پایاننامه دوره کارشناسی مدیریت و خدمات
چاپ و نشر
چکیده:
تحقیق حاضر گزارشی از گردش کار محصولات چاپی به روش افست میباشد. روش کار بصورت کتابخانهای بوده که در سه فصل تنظیم گردیده است.
در فصل اول: به روش چاپ پرداخته شده است. پروسه چاپ خود به بخش 1- پیش از چاپ 2- چاپ 3- پس از چاپ دستهبندی میگردد که هر بخش مراحل فنی و تکنیکی خاصی را دارا میباشد که ملزوم و تکمیل کننده بعدی بوده که به هر کدام پرداخته شده است.
در فصل دوم: به تقسیمبندی محصولات چاپی و انواع آن 1- فرمهای تجاری 2- بروشور و پوستر 3- کتاب 4- دفاتر و دفترچه 5- سربرگ و پاکت 6- سررسید و تقویم 7- جعبه و بستهبندی اختصاص یافته است. از آنجائیکه محصولات چاپی دارای تنوع فراوانی میباشند با تقسیمبندی به چند گروه عمده میتوان اسلوب مشخصی ارائه نمود که با توجه به اهمیت به آن اشاره گردیده است.
در فصل سوم: به مواد اولیه و مصرفی که برای جریان چاپ و مراحل تکمیلی آن مورد استفاده قرار میگیرد پرداخته شده است در این فصل ابتدا به مواد اولیه و مصرفی در چاپ کاغذ، مرکب و مواد مصرفی صحافی که جزء ملزومات چاپ میباشند به تفکیک و درجه اهمیت توضیح و تشریح گردیده است. همچنین در این فصل به گردش محصولات چاپی و ارتباط مراحل پیش از چاپ، چاپ و پس از چاپ با توجه موارد تشریحی آن در فصول گذشته با ارائه توضیح و نمودار، به ارتباط آن با مواد اولیه و مصرفی چارت کلی ترسیم شده است.
در این روش با شناخت اصول و رعایت مسائل مربوط به هر مرحله که مطابق با استانداردهای حاکم و رایج بوده، راهکارهای مناسب از روش گردش محصولات چاپی از شروع تا پایان، مرحله به مرحله ارائه شد، که اجرای صحیح آن تناسب با انجام درست هر بخش با بخش بعدی را دارد. گردش روان و متصل به هم از یک خط کامل تولید محصولات چاپی به روش، افست با ویژگیها و موارد خاص آن تا اتمام کار ارائه گردیده است.
نتیجه بررسی و ارائه این مطالب درخصوص چاپ، آشنایی بیشتر هنرجویان با ملزومات چاپ و نشر میگردد. امیدوارم توانسته باشم گامی مثبت در جهت اهداف دانشگاه چاپ و نشر براشته باشم.
مقدمه:
ارتباط یکی از مهمترین نیازهای بشر میباشد. انسان از طریق ارتباط با دیگران به قابلیت و نوآوری در زمینههای گوناگون دست مییابد و زندگی اجتماعی خود را شکل میدهد. که در این تبادل از یک سو اندیشههای او را پربارتر میکند واز سوی دیگر تجربیات و دانش او به سایرین منتقل میگردد.
برای جاودانه ماندن خاطرات خود را با علایم و نشانهها ثبت کرد که بتدریج با تبدیل و تکمیل این علایم خط اختراع شد. این اختراع تغییرات زیادی را در زندگی انسانها ایجاد کرد و به عنوان یکی از مهمترین دستاوردهای بشر ثبت شد و از ارتباط مستقیم و رودررو بینیاز گردید. دست نوشتههای اولیه بر روی سنگ، چوپ و چرم انجام میشد. با افزایش جمعیت و توسعه علوم دست نوشتههای کارآیی خود را از دست دادند وا نسان درصدد یافتن راهی برآمد که اطلاعات را سریعتر در دسترس همگان قرار دهد. نخستین کوشش انسان در این راه حکاکی کلمات روی لوحه گلی بود. کوشش بعدی در راه چاپ، حک کلمات روی قطعات چوب و سفال بود که بیشک تمدنهای باستانی مشرق زمین تلاش عظیمی در راه تکثیر به کار بستند و تجریبات اندوختند.
پیدایش فنون جدید چاپ در اروپا همزمان با رنسانس اقتصادی و فرهنگی بود. ابتدا چاپ از طریق صفحات حکاکی شده انجام پذیرفت و سرانجام به دلیل مسائل و مشکلاتی که وجود داشت حروف متحرک گوتنبرگ اختراع شد با پیشرفت در دانش و علوم و فنون با تکمیل روشهای چاپ، چاپ افست که بر پایه روش چاپ لیتو بود کامل گردید و در سال 1904 میلادی ابداع گردید که تا بحال در حال ابداع و کامل شدن تکنیکهای مختلف در روش چاپ افست میباشد.
