فهرست و منابع پایان نامه عوامل موثر بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با دولت اسلامگرای ترکیه در قبال دولت جدید عراق
فهرست:
پیشگفتار....................................................................................................................................................... 1
بخش اول : مقدمه نظری...................................................................................... 2
کلیات پژوهش....................................................................................................... 3
1-طرح مساله.............................................................................................................................................. 3
2-انگیزه انتخاب موضوع.......................................................................................................................... 4
3-اهمیت موضوع....................................................................................................................................... 4
4- سئوال اصلی.......................................................................................................................................... 4
5- فرضیه اصلی......................................................................................................................................... 4
6- متغیرهای دخیل.................................................................................................................................. 5
7- هدف پژوهش........................................................................................................................................ 5
8- قلمرو پژوهش........................................................................................................................................ 6
9- روش پژوهش........................................................................................................................................ 6
10- ارکان و پایه های نظری تحقیق.................................................................................................... 6
11- سطوح تحلیل..................................................................................................................................... 7
12- پیشینه و محدودیت ها و منابع پژوهش..................................................................................... 7
13- سازماندهی تحقیق............................................................................................................................ 8
چارچوب نظری پژوهش........................................................................................ 9
فصل اول: تعریف منازعه و همکاری..................................................................... 10
نظریه نوواقع گرایان ........................................................................................................................ 12
نوکارکردگرایی..................................................................................................................................... 14
نهادگرایی نئولیبرال............................................................................................................................ 15
فصل دوم: کاربرد نظریه بازیها در بررسی رقابت و همکاری در روابط
بین الملل.............................................................................................................. 19
روابط بین الملل به مثابه یک بازی................................................................................................ 20
انواع بازی ها در روابط بین الملل................................................................................................... 21
بازی با حاصل جمع جبری صفر.................................................................................................... 21
بازی با حاصل جمع غیر صفر یا حاصل جمع متغیر................................................................ 22
تعریف مفاهیم....................................................................................................... 24
جمهوری اسلامی ایران ............................................................................................................................ 25
ایران............................................................................................................................................................... 25
ترکیه.............................................................................................................................................................. 26
عراق............................................................................................................................................................... 27
دولت اسلامگرای......................................................................................................................................... 27
سیاست خارجی.......................................................................................................................................... 28
بخش دوم : .......................................................................................................... 29
فصل اول: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران............................................. 30
دوره اول ( 80-1979 ) : ............................................................................................................... 31
مکانیسم ارتباط سیاست خارجی دولت موقت........................................................................... 31
