پروژه تحقیقاتی
چکیده :
رابدو ویروس هاری کاملاً تمایل به دستگاه عصبی وارد و جراحات آن فقط در بافت عصبی ایجاد می شود.یکی از ویروس های درشت و نسبتاً کم مقاومت است در برابر اکثر ضدعفونی های معمولی حساس می باشد و در بزاق خشک شده در مدت چند ساعت از بین می رود. ویروس هاری را می توان درکشت بافت و در جنین مرغ رشد داد. تمام حیوانات خون گرم به استثناء احتمالاً ساریغ (یک نوع پستان دار در کیسه دار) نسبت به این ویروس حساس است و از این نظر اختلافی در سنین مختلف وجود ندارد.
دراثر توسعه سریع روش های ویروس شناسی به ویژه آزمایش های سری و اجرای آن در تعداد زیادی از حیوانات برای پی بردن به وجود ویروس هاری در بین آنها موضوع عفونت های مکتوم و ناقلان به ظاهر سالم ویروس به تدریج اهمیتی کسب نموده است.
عادتاً سگ و به میزان کمتر گربه منشاء عمده بیماری می دانند. با وجود این حیوانات وحشی منطقه شامل روباه، اسکانگ گرگ ، خفاش های حشره و یا میوه خوار، راکون، کفتار و مونکوز در کشورهائی که گوشتخواران اهلی تحت نظر می باشند ممکن است منشاء عمده هاری باشند. اغلب انتشار بیماری فصلی است و در اواخر تابستان و پاییز صورت می گیرد، زیرا تحرک حیوانات وحشی برای جفت گیری و پیدا کردن غذا در این فصول بیشتر است.
نشانی های درمانگاهی این بیماری ریزش بزاق، سوء هاضمه، گنده خواری، فلج شانه و مخرج و افزایش و تحریکات جنسی معرف آلودگی اعصاب اندام های غیر ارادی از جمله غدد با ترشحات داخلی است. در هنگام مرگ گنجدگی ها و ذرات ویروسی تقریباًٌ در تمام یاخته های مغزی، نخاعی و عقده های عصبی وجود دارد وی در یاخته های نگاهدارنده مراکز عصبی یافت نمی شود.
از جهات مختلف علمی باید بیماری را همواره کشنده دانست و ندرتاً دیده شده است که حیوانی که به طور آزمایشی به این بیماری مبتلا شده و آثار بیماری را بروز داده بهبود حاصل نماید.
دوره کنون بیماری در حدود 3 هفته است، ولی در انواع مختلف حیوانات از 2 هفته تا چندین ماه تغییر می کند و دوره کنونی برابر 5 تا 6 ماه در گاو و سگ دیده می شود. هیچ گونه روش آزمایشگاهی که در تشخیص این بیماری قبل از مرگ مفید باشد شناخته نشده است ولی آزمایش وجود سرب را در ادرار و یا در خون و مدفوع برای اطمینان از عدم ابتلا به مسمومیت با این فلز می تواند در تشخیص کمک کند. تائید تشخیص هاری بستگی به بررسی دقیق مغز تازه در آزمایشگاه دارد. تعداد زیادی از بیماریها با نشانی های تحریکات اعصاب حرکتی و یا فلج و یا هر دو آنها همراه است. انجام واکسیناسیون پس از گزیده شدن بوسیله حیوان هار در دام ها مفید نمی باشد. زیرا معمولاً قبل از برقراری ایمنی کافی، مرگ فرا می رسد. واکسن های بی اثر شده و همچنین ویروس های زنده و تخفیف مدت یافته برای مایه کوبی مورد استفاده قرار می گیرد، ولی تنها واکسن های تخفیف مدت یافته مورد قبول همگانی است.
موثرترین روش برای جلوگیری از ورود هاری به مناطقی که عاری ازاین بیماری می باشد برقراری قرنطینه شدید به مدت 4-6 ماه برای تمام سگ هائی است که به آن مناطق وارد می کردند.
مقدمه
هاری بیماری فوق العاده کشنده ویروسی است که موجب عفونت مرکز دستگاه عصبی می گردد تمام حیوانات خون گرم ممکن است به آن دچار شوند و بوسیله گاز گرفتن توسط حیوانات هار بیماری انتقال حاصل می کند. از مشخصات آن تحریک دستگاه حرکتی و تظاهرات درمانگاهی آن جنون و تمایل به حمله به دیگران و بالاخره فلج بالا رونده می باشند. ویروس عامل بیماری مقدار کمی درعضلات تکثیر می کند تا به اعصاب حرکتی محل دسترسی پیدا کند. در محل اعصاب وارد راه های عصبی می شود و در این سلولها به سمت اعصاب مرکزی حرکت می کند. جالب اینکه این ویروس از طریق خون جابجا نمی شود و تا کنون از خون هیچ بیماری جدا نشده است. ثابت شده ویروس به شکل انتقال از یک سلول عصبی به سلول دیگر انتقال می یابد. به تجربه ثابت شده قطع اعضای منطقه گزیدگی سبب جلوگیری از وقوع بیماری می شود. در مواردی قطع عضو بعد از هفته ها از گزش باعث عدم ایجاد بیماری می شود. از اعصاب حرکتی به نخاع می رسد و سپس ازآنجا به مغز می رود و در مغز و دیگر اندام های آن تکثیر می کند. سپس ازطریق اعصاب در غدد چشمی، ترشحات بینی، بزاق و دیگر اندام ها وارد می شود. تقریباً شروع دفع ویروس با شروع علائم همزمان است و باید گفت دراین موقع دیگر راهی برای درمان بیماری نیست. محل تجمع ویروس در سلول باعث دیده شدن اجسامی به نام نگری در مغز بخصوص شاخ آمون و بصل النخاع میشود.
