چکیده:
این پروژه برای برطرف کردن یک سری مشکلات و مسائل در ضمیمه خلافی خودرو ارائه شده است. این مشکلات شامل جامع نبودن برگ خلافی- دیر وارد شدن خلافی‌ها، اطلاعات ناقص و گنگ، وارد نشدن خلافی‌های شهرستان و ... می‌باشد. که با رویکردی مثبت نسبت به پلاک‌های جدید (شخصی) طراحی و پیاده‌سازی شده است.
برای جامع بودن این پروژه و جمع‌آوری اطلاعات در 2 نوبت به معاونت راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران واقع در شهرک آزمایش مراجعه و به جمع‌آوری اطلاعات پرداخته شده در نوبت اول به معاونت کل طرح و توسعه داهور[1] و در نوبت دوم به مرکز کامپیوتر اجرائیات که وظیفه‌اش نگه‌داری از سیستم و اطلاعات کنونی اختاریه‌ها می‌باشد، مراجعه شد.
پس از جمع‌آوری اطلاعات در مدت 5 ماه این پروژه نوشته و آماده ارائه شد. امید است این پروژه در بالا بردن سطح دانش دانشجویان و بر طرف شدن مشکلات حاضر و خدمت رسانی به مردم سهمی داشته باشد.
مقدمه:
زمانی کارها با دست انجام می‌شد، کند، ملالت‌آور، خسته کننده با پیشرفت علم دستگاههای مختلفی برای راحت‌تر شدن کار انسان اختراع و ساخته شد، که از جمله آنها کامپیوتر بود. کامپیوتر کارها را ساده کرد و سرعت را نیز بالا برد؛ اما کیفیت کار چه شد. در کشور ما کامپیوتر روز به روز پیشرفت کرد و امروزه خیلی از ادارات، سازمانها و ارگانها به این وسیله مجهز شده‌اند تا سریعتر، بهتر و با دقت بیشتر به مردم خدمت کنند. اما همین کامپیوتر مشکلاتی را که حل نکرد، بلکه مشکلات جدیدی را نیز به وجود آورد. استفاده غیرصحیح از امکانات کامپیوتر در ادارات و بهره نجستن از تمامی امکانات این دستگاه، کوتاهی مسئولین و برنامه نویسان باعث شد که سیستم مکانیزه نیز مانند سیستم دستی کار آمد نباشد.
در مورد خلافی خودروها در ابتدا این امر در ادارات پست انجام می‌شود. واحدی در پست وجود داشت به نام «خدمات خودرویی» که چندین کار را انجام می‌داد. یکی از آنها احراز خلافی وسیله نقلیه بود که پس پر کردن فرم مربوطه، برگه اختاریه به درب منازل پست می‌شود. این روند تغییر کرد و شخص صاحب خودرو و هم اکنون می‌تواند خود با مراجعه به یکی از مناطق راهنمایی و رانندگی جرایم خود را دریافت کند. این کار در مراکز بسیار سریع انجام می‌گیرد ولی اطلاعات مندرج در برگه بسیار محدود بوده، به طوری که اطلاعات مالک، اطلاعات خودرو، جرایم شهرستان را شامل نمی‌شود.
این سیستم سعی دارد که مشکلات و ضعف‌های بالا را پوشش دهد. همچنین با استفاده از امکانات شبکه جهانی اینترنت لیست جرایم را به راحتی در خانه به مالکان تحویل دهد.
تعریف و خواسته‌های پروژه
1- تعریف پروژه:
ابتدا ترجیح می‌دهم در این بخش به اطلاعات به دست آماده از مراجعات به معاونت راهور اشاره و در حین شرح آنها پروژه خود را نیز شرح می‌دهیم. در مراجعه اول با رئیس کل معاونت طرح و توسعه آن نیرو جناب آقای سرتیپ 2 پاسدار حسن موحدیان دیدار و اطلاعاتی در مورد جرایم و پلاک‌های جدید کسب شد که به شرح ذیل اعلام می‌گردد:
1-1- شرح پلاک‌های جدید (شخصی)
این پلاک‌ها شامل سه بخش عددی و یک بخش حرفی می‌باشد:
عدد دوم از 111 (یکصد و یازده) شروع می‌شود و به 999 ختم می‌شود. با تمام شدن این ردیف اعداد یک عدد به عدد دوم اضافه می‌شود. که این اعداد از 11 تا 99 در نظر گرفته شده است. یا به اتمام رسیدن این عدد (رسیدن به عدد 99) حرف تغییر می‌کند. عدد سوم یا کد، کد محل تحویل پلاک یا محل سکونت شخص صاحب پلاک است. مثلاً تهران دارای 4 منطقه پلاک شمال، جنوب، شرق و غرب است که کد آنها 11، 22، 33 و 44 است.
حرف پلاک شامل 16 حرف است.
الف- ت- ج- د- س- ص- ع- ق- ک- ط- ل- م- ن- ه - و- ی
که حرف «ت» برای تاکسی‌ها و حرف «الف» برای خودروهای دولتی و «ع» برای وسایل نقلیه عمومی در نظر گرفته شده است.