اقدام اثباتی.......................................................................................................................................... 32
اقدامات سلبی دولت موقت.............................................................................................................. 34
دوره دوم: رادیکالیسم با تاکید بر شیوه رابطه ملتها ( 1988-1980 )............................... 35
مشخصات اصلی دوره دوم........................................................................................................................ 35
الف- فرا وطنی بودن نورمهای ارزشی................................................................................................... 35
ب- جنگ ایران و عراق به دنبال اشغال سفارت آمریکا.................................................................. 37
1- بعد اثباتی.............................................................................................................................................. 37
2- بعد سلبی............................................................................................................................................... 39
- دوره سوم: عادی سازی سیاست خارجی بر اساس ترتیبات منطقه ای و الزامات
منافع ملی................................................................................................................................................ 43
مشخصات دوره سوم:................................................................................................................................. 44
تامین امنیت ملی و تامین مصالح ملی..................................................................................... 44
الزامات منطقه ای, توسعه همکاری با همسایگان محدوده خاورمیانه............................... 45
فصل دوم: سیاست خارجی ترکیه و اصول کلی آن............................................. 50
اهمیت استراتژیک ترکیه در منطقه.............................................................................................. 52
نقش تعیین کننده هر یک از عوامل جغرافیایی و منابع طبیعی و اهمیت استراتژیک این کشور در منطقه 53
سیاست خارجی ترکیه .................................................................................................................... 55
روابط دو کشور بعد از انقلاب اسلامی.......................................................................................... 59
سیاست تشنج زدایی دولت ایران و اثرات آن بر روابط با ترکیه........................................... 66
مبانی و اصول سیاست خارجی ترکیه ........................................................................................ 76
فصل سوم: بررسی موقعیت جغرافیایی و ژئوپلتیکی عراق و جایگاه و نقش بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای .............................................................................................................................. 80
الف) موقعیت جغرافیایی عراق............................................................................................................... 80
ژئوپلتیک آب ...................................................................................................................................... 84
ژئوپلتیک نفت .................................................................................................................................. 85
ژئوپلتیک کردها................................................................................................................................. 86
1-3- بررسی موقعیت کردها در عراق................................................................................................. 86
2-3- دستاوردهای قانون اساسی موقت عراق برای اکراد............................................................... 89
1-2-3- قبولاندن نظام فدرال در عراق............................................................................................... 90
2-2-3- حضور کردها در ساختار قدرت مرکزی عراق .................................................................. 91
3-2-3- به رسمیت شناختن زبان کردی عراق................................................................................ 91
4-2-3- قدرت تعدیل قوانین دولت مرکزی از طرف پارلمان کردستان..................................... 91
5-2-3- مشخص کردن وضعیت کرکوک و مناطق تخریب شده................................................. 92
6-2-3- قائل شدن حق وتو قانون اساسی دائر بر ایالات و مناطق فدرال................................. 92
4- ژئوپلتیک کردها .................................................................................................................................. 93
ب) مختصات عراق جدید ....................................................................................................................... 95
1- مقایسه عراق قدیم با عراق جدید ................................................................................................. 95
1-1- تفاوت عراق قدیم و جدید از بعد داخلی................................................................................. 95
2-1- تفاوت عراق قدیم و جدید از بعد منطقه ای.......................................................................... 96
1-2-1- اختلاف با ترکیه ...................................................................................................................... 96
2-2-1- اختلاف با جمهوری اسلامی ایران ...................................................................................... 96
3-2-1- اختلاف با سوریه ..................................................................................................................... 97
4-2-1- اختلاف با کویت ...................................................................................................................... 97
