روی می آورد و در پرتو زندگی خانوادگی سکوت و آرامش می یابد .

خانواده هسته کوچکی از اجتماع در همه جوامع بشری بوده و در انتقال مواریث اجتماعی تاثیر زیادی داشته است . خانواده اولین پایگاه انتقال عناصر فرهنگی به نسل جدید است و عاملی موثر در رشد و شکوفایی استعداد های آدمی و گسترش فرهنگ بشری به شمار می رود.

بنابراین نهاد خانواده به لحاظ کارکردهای مختلف نظیر :

انتقال عقاید ، آداب و سنن و تجاری بشری به نسل جدید .

ایجاد کانون آسایش و خوشبختی برای زن و مرد

ارضای غریزه جنسی و رفع پاره ای از نیاز های اعضای خانواده

لذت بردن از زندگی

بهرمندی از محبت

مددکاری و تعاون بین افراد

بقاء و تداوم نسل

رشد و شکوفایی استعداد ها و خلاقیت های هر فرد

از اهمیت زیادی بر خوردار بوده ، تشکیل آن مورد نیاز و تاکید است در مکتب اسلام نیز ازدواج و تشکیل خانواده همواره و مورد تاکید قرار گرفته است . پیامبر اکرم (ص) فرموده اند که : « هیچ بنایی در اسلام محبوبتر از بنای ازدواج در پیشگاه خداوند متعال نیست »

اهداف تحقیق :

الف – اهداف کلی :

بررسی  علل و عوامل موثر در ازدواج دانشجویان متاهل .

ب – اهداف جزئی :

1 – بررسی و تحلیل تاثیر عوامل در ازدواج .

2 – بررسی و تحلیل تاثیر عوامل اجتماعی .

3 – بررسی و تحلیل تاثیر عوامل اقتصادی .

4 – بررسی و تحلیل تاثیر عوامل جغرافیایی در ازدواج .

فرضیه های پژوهش :

1 – هرچه افزایش سطح توقعات و انتظارات جوانا بیشتر ، مشکلات ازدواج جوانان هم بیشتر .

2 – هر چه افراد مذهبی تر وقوع ازدواج زودتر

3 – هر چه شباهتهای جسمی دو طرف بیشتر ، تمایل افراد برای ازدواج بیشتر .

4 – هر چه تفاوتهای سنی کمتر ، بقای زوجیت بیشتر

5 – هر چه زن و مرد از نظر مکانی به هم نزدیک تر ازدواج موفق تر

6 – هر چه همگونی نحصیلات بین زن و مرد بیشتر ، سعادت خانوادگی بیشتر

7 – هر چه تمایل اشخاص به مادیات کنتر ، ازدواج ها با دوام تر

8 – تشریفات زیاد در مراسم عقد و عروسی مانعی است بر سر ازدواج جوانان .

9 – مشکل نداشتن سر پناه و مسکن از موانع دیگر در امر ازدواج می تواند باشد .

سوالات پژوهش :

1 – آیای سرح توقعات و انتظارات جوانان در امر ازدواج تاثیری دارد ؟

2 – آیا اعتقاد مذهبی جزء ملاک های اصلی برای ازدواج به حساب می آید ؟

3 – آیا شباهتهای جسمی در تمایل افراد به ازدواج نقش دارد ؟

4 – آیا سن از عوامل موثر در تاخیر ازدواج است ؟

5 – آیا نزدیکی مکانی در ازدواج نقش مهمی دارد ؟

6 – تفاوت سطح تحصیلات زن و مرد چه تاثیری در امر ازدواج دارد ؟

7 – آیا مادیات زیاد یکی از شاخصهای مهم در ازدواج است ؟

8 – آیا نداشتن سر پنا و مسکن یکی از موانع ازدواج است ؟

9-  آیا تشریفات زیاد در مراسم عقد و عروسی و موانع ازدواج رابطه دارد .

مفاهیم :

 متغییر وابسته : ازدواج

مستقل : توقعات و انتظارات ، مذهبی ، سن ، شباهتهای جسمی ، طبقه اجتماعی ، مکان جغرافیایی ، تحصیلات ، تجملات .

تعاریف نظری :

ازدواج : پایه گذار زن و شوهری است و آن به رابطه قانونی ، عرضی ، دینی ، گفته می شود که زن و شوهر را برای شرکت دایم یا موقت در زندگی با هم پیوند می دهد . ( نعمت ا... تقوی / پاییز83 )

ازدواج فرآیندی است از کنش  متقابل بین زن و مرد که برخی شرایط قانونی را تحقق بخشیده اند و مراسمی برای برگزاری زناشویی خود بر پاداشته و بطور کلی عمل آنان مورد پذیرش قانون قرار گرفته و بدان ازدواج اطلاق شده است . ساروخانی صفحه 23

سن ازدواج : منظور از سن ازدواج سن زن یا مرد در نخستین ازدواج آنهاست . { نعمت ا... تقوی / پاییز 83 / صفحه 65}

طبقه اجتماعی : به موقعیت اجتماعی و جایکاهی اطلاق می شود که فرد در گروه و مرتبه اجتماعی یک گروه در مقایسه با گروه های دیگر احراز می کند . { توسلی : فاضل / پاییز 76 / صفحه 240}

اعتقادات مذهبی : میزان عقیده و باورهایی که فرد نسبت به موضوعات دینی دارد . { علیرضا شایان مهر / 1377 / صفحه 127 }