چاپ به روش افست برای چاپ انواع محصولات تجاری و فرهنگی کاربر دارد (شامل: اوراق، برگهای تجاری، کاتالوگ، پوستر، جعبه و بستهبندی- کتاب و انواع مجله و روزنامه)
روش چاپ افست وابسته به ملزومات دیگری است که بدون آن قادر به فعالیت نیست به عبارتی با هم لازم و ملزم میباشند ملزوماتی از قبیل: کاغذ، مرکب و سایر مواد مصرفی که با توضیح و ارتباط آنها با یکدیگر سعی به ارائه مختصات فنی درهر بخش به اختصار، هماهنگی مابین آنها روشن گردد.
برای تهیه این تحقیق از منابع مختلفی استفاده شده که در آخر این فصل پایاننامه آمده است. این تحقیق جمعآوری از مطالب کتب و مقالاتی بوده که حاصل تجربیات و فعالیت از گذشته تا حال تمامی افرادی است که برای تجلی این صنعت زحمت و کوشش فراوان کردهاند. امید است در این راه توفیقی حاصل شده باشد.
( تصاویر و نمودار ها در فایل اصلی موجود است )
فصل اول
روش چاپ
در ابتدا لازم است قبل از وارد شدن به جریان گردش کار محصولات چاپی به روش افست توضیحاتی در مورد روش چاپ داده شود. چاپ و جریان به سه بخش عمده تقسیم میگردد.
1-بیش از چاپ Prepress2-چاپ PREE 3- پس از چاپ Post press
1- پیش از چاپ Pre pess
عملیات پیش از چاپ شامل مرحلهای میشود که از طرح اولیه شامل متن و عکس طی روشهای مورد استفاده طرح اولیه در قالب فرم آم
اده جهت چاپ به وجود میآید.
طرح اولیه باید بعد از انجام مراحل مختلف در طی عملیات پیش از چاپ به فرم تبدیل و آماده
چاپ گردد. این مراحل شامل چندین مرحله کاری به روی طرح اولیه و تهیه فرم نهایی جهت انتقال بر روی پلیت یا زینک میباشد که این مراحل به نام فتولیتوگرافی نامیده میشود.
1-1-فتولیتوگرافی
طرح اولیه در قسمت 1-تصویر یا عکس 2-متن میشود که در جریان کار لیتوگرافی با هم تلفیق شده و به صورت یک فرم واحد حاوی متن و تصویر میباشد.
همانطور که در نمودار دیده میشود طرح اولیه با دو شاخه یعنی متن و عکس تقسیم
میگردد که هر کدام مراحل آماده سازی مختلفی را شامل میشوند.
2-1-متن
متن بعد از جمع آوری و آماده سازی اولیه برای گزارش به صورت دستی یا الکترونیکی ارسال میگردد. آماده سازی به صورت دستی که حروف چینی نامیده میشود توسط حروفچین انجام میشود حروفچین متن را با تناسب و اندازه و نوع مناسب چیده ودر فرم اصلی با توجه به فضای موجود (جای تصویر) در صفحه اصلی فرم بندی مینماید.
1-2-1- حروفچین با استفاده از حروف متحرک
در حروف چینی استفاده از حروف متحرک از لحاظ مدت زمان چینش و تنظیم متن وقت زیادی را به خود اشغال مینماید که امکان تهیه متن به صورت فوری قابل اجرا نخواهد بود.
بعد از حروف چینی، غلط گیری و تصحیح متن که در فرم یا صفحه تخصیص یافته انجام می گیرد.
حروف چینی دستی در تهیه متون ساده در سیستم چاپ مستقیم بیشترین کاربرد را دارد که با پیشرفت در حروف چینی و تایپ الکترونیکی توسط کامپیور محدود گردیده است.
2-2-1- حروف چینی با استفاده از دستگاه
حروف چینی توسط ماشینهای حروف چین روش دیگر برای تهیه متن میباشد. حروف چینی به روش عکاسی با فتوکیپو زسیون یکی از روشهای مورد استفاده در حروف چینی ماشینی میباشد
در ماشینهای حروف چینی فیلمی، قطعه فیلم یا کاغذ حساسی دارند که حروف به روی آن چیده میشود. این فیلم یا کاغذ را میتوان پس از ظهور بر روی زینک منتقل کرد[1].
در حروف چینی با روش عکاسی فرد حروفچین کارهای خود را روی قطعات فیلم ارائه میدهد و به جای کار بر روی سطح صفحهبندی، به روی میز مونتاژ کار خود را به انجام میرساند تولید نهایی ماشین حروف چیزی از جنس کاغذ یا فیلم حساسی است که پس از پایان کار حروف چین میبایست ظاهر گردد.