3-1- تفاوت عراق قدیم و عراق جدید از منظر بین المللی.......................................................... 98
ج) بازیگران ذینفع و ذی نفوذ در عراق جدید .................................................................................. 99
1- جمهوری اسلامی ایران ..................................................................................................................... 99
2- جمهوری ترکیه.................................................................................................................................... 100
1-2- طرح اوزال ....................................................................................................................................... 101
2-2- سیاست ترک سازی....................................................................................................................... 101
3-2- ادغام فرهنگی و آموزشی ........................................................................................................... 102
4-2- جنبه سیاسی دادن به فعالیت ها.............................................................................................. 102
3- عربستان سعودی ................................................................................................................................ 102
4- سوریه .................................................................................................................................................... 103
5- اسرائیل ................................................................................................................................................. 104
6- ایالات متحده آمریکا .......................................................................................................................... 104
7- روسیه .................................................................................................................................................... 106
8- اروپا ........................................................................................................................................................ 107
فصل چهارم: سیاست خارجی نفوذ ایران و ترکیه در قبال دولت جدید عراق.... 108
زمینه های تاریخی ایران و ترکیه در عراق.................................................................................. 108
الف: پیشینه تاریخی نفوذ ایران در عراق ............................................................................................ 108
ب: پیشینه تاریخی نفوذ ترکیه در عراق ............................................................................................ 111
بخش سوم : دیدگاههای مشترک ایران و ترکیه راجع به عراق.......................... 113
فصل اول: دیدگاههای جمهوری اسلامی ایران در قبال عراق ............................ 114
الف) دیدگاه ایران نسبت به رژیم بعثی عراق از ظهور تا سقوط صدام....................................... 114
ب) مواضع جمهوری اسلامی ایران در قبال عراق............................................................................. 116
ج) مواضع جمهوری اسلامی ایران در مورد قانون اساسی موقت عراق....................................... 119
فصل دوم: دیدگاه جمهوری ترکیه در قبال عراق .............................................. 120
الف) سیاست خارجی جمهوری ترکیه در قبال عراق در دوران جنگ سرد.............................. 120
ب) تحول در سیاست منطقه ای ترکیه پس از جنگ سرد .......................................................... 121
ج) موضع گیری ترکیه در بحران کویت و واکنش های داخلی نسبت به آن............................ 123
د) اهداف ترکیه از ایفای نقش رسمی در بحران کویت................................................................... 127
1- کسب امتیاز سیاسی ......................................................................................................................... 127
2- ملاحظات اقتصادی.............................................................................................................................. 127
3- شرکت در ترتیبات منطقه ای ........................................................................................................ 128
4- چشمداشت ارضی ترکیه نسبت به شمال عراق......................................................................... 128
ه) مواضع ترکیه در مورد اشغال عراق توسط ایالات متحده آمریکا............................................. 130
1- حفظ تمامیت ارضی عراق................................................................................................................. 130
2- حمایت ترکمن ها ............................................................................................................................... 130
3- دریافت کمک های اقتصادی از آمریکا .......................................................................................... 131
و) مخالفت پارلمان با شرکت ترکیه در جنگ بر علیه عراق ......................................................... 132
ز) واکنش و مخالفت داخلی با اعزام نیروهای ترکیه به عراق ...................................................... 134
ن) مواضع ترکیه در مورد قانون اساسی موقت عراق ...................................................................... 135
فصل سوم: بررسی مولفه های منافع ملی دو کشور ایران و ترکیه در
عراق (تفاهمات) .................................................................................................. 136
الف) مولفه های تاریخی روابط جمهوری اسلامی ایران و ترکیه با توجه به
تحولات عراق ............................................................................................................................................. 137
