پایان نامه بررسی رابطه بین هوش هیجانی و کمالگرایی با پیشرفت تحصیلی در بین دانشجویان محقق

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و کمالگرایی با پیشرفت تحصیلی در بین دانشجویان محقق

مقدمه

هوش هیجانی مولفه ی تازه ای است که محققان بسیاری به کاربرد آن در امور مختلف علاقه مندند. نظریه های هوش هیجانی دیدگاه نوین را در مورد پش بینی عوامل موفقیت در زندگی از جمله پیشرفت تحصیلی و مقابله کار آمد با عوامل فشارزا که منشا اختلالهای روانی را فراهم می آورد ، چرا که بسیاری از  ویژگی های شخصیتی همچون همدردی ، خودگرایی ، خوش بینی ، خود انگیختگی ، تحت فشار، کنترل تکانه ها ، خود اگاهی، مدیریت هیجانی فرد ، زمینه ساز موقعیت در عرصه های گوناگون است. هوش هیجانی بیانگر ابعاد هیجانی – شخصیتی و اجتماعی هوش است که اغلب برای فعالیت های روز مره مهمتر از ابعاد شناختی مورد توجه قرار گرفته است.(حاجلو به نقل از گلمن،1387).

همچنان که ( گلمن ) اظهار می دارد که هوش شناختی در بهترین شرایط تنها 20 درصد موفقیت را شامل  می شود  و 80 درصد بقیه در گروه مهارتهایی است که هوش هیجانی را تشکیل می دهند .افرادی که توانایی استفاده صحیح از هیجانهای خود را دارند می توانند از اضطراب قابل پیش بینی برای برانگیختن خود جهت آماده شدن استفاده کرد و بر مسائل فائق آید . ( گلمن 1995).از جمله روان شناسان سالووی 1 اولین روانشناسی است که اصطلاح هوش هیجانی را برای نخستین بار برای بیان کیفیت و درک احساسات افراد ، همدردی با احساسات دیگران و توانایی اداره مطلوب خلق و خوی بکار برد و ثرندایک 2  که در همگانی کردن نظریه هوش بهر نقش مهمی داشت ، بار – آن 3 که معتقد است هوش هیجانی یک دسته از مهارتهای ، استعدادها و توانایی های غیر شناختی است که توانایی موفقیت فرد را در مقابله با فشارها و اقتضاهای محیطی افزایش می دهد . از نظرتری شورت وهمکاران(1995) کمال گرایی دوبعد مثبت ومنفی است .کمال گرایی مثبت جهت نیل به برتری وکمال ودر راستای رسیدن به پیامد های مطلوب تلاش می نماید وبا احساس پیشرفت وکمال رضایت مندی وسلامت روانی رابطه دارد در حالی که کمال گرایی منفی انتظارات غیر واقع بینانه ای از عملکرد خویش دارد وبا احساس شکست مقابله ناکارامد در برابر استرس وعدم پذیرش خود ودیگران همبسته است ودر نهایت هر دو بعد کمال گرایی ویژگی های شخصیتی همبستگی دارد.فروید(1975) در توصیف افراد کمال گرا بیان می کند:هدف اصلی در زندگی افراد کمال گرا رسیدن به خوشبختی نیست بلکه تکامل وبرتری یافتن است آنها می خواهند در هر کاری به حد کمال برسند ونرسیدن به کمالات آنها را دچار اضطراب،افسردگی واحساس گناه شدید می کند.از جمله افرادی که در برخورد با واقعیت های زندگی دچار مشکل می شوند کمال گرایان می باشند این افراد به دلیل داشتن معیارهای بالای عملکرد وارزیابی سفت وسخت از خود ودیگران،در معرض انواع بیماریها وعملکردهای نامناسب قرار می گیرند.