این پلاک به شخص تحویل می‌گردد و متعلق به اوست. با تغییر مالکیت وسیله نقلیه پلاک آن برداشته می‌شود و به شخص تحویل داده می‌شود. این پلاک تا زمان مرگ متعلق به شخص است و قابلیت تعویض مالک را ندارد. در صورتی که پس از 6 ماه مالک پلاک اقدام به خرید خودرو ننماید، نیروی انتظامی این پلاک را به عنوان امانت نزد خود نگه می‌دارد و هر زمان که لازم باشد آن را به مالک بر می‌گرداند.
در سیستم قدیم، پلاک به خودرو تعلق داشت و در سیستم جدید پلاک به شخص.
این پلاک در حال حاضر بر روی خودروهای نو در کارخانه نصب می‌گردد و به تدریج در یک دوره زمانی، تمام پلاک‌ها تعویض و به این نوع پلاک مجهز می‌شود. به همین دلیل و با توضیحات بالا و بررسی‌های انجام شده اینجانب و استاد راهنما (استاد افطسی) به این نتیجه رسیدیم که این سیستم را بر مبنای پلاک‌های جدید طراحی و نوشته شود.
2-1- جرایم جدید
اصلی‌ترین موضوعی که در این پروژه با آن درگیر هستیم جرایم و تخلفات است. در قبل از سال 82 جرایم رانندگی انگشت شمار بودند ولی در تاریخ 15/9/1382 با اجرایی شدن مصوبه هیئت دولت در مورد تخلفات راهنمایی و رانندگی شمار این جرایم به 171 مورد رسید که کمترین میزان جریمه 000/10 ریال و بیشترنی میزان آن 000/250 ریال می‌باشد.[1]
سردار موحدیان اشاره کردند که این جرایم در تاریخ 15/4/1383 دوباره مورد بازبینی قرار خواهد گرفت و سقف جرایم به 000/250 ریال افزایش خواهد یافت. به دلیل افزایش روزافزون جرایم در این پروژه بخش درج جرایم پیش‌بینی شده است. هر جریمه دارای 4 بخش است.
میزان جریمه
کد جریمه از جمع کردن عدد 1000 و ردیف آن جریمه در مصوبه هیئت دولت به دست می‌آید. شرح شامل چگونگی و کیفیت انجام جرم است. میزان یا همان مبلغ جریمه شامل دو عدد است. یکی میزان جریمه آن جرم در شهرهای بزرگ و جاده‌های کشور (1) و دیگری میزان همان جریمه در شهرهای کوچک.
طبق گزارش وزارت کشور به شهرهای بزرگ اطلاق می‌شود که بیش از یک میلیون نفر جمعیت داشته باشد.
3-1- برگه اختاریه (برگ جریمه):
برگ جریمه حاوی اطلاعاتی در مورد تخلف صورت گرفته، تاریخ و مکان تخلف، فرد متخلف و خودروی خاطی است.
تصویر برگ جریمه
که این اطلاعات در حال حاضر (در سیستم واقعی و عملیاتی فعلی) به صورت دستی توسط حدود 50 نفر، روزانه در منطقه 11 راهور تهران بزرگ واقع در میدان قزوین ورود اطلاعات می‌شود.
البته تکنولوژی و امکانات امروزی به هیچ وجه امکان ورود مکانیزه اطلاعات وجود ندارد به همین دلیل در این پروژه نیز ورود اطلاعات دستی خواهد بود با این تفاوت که در هر شهرستان با سیستم فعلی اطلاعات همان شهرستان وارد می‌شود و قابل دسترسی خواهد بود اما در این سیستم اطلاعات کل کشور قابل دسترسی خواهد بود.
2- شرح زبان برنامه‌نوریسی (ASP)
زبان برنامه نویسی ASP که مخفف کلمات Active server pages است توسط شرکت Microsoft در سال 1996 با نسخه 4 ویندوز NT عرضه شد. این زبان برنامه‌نویسی تحت وب بر اساس زبان Visual Basic بنا شده است و دستورات آن شبیه VB است. به تدریج این زبان کامل شد و آخرین ویرایش آن ASP 3.0 است که پس از آن ASP. net عرضه شد.
در این پروژه از ویرایش 3.0 این زبان بر روی Internet Information servire ویندوز XP استفاده شده است.
3- سیستم عامل و نرم‌افزارهای مورد نیاز
برای اجرای این پروژه به صورت تک کاربره به یکی از سیستم‌های عامل ویندوز 2x/xp/2000/NT/2003 نیاز است که در مورد ویندوز 9x باید به (Personal web sarver) PSNS و در مورد بقیه سیستم‌های عامل نیاز به II 540 به بالا می‌باشد.
برای اجرای این پروژه در سطح گسترده و روی شبکه جهانی به یک وب سرور نیاز است که از ASP پشتیبانی کند. همچنین به یک domain host نیز نیاز است.