ب) مولفه های سیاسی روابط جمهوری اسلامی ایران و ترکیه در عراق جدید (مناسبات و رقابت های سیاسی) 141
ج) مولفه های اقتصادی روابط ایران و ترکیه در عراق جدید......................................................... 143
فصل چهارم: بررسی زمینه های سیاسی و امنیتی تفاهمات و تقابلات منافع ایران و ترکیه در عراق 145
الف) مولفه های همکاری و تعامل در زمینه های اشتراک منافع ایران و ترکیه در عراق جدید 145
1- حفظ تمامیت ارضی عراق و جلوگیری از تشکیل دولتی کرد در شمال عراق................... 145
2- مخالفت هر دو کشور با فعالیت سازمان های معارض خود در عراق...................................... 149
3- مخالفت دو کشور با گسترش فعالیت های اسرائیل در شمال عراق...................................... 150
ب) مولفه های تقابل منافع ایران و ترکیه در عراق........................................................................... 151
1- مخالفت ترکیه با ایفای نقش موثر شیعیان در دولت جدید عراق........................................ 151
2-چشمداشت ارضی ترکیه نسبت به شمال عراق به ویژه کرکوک............................................ 152
3-مخالفت ایران با تلاش های ترکیه برای افزایش غیر واقعی سهم ترکمن ها در ساختار فدرالیسم عراق 153
4-اختلاف ایران و ترکیه در مورد نوع حکومت عراق جدید.......................................................... 154
فصل پنجم: بررسی زمینه های اقتصادی مناسبات ( تعامل و تقابل ) منافع ایران و ترکیه در عراق جدید.............................................................................................................................. 155
الف) چشم اندازهای همکاری جمهوری اسلامی ایران با عراق...................................................... 156
همکاری در زمینه استفاده بهینه از آب رودخانه های مرزی.................................................. 156
همکاری در زمینه شبکه های ارتباط زمینی ............................................................................. 157
همکاری در زمینه نفت و گاز........................................................................................................... 158
ب) چشم اندازهای همکاری های بین ترکیه و عراق....................................................................... 160
1- همکاری در زمینه راه های ارتباطی................................................................................................ 160
2-همکاری دوکشور در زمینه شبکه آبها ........................................................................................... 160
3-همکاری دو جانبه در زمینه نفت وگاز............................................................................................. 162
ج)زمینه های رقابت و همکاری اقتصادی ایران وترکیه در عراق جدید..................................... 164
1-زمینه های رقابت................................................................................................................................. 164
1-1-رقابت در بازار عراق......................................................................................................................... 164
1-2-اصلاحات اقتصادی در عراق در چارچوب خاورمیانه بزرگ ................................................ 164
2-زمینه های همکاری ایران وترکیه در عراق جدید........................................................................ 166
فصل ششم :سناریوهای مطرح شده برای استقرار نظام سیاسی پس از صدام در عراق وتاثیر آن بر ایران .............................................................................................................................. 168
1-فدرالیسم ................................................................................................................................................ 170
2-دولت بسیط با جلوه اداری متمرکز و غیر متمرکز و تاثیرات آن بر ایران.............................. 185
بخش چهارم: استنتاجات موضوعی...................................................................... 190
فهرست منابع............................................................................................................................................... 203
منبع:
الوین تافلر، جابه جایی قدرت, ترجمه شهیندخت خوارزمی, چاپ اول 1375.
انصاری جواد، ترکیه در جستجوی نقشی تازه در منطقه, ( تهران دفتر مطالعات سیاسی و بین الملل.
آندرسون جان وارد, " استقبال ترکیه از تغییر سیاست آمریکا در قبال تحریم های عراق " ترجمه سید محمود میرمیران, رسانه های دنیا ( شماره 1844 دوشنبه 22 اسفند ماه 1379 ).
اورسال مونج و لاوفر هایز, " مدخلی بر بحث فدرالیسم در آلمان ", ایرانپور ناصر, مهاباد, سال دوم, شماره 24, اسفند 1381.
آشوری داریوش, دانشنامه سیاسی, تهران: انتشارات مروارید 1373
آود و کارن و اویشا, " حکومت دمکراتیک در آینده عراق ", برگردان فضلیپور عظیم, گزیده تحولات جهان, نشر موسسه فرهنگی مطالعاتی ابرار معاصر, تهران: خرداد 1383.
افتخاریان محمد حسین, دانشنامه جنگ و صلح, همدان: انتشارات مسلم, 1380, جلد سوم.
آشوری داریوش, دانشنامه سیاسی, تهران: نشر مروارید, 1372.
دکتر بخشایشی اردستانی احمد, سیاست خارجی ج. ا. ا.
بهزادی حمید, " اصول روابط بین الملل و سیاست خارجی " تهران, انتشارات دهخدا, 1380.
برزگر کیهان " ایران و عراق جدید, چالش های پیش رو از یک نقطه نظر ایرانی ", مجموعه مقالات چهاردهمین همایش بین المللی خلیج فارس, تهران, بهمن 1382.
دکتر برهم صالح " یک مدل کردی برای آینده عراق " برگرداندن عبدالکریم خشایار, مه هاباد, سال سوم, شماره 24, اسفند 1381.
بابایی غلامرضا, فرهنگ روابط بین الملل, موسسه چاپ و انتشارات وزارت خارجه تهران 1377.
برزگر کیهان " ایران و عراق جدید, چالش های پیش رو از یک نقطه نظر ایرانی " مجموعه مقالات چهاردهمین همایش بین المللی خلیج فارس, تهران, بهمن 1382.
پورسعید فرزاد, " عراق جدید و تهدید به منزلت منطقه ای ج. ا. ا. " فصلنامه مطالعات راهبردی, سال ششم, شماره دوم, تاسیسات 1382.