بیان مسئله

با ظهور عصر اطلاعات و ارتقاء ارزش مندی ارتباطات انسانی و هم چنین بروز موقعیت‌های استراتژیک سازمانی، نظریه هوش عاطفی رشد چشم گیری یافته و از مباحث پرطرفدار سازمانی شده‌است. هوش هیجانی، اصطلاح فراگیری است که مجموعه گسترده‌ای از مهارت‌ها و خصوصیات فردی را در برگرفته و معمولاً به آن دسته مهارت‌های درون فردی و بین فردی اطلاق می‌گردد که فراتر از حوزه مشخصی از دانش‌های پیشین، چون هوشبهر و مهارت‌های فنی یا حرفه‌ای است. هوش هیجانی از آخرین مباحث متخصصین در خصوص درک تمایز بین منطق و هیجان بوده و برخلاف مباحث اولیه در این جا، فکر و هیجان به عنوان موضوعاتی برای سازگاری و هوش مندی تلقی شده‌است به علاوه، شبیه سایر مباحث مطرح درخصوص ماهیت انسان، هوش هیجانی نیز دستخوش دو نوع بحث و گفتگوی علمی و عوام پسند گردیده‌است.توجه به هیجان ها و کاربرد مناسب آنها در روابط انسانی، درک احوال خود و دیگران ، خویشتن داری، تسلط بر خواسته های آنی، همدردی با دیگران و استفاده مثبت از هیجان در تفکر و شناخت، موضوع هوش هیجانی است.هوش هیجانی هم در محافل اجتماعی و هم در محافل علمی دانشگاهی مورد توجه قرار دارد عقیده بر این است که تنها ، هوش شناختی و ذهنی ، موفقیت انسانها را ضمانت نمی کند بلکه ویژگی ها دیگری برای برقراری ارتباطات انسانی و موفقیت در زندگی لازم است  که هوش هیجانی نام دارد.(حسن زاده ، ساداتی کیادهی، زمستان 88).بسیاری از مردم معتقدند که هوش هیجانی برای زندگی روزمره مهم است. این طور به نظر می رسد که افرادی که در رسیدگی به هیجانها ناتوانند ، ارتباطات بدتری خواهند داشت ، سلامتی روانی کم و موفقیت کمتری دارند برای مثال اگر شما نتوانید عصبانیتتان را در محل کار کنترل کنید ممکن است همکارتان را آشفته کنید و حتی ممکن است کارتان را از دست دهید. بعلاوه اگر شما ندانید که بقیه مردم چه احساسی دارند ممکن است از تعاملات اجتماعی مهم وحشت کنید، درگیر احساسات شوید ویا با عده ی محدودی از دوستان بمانید.(حاجلو،1387).نگرش کمال گرایی یک دور معیوب را به وجود می آورد.افراد کمال گرا نخست مجمو عه ای از اهداف غیر قابل دسترس را ردیف می کنند در گام بعدی در رسیدن به این اهداف شکست می خورند زیرا دسترسی به آن اهداف غیر ممکن می باشد.رویکرد روان شناختی به کمال گرایی با دیدگاه فروید در مورد این سازه به عنوان نشانه عمومی نوروز وسواس که بر اساس آن یک فرامن خشن وتنبیه گر،پیشرفتها وعملکردهای عالی را طلب می کند،آغاز شد.طبق این دیدگاه آسیب شناختی کمال گرایی به منزله تمایل پایدار فرد به وضع معیارهای کامل ودست نیافتنی وتلاش برای تحقق آن ها که با خود ارزشیابی های انتقادی از عملکرد شخصی همراه می باشدتعریف شده است.از سوی دیگر محققان با طرح کمال گرایی کنش وار در مقابل کمال گرایی نا کنش گر کمال گرایی سالم در مقابل کمال گرایی ناسالم یا کمال گرایی بهنجار در مقابل کمال گرایی نوروتیک جنبه های مثبت را در مقابل جنبه های را در مقابل جنبه های منفی این سازه متمایز کرده اند. در واقع کمال گرایی بهنجاراز تلاش ورقابت برای برتری وکمال لذت می برد ودر عین حال محدودیت های شخصی را به رسمیت می شناسد.کمال گرایی نوروتیک یا منفی به دلیل انتظارات غیر واقع بینانه هرگز از عملکرد خود خشنود نخواهد شد.هویت وفلت با نظریه کمال گرایی در بافت اجتماعی،سه بعد کمال گرایی خویشتن مدار،کمال گرایی دگر مداروکمال گرایی جامعه مدار را متمایز کردند.کمال گرایی خویشتن مداربا تمایل به وضع معیارهای غیر واقع بینانه برای خود وتمرکز بر نقص ها وشکست ها در عملکرد همراه با خود نظارت گری های دقیق مشخص می شود.کمال گرایی دگرمدار بیان گر تمایل به داشتن انتظارات افراطی وارزشیابی انتقادی از دیگران می باشدوکمال گرایی جامعه مداربه احساس ضرورت رعایت معیارها وبر اورده ساختن انتظارات تجویز شده از سوی افراد مهم به منظور کسب تایید اطلاق می شود.در پزوهشی که توسط هالندر در سال (1965) انجام گرفت به این نتیجه رسید که کمال گرایی پاسخ رایج افراد برای مقابله با اعتقاد به نامطلوب بودن ارزش خویش است.به نظر می رسد که هوش هیجانی بر پیشرفت تحصیلی دانش جویان  نیز تاثیر گذار است بنابراین محقق بدنبال پاسخ به این سوال اساسی است که چه رابطه ای بین هوش هیجانی و کمال گرایی بر پیشرفت تحصیلی دانش جویان محقق وجود دارد.