این عمل با تکنیکهای استاندارد تاریکخانه یا به صورت اتوماتیک و یا روشهایی که با توجه به نوع دستگاه در اتاق روشن امکانپذیر است انجام میگردد. پس از ظاهر نمودن فیلم کاغذ یا کاغذ حساس مطالب بار دیگر خوانده میشود و در صورت صحیح بودن آن صفحه بندی میگردد.
تایپ و حروفچینی امروزه توسط کامپیوتر و با وجود برنامههای نرم افزاری گوناگون در خصوص تایپ، ویرایش و صفحه بندی کاری ساده و پرسرعت میباشد که از زمان حجم کار کاسته و دقت وتنوع زیادی دارد.
3-1- عکس یا تصویر
بعد از تهیه تصاویر آماده شده طی مراحل گوناگون یا تصویر اورژینال برای چاپ آماده میگردد تا قابلیت برای مرحله بعدی ار یعنی چاپ داشته باشد. پردازش تصویر به دو روش به صورت فتومکانیکی و پردازش به صورت فتواللکترونیکی تقسیم میگردد.
1-3-1- پردازش تصویر به صورت فتوالکترونیکی
برای چاپ تصاویر تمام رنگی از چهار زنگ اصلی زرد، سایان، ماژنتا و سیاه استفاده میشود.
میلیونها رنگ موجود در اورژینال میبایستی برای چاپ به چهار رنگ اصلی تفکیک گردند که برای هر کدام یک فیلم ترامه تولید میشود. این امر با کمک فیلترهای رنگی صورت میگیرد و به نام تفکیک رنگ شناخته میشود.
فرقی نمیکند که تفکیک رنگ به چه روشی صورت گیرد چون که قانونمندی فیزیکی فیلترهای رنگی ثابت است.
قبل از آنکه به این بحث ادامه دهیم خوب است که مختصری در مورد رنگ پایه توضیح دهیم. در اصل دو فضای رنگ پایه یا ابتدایی Primaries شناخته شدهاند[2].
یکی فضای رنگ افزایشی addtive است که شامل رنگهای قرمزRed، آبی Blueسبز Greenمیباشد. در این فضای رنگ با افزایش مقدار رنگها به سفید نزدیک میشویم این سیستم عمدتا در سیستمهایی کاربرد دارد که خود منبع نور دارند و از موارد خاص این سیستم میتوان تفکیک تلویزیون، عکاسی و نمایش فیلم را نام برد.
فضای دیگر رنگ کاهشی Substarativeنام دارد که از سه رنگ اصلی زرد yellow، سرخ آبی Magenta و سبز آبی cyan تشکیل میشود.
این فضای رنگ در سیستمهایی کاربرد دارد که از خود نوری ندارند و نور را منعکس مینمایند. کاربرد ویژه آن در صنعت چاپ است. از آنجایی که در این فضا با افزایش رنگها به سیاه میرسیم و یا به عبارتی با کاهش رنگها به سفید یا بهتر بگوییم زمینه (مثل کاغذ) میرسیم به آن تفریقی میگویند.
در سیستم چاپ رنگ از یک رنگ چهارم یعنی سیاه Blak نیز استفاده میشود. سیاه در اصطلاح تخصصی غیر رنگ نامیده میشود uncolour سیاه جز رنگهای پایه در فضای رنگ نیست بلکه بر اساس مقدار سه رنگ زرد، سایان، ماژنتا محاسبه میشود.
سیاه در چاپ چهار رنگ عکس به اصطلاح به تصویر عمق depth یا کنتراست Contrastمیبخشد.
هر فیلتر رنگی برای تفکیک در واقع مکمل رنگ چاپ مورد نظر است هر فیلتر رنگهای متشکله خود را عبور میدهد و در عین حال رنگ مکمل را جذب مینماید. به عنوان مثال میتوانیم فیلتر سبز را در نظر بگیریم.
سبز رنگ مکمل ماژنتا (سرخ آبی) است. فیلتر سبز اشعههای نوری منعکس شده و در سایان (سبزآبی) را از خود عبور میدهند و همزمان نور منعکس از ماژنتا را مانع میشود. بنابراین قسمتهای اورژینال که به رنگ سایان وزرد هستند به روی فیلم اثر کرده و آن را سیاه میکنند و در عوض قسمتهای به رنگ ماژنتا اورژینال از فیلم عبور نکرده و به روی این فیلم نیز نگاتیو خالی میمانند هنگامی که روی این نگاتیو، فیلم پوزیتو کپی میشود قسمتهای سایان و زرد حذف و قسمتهای ماژنتا ظاهر می گردند.
به همین ترتیب با فیلتر قرمز سایان و با فیلتر آبی فیلم زرد تهیه میگردد.
فیلم سیاه با سه بار نور دادن به سه فیلتر نام برده و بر روی یک نگاتیو آماده میگردد.
در شکل زیر شمایی ساده از کارکرد و فیلتر آبی مشاهده می کنیم.
( تصاویر و نمودار ها در فایل اصلی موجود است )