پورسعید فرزاد, " عراق جدید وتهدید منزلت ج. ا. ا. " فصلنامه راهبردی, سال ششم, شماره سوم, تابستان 1382.
توکاولی اوزلم " ترکیه و درگیری عراق مشاهدات متضاد و مفهومشان ", مجموعه مقالات چهاردهمین همایش بین المللی خلیج فارس, دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی , بهمن 1382.
جلالی پور حمیدرضا, " کردستان علل تداوم بحران آن پس از انقلاب اسلامی ایران " دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی, 1372.
جعفری ولدانی اصغر, ترکیه و ژئوپلتیک عراق, سالنامه اطلاعات سیاسی و اقتصادی شماره 98-96.
جخماخجی فواد " ترکمانان عراق " روزنامه ترکمان دیلی, شماره 37, اربیل, آذر 1998.
حکیم سید محسن, موضع آتی شیعیان عراق در برابر کشورهای همسایه, مسائل ایران و عراق, تهران: موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر.
دهقانی فیروز آبادی سیدجلال ، نظریه های نهادگرایی نئولیبرال و همکاریهای بین الملل ،مجله سیاست خارجی ،سال 1377، شماره 3.
دوئرتی جیمز ،رابرت فالتز گراف ،نظریه های متعارض در روابط بین الملل ،ترجمه طیب علیرضا ، بزرگی وحید ،انتشارات قومس .
رابینسون ریچارد, جمهوری اول ترکیه, ترجمه ایرج امینی, تهران, انتشارات کیهان 1375.
روشندل جلیل, امنیت ملی و نظام بین الملل, انتشارات سمت, سال 1374.
کیهان هوایی, شاهزاده سلطان بن عبدالعزیز وزیر دفاع عربستان سعودی, شماره 130, سال 1993.
سجادپور سید کاظم " نظام بین الملل و عراق, بررسی رفتار محافظه کاران در آمریکا " مجموعه مقالات سیزدهمین همایش بین المللی خلیج فارس, دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی , اسفند 1381.
دکتر سیف زاده سید حسین ،نظریه پردازی در روابط بین الملل:مبانی وقالب های فکری ،تابستان 1376،
صمصایی شهلا " نقش شیعیان در حکومت آینده عراق و تهدید آمریکا علیه دخالت ایران " پیام آشنا, شماره 171, خرداد 1382.
دکتر طباطبایی سید محمد, سیاست و انتخابات در ایالات متحده آمریکا, تهران: نشر مرکز اسناد انقلاب اسلامی, بهار 1381.
دکتر طالبانی نوری, سیاست تغییر نژادی در کرکوک از گذشته تا حال, برگردان آرامی راقه آزاد, شماره سوم, تابستان 1380.
عزتی عزت ا..., " تحلیلی بر ژئوپلتیک ایران و عراق " دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی, 1381.
عثمان یوسف, ترکیه علیه اعراب از آتاتورک تا دمیرل ( ترجمه ) . با هر ترجمه سیاسی آئینه مطبوعات جهان ( سال سوم شماره 152 دوشنبه 11/8/1377 ).
عزتی عزت ا..., تحلیلی بر ژئوپلتیک ایران و عراق, چاپ و انتشارات دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی , سال 1381.
فرانچسکینی انریکو, " ترکیه, ایران را بمباران می کند " مترجم: عفت السادات اقبالی نمین, رسانه های دنیا و رویدادهای ایران و جهان ( شماره 1759 دوشنبه چهارم مرداد 1378 ).
قاسمی صابر, ترکیه ( کتاب سبز ) مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه, تهران, 1374.
دکتر قاضی شریعت پناهی ابوالفضل, بایسته های حقوق اساسی, تهران: نشر دادگستر 1378.
دکتر کاظمی علی اصغر, نقش قدرت در جامعه و روابط بین المللی, نشر قوس 1369.