هاری Rabies
عامل : لیسا ویروس – Lyssa virus
هاری بیماری فوق العاده کشنده ویروسی است که موجب عفونت مرکز دستگاه عصبی می گردد.تمام حیوانات خون گرم ممکن است به آن دچار شوند و بوسیله گاز گرفتن توسط حیوانات هار بیماری انتقال حاصل می کند. از مشخصات آن تحریک دستگاه حرکتی و تظاهرات درمانگاهی آن جنون و تمایل به حمله به دیگران و بالاخره فلج بالا رونده می باشد.
علل تولید
رابدو ویروس هاری کاملاً تمایل به دستگاه عصبی دارد و جراحات آن فقط در بافت عصبی ایجاد می شود. یکی از ویروس های درشت و نسبتاً کم مقاومت است در برابر اکثر ضدعفونی های معمولی حساس می باشد و در بزاق خشک شده در مدت چند ساعت از بین می رود. ویروس هاری را می توان در کشت بافت و در جنین مرغ رشد داد. گرچه ویروس هاری کلاسیک یک واحد پادگنی است، ولی بتازگی معلوم گردیده که تعداد زیادی از ویروس های شبیه به هاری با این ویروس دارای شباهت پادگنی می باشند. از جمله ویروس های مولاکو و لاگوس خفاش که اکثراً در مهره داران کوچک یافت می شوند. از نظر بیماری زائی گاهی اختلافاتی بین سویه های ویروس هاری که از دام های مختلف جداشده وجود دارد، ولی تمام سویه هائی که از نظر سرمی مورد آزمایش قرار گرفته اند یکسان بوده اند. اختلاف بیماری زائی سویه های ویروس موجب می شود که بعضی از موش هائی که در آزمایشگاه بوسیله ویروس هاری تزریق شده اند زنده بمانند، ولی همواره فلج باشند. جراحات این گونه موشها محدود به آثاری است که در روی اعصاب سطحی بوجود می آید ولی هیچگونه آثاری در مرکز سیستم عصبی تولید نمی شود. با وجودی که سویه های مختلف ویروس هاری از نظر سرولوژیکی یکسانند ممکن است از نظر بیولوژیکی متفاوت باشند و این اختلاف را می توان بوسیله آزمایش ایمنی متقاطع و یا خنثی ساختن ویروس توسط پادتن نشان داد. وجود این واریانت ها اهمیت قابل ملاحظه ای در انتخاب سویه ها جهت تهیه واکسن دارد.
اپید میولوژی
هاری در اکثر کشورها وجود دارد به استثناء کشورهائی که به شکل جزیره می باشند و می توانند بوسیله قرنطینه شدید و قدغن کردن ورود سگ از نفوذ بیماری جلوگیری کنند. استرالیا و زلاندنو هیچگاه بیماری را نداشته اند و بریتانیا، هاوائی و اسکاندیناوی در حال حاضر عاری از این بیماری می باشند. در انگلستان در سال های 70-1969 دو نوبت و هر نوبت یک سگ مبتلا به هاری مشاهده شده و ریشه کن گردیده است. بیماری در اکثر ایالات آمریکا بویژه در ایالات شرقی و جنوبی آن است. در کانادا بیماری هاری فقط در سال های اخیر اهمیت پیدا کرده زیرا بوسیله روباه از شمال به قسمت جنوب و نقاط پر جمعیت کشیده شده اخیراً برای اولین بار بیماری در سگ ها و روباه های گرین لند تشخیص داده شده است. هاری در حال حاضر یکی از مسائل عمده تعدادی از کشورهای اروپائی است. بیماری از کانونی که در سالهای 30 در لهستان بروز نمود رو به وسعت گذارد و هنوز هم در حال گسترش است. ازاین کانون هاری بطرف مغرب و به مناطق شرق و غرب آلمان و سپس به دانمارک، بلژیک، چک اسلواکی، اطریش، سویس و فرانسه رخنه نمود. میزان گسترش با سرعت 60-30 کیلومتر در سال ادامه دارد و انگلستان را تهدید می کند. روباه عمده ترین ناقل ومانند کانادا گاوان مهمترین قربانی آن می باشند. در آمریکای شمالی اسکانک مهمترین ناقل ویروس هاری می باشد. هاری در غالب کشورهای قاره افریقا شیوه دارد، ولی در مواردی که گزارش گردیده برای منطقه ای که دارای گوشتخواران وحشی فراوان می باشد بطور تعجب آوری کم است. هاری اهمیت اقتصادی زیادی برای نشخوارکنندگان و اسب و خوک ندارد، ولی گاهی ممکن است تلفات انفرادی و یا دسته جمعی در یک گله ایجاد نماید. بیماری همواره به مرگ منجر میشود. مهمترین مسئله در هاری موضوع قابل انتقال بودن آن به انسان است.