همچنین برای اجرای سریعتر و بهینه‌تر نیاز به نصب یک ODBC32 روی سیستم‌های عامل ذکر شده می‌باشد تا بتواند بانک‌های اطلاعاتی را مدیریت نماید.
برای مشاهده صفحات به یک Browser نیاز است که در سیستم‌های عامل خانواده Microsoft، این مرورگر IE و برای خانواده (unix, linux, Redhut)unix Opera یا Navigator است. که بر روی تمامی این مرورگرها در ویرایش 4 به بالا امکان مشاهده این صفحات وجود دارد.
همچنین مرورگر IE قابل نصب بر روی Mac OS 8.0 نیز می‌باشد و می‌توان از سیستم عامل مکینتاش نیز استفاده کرد.
خواسته‌های پروژه
در این پروژه مبنای خلافی بر اساس پلاک شخصی بنا نهاده شده بودند پلاک عمومی مرتبط با هر خودرو. بنابراین برای اینکه بتوان جرایم را ثبت کرد باید پلاکی وجود داشته باشد نه خودرویی. حال هر یک از کارهای انجام شده را به طور خلاصه و موردی بررسی می‌کنیم.
1- گنجاندن سیستم ثبت پلاک شخصی: در این پروژه می‌توان پلاک هر شخص را با استفاده از اطلاعات شخصی وی ثبت کرد و از آن در بخش‌های مختلف سیستم استفاده نمود.
2- استفاده از سیستم متمرکز رنگ با استفاده از این قابلیت هر رنگ خودرو یک بار و برای همیشه در سیستم ثبت می‌شود و بدون اینکه آنها را تایپ کنیم به راحتی از طریق combo فقط آنها را انتخاب می‌کنیم.
3- ثبت خودرو برای پلاک: در این سیستم می‌توان برای هر پلاک یک خودرو تعریف کرد. این توانایی نیز وجود دارد که در هر مقطع می‌توان مالکیت خودرو را تغییر داد و آن را به شخص دیگری واگذار کرد. چون سیستم بنا به پلاک‌ها طراحی شده است برای جابه‌جایی خودرو و خلافی آن هیچ مشکلی وجود ندارد.
4- ثبت جامع انواع خودرو: هر خودرو به همراه مشخصات فنی خود شامل ظرفیت تعداد محور- تعداد چرخ و ... به خود متمرکز توسط راهبر سیستم درج می‌شود و در تمامی نقاط برای همه قابل استفاده خواهد بود.
5- ثبت مشخصات شهرهای: هر شهر با دو شناسه شناخته می‌شود. یکی نام شهر و دیگری نام استانی است که آن شهر در آن واقع شده است. اسامی شهرها در این سیستم برای راحتی کار به طور لحظه‌ای درج شده و مورد استفاده قرار خواهد گرفت. هر شهر بر اساس استان آن از شهرهای هم نام تفکیک می‌شود.
6- جرایم: به دلیل افزایش جرایم از حدود 10 مورد به 171 مورد و افزوده شدن و تغییر روزافزون آنها در این پروژه توانایی این وجود دارد که جریمه‌های موجود را ویرایش یا به آنها جریمه جدیدی اضافه شود.
7- حذف خودرو برای هر پلاک: ممکن است که یکه خودرو از رده خارج شود و یا اینکه خودرو در اثر صانحه‌ای از بین برود. می‌توان آن خودرو را برای پلاک نیز حذف کرد.
8- دریافت انتقادات و پیشنهادات به صورت پویا: در این سیستم بدون استفاده از روش معمول (استفاده از پست- الکترونیک)، با کمک گرفتن از یک صفحه، انتقادات، پیشنهادات شکایات و تقدیر از کاربران دریافت می‌شود.
9- مشاهده انتقادات و پیشنهادات: نظراتی که اشخاص در قسمت قبل ثبت می‌کنند در پایگاه داده‌ها ذخیره می‌شود و می‌توان آنها را از طریق امکانات پروژه باز کرد و خواند. همچنین می‌توان هر کدام (یا همه آنها) را انتخاب کرد و از لیست مورد نظر پس از خواندن پاک کرد.
10- مدیریت نظرسنجی: این امکان وجود دارد که مدیر سایت سوالی را طراحی کند. که حداکثر 4 جواب داشته باشد و آن را روی صفحه اول سایت برای پاسخگویی و نظرسنجی قرار دهد. همچنین بتواند آرای به دست آمده دوره‌های قبل را نیز مشاهده کند.
11- نظرسنجی: پس از اینکه مدیریت سایت یا شخص ذی‌صلاح سوال نظرسنجی را طراحی کرد این سوال در صفحه اول سایت مشاهده می‌شود و اشخاص پس از اینکه نظر خود را ثبت کردند می‌توانند نتیجه کلی نظرسنجی را ببینند.
12- ارسال ای- میل گروهی: در این بخش می‌توان به تمامی افرادی که پست- الکترونیک آنها در سیستم موجود است پیامی فرستاد، که کاربرد‌های مختلفی دارد. مثلاً ارسال پیام تبریک یا یک اطلاعیه عمومی.