کاکاوند سیامک, " نقش ترکیه و منطقه خاورمیانه پس از جنگ سرد ", فصلنامه مطالعات خاورمیانه ( زمستان 1376 ).
کرمی جهانگیر, " گزارشی از تحولات شمال عراق در دهه 1990 ", مجله سیاست دفاعی, زمستان 1376.
کوکان جنیتا " دوستان واقعی و دشمنان ذاتی " باشگاه اندیشه, ماهنامه مدیا, سال هفتم, شماره سوم, سپتامبر 2003, مترجم مهدی کاظمی.
کنگل چارلز " ایران و عراق " ترجمه احسان رازاقی, جام جم, سال 1381.
لوویچ کارل ،بازیها _ منازعات عقلایی مبتنی بر استراتژیک ،ترجمه طیب علیرضا ،سیاست خارجی ،بی تا ،سال1370 .
گل معروف, زمینه های دولت کرد در جنوب کردستان, برگردان محمد بایزیدی, راشد, شماره سوم, تابستان 1381.
مومجور اوغور, ایران مزدوری پروری می کند, مترجم داوود آقایی ( روزنامه جمهوریت, 19 اردیبهشت 79, روزنامه جمهوریت, 2008 ).
مجتهدزاده پیروز, " نگاهی به جغرافیای سیاسی عراق و همسایگان " ماهنامه سیاسی, اقتصادی, شماره 41-42.
سریر محمد, نرسی قربان – تحولات در خلیج فارس و آثار آن بر بازارهای بین المللی نفت, مرکز مطالعات خلیج فارس, 1372.
ملکوتیان النا, " سیاست عربستان سعودی در منطقه خلیج فارس پس از اشغال عراق " مجموعه مقالات چهاردهمین همایش بین المللی خلیج فارس, دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی , بهمن 1382.
مرعشی ابراهیم, " تحولات منطقه ای بررسی سیاست های آمریکا در مورد عراق " مجموعه مقالات سیزدهمین همایش بین المللی خلیج فارس, دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی , اسفند 1381.
ملکوتیان النا " موضع روسیه نسبت به بازسازی و وضعیت عراق در منطقه خلیج فارس " مجموعه مقالات چهاردهمین همایش بین المللی خلیج فارس, دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی , بهمن 1382.
مجتهدزاده پیروز, کشورها و مرزها در منطقه ژئوپلتیک خلیج فارس, دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی, ترجمه حمیدرضا ملک محمد نوری 1373.
میدخت آذر و فریدنی مشایخ, مسایل مرزی ایران و عراق و تاثیر آن در مناسبات در کشور, انتشارات امیرکبیر, سال 1369.
مقصودی مجتبی, " کردستان عراق چشم انداز آینده " در مسائل ایران و عراق, تهران: موسسه فرهنگی ابرار معاصر, 1382.
مک داول دیوید, " تاریخ معاصر کرد " ترجمه یونسی ابراهیم, تهران, نشر پاییز, 1382.
مقصودی مجتبی, " کردستان عراق چشم انداز آینده " در مسائل ایران و عراق, موسسه فرهنگی ابرار معاصر, تهران: 1382.
نرسی قربان " دور نمای همکاری های کشورهای حوزه خلیج فارس " مجموعه مقالات پنجمین سمینار خلیج فارس.
ویسی مراد, عراق پس از صدام, " مسایل ایران و عراق ", موسسه فرهنگی ابرار معاصر, تهران, 1382.
هامیلتون جردن, " بحران " ترجمه محمود مشرقی, تهران.
هاشمی رفسنجانی 5/10/73 روزنامه کیهان.
یونسیان مجید, قانون اساسی موقت عراق, ابعاد پنهان و پیدا, گزیده تحولات جهان, تهران: انتشارات ابرار معاصر, فروردین 1383.
یونسیان مجید, " قانون اساسی موقت عراق ابعاد پنهان و پیدا ", گزیده تحولات جهان, موسسه فرهنگی ابرار معاصر تهران, فروردین 1383.
ترکیه گلوگاه ناتو, روزنامه رسالت, شماره 244 ( 22 آبان ماه 1365 ).
تحولات ترکیه و جهت یابی سیاست خارجی ترکیه در بحران خلیج فارس, خبرگزاری جمهوری اسلامی.
63- روزنامه رسالت, پنج شنبه, اول آذر 1369.
64- نشریه اتاق بازرگانی, صنایع و معادن ایران, شماره 10, سال 1375.
روزنامه خرداد 24/10/1377.
روزنامه ابرار 14/12/1377.
روزنامه رسالت 19/2/1378.
روزنامه ابرار 21/2/1378.
نگاهی به مطبوعات سیاسی و اقتصادی ترکیه در سال 1990, نشریه روزانه خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران.
تحولات سیاسی اقتصادی در ترکیه در سال 1991, گروه تحقیق خبرگزاری جمهوری اسلامی, پنج شنبه, 12/10/1370.
خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران, وزارت خارجه ترکیه تهران و آنکارا از حسن تفاهم متقابل برخوردارند. 27/11/76.
خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران, تحلیل روزنامه ملیت از مناسبات ایران و ترکیه 27/11/76.
آنکارا, خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران, 4/5/78.
واحد مرکزی خبر, 18/9/76.
روزنامه جمهوری اسلامی, 4 آبان سال 1370.
روزنامه کیهان, 2 بهمن سال 1369.
روزنامه سلام, سوم شهریور 1372.
موسسه مطالعات استراتژیک لندن " آب, امنیت و خاورمیانه ترجمه پیروز ایزدی, دانشگاه امام حسین, 1372.
کمبود آب درگیری بر سر منابع آب جهان, سالنامه نشریه های استراتژیک, موسسه بین المللی مطالعات استراتژیک 3-1992, ترجمه خبرگزاری جمهوری اسلامی.
روزنامه شرق, سال اول, شماره 148, 20 اسفندماه 1382.
روزنامه همشهری, ویژه نامه بیست و پنجمین پیروزی انقلاب اسلامی, 20 بهمن 1382.
سخنرانی وزیر امور خارجه, کمال خرازی مراسم افتتاحیه سیزدهمین همایش بین المللی خلیج فارس, دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی , اسفند 1381.
سخنرانی معاون عربی آفریقایی وزارت امور خارجه, مراسم افتتاحیه سیزدهمین همایش بین المللی خلیج فارس, دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی , اسفند 1381.
روزنامه شرق, سال اول, شماره 148, 20 اسفند 1382.
روزنامه جمهوری اسلامی, 14 بهمن 1369.
روزنامه شرق, سال اول, شماره 168, 20 اسفند 1382.
مصاحبه آقای زنگنه وزیر نفت ایران در جریان همایش بین المللی انرژی تحت عنوان انرژی و امنیت در جهان در حال تحول, روزنامه همشهری, تهران, خرداد 1383.
الشرق الاوسط 21/6/1996.
" آب, امنیت و خاورمیانه " گزارش موسسه مطالعات استراتژیک لندن, ترجمه پیروز ایزدی, دانشگاه امام حسین, سال 1372.
" روزنامه حریت " چاپ ترکیه, آوریل 1991.
متن قانون اساسی موقت عراق, شرق سال اول, شماره های 145, 147, 170, تا 19 اسفندماه 1382.
مصاحبه همشهری با گل عبدا... وزیر امور خارجه ترکیه, 24 دی 1382.
ایران و فدرالیسم عراق, روزنامه شرق, 2/1/1382.
(( منابع انگلیسی و اینترنتی ))
1. BISHKU MICHEL TURKEY & ITS MIDDLE EAST NEIGHBORS SINCE 1945 “JOURNAL OF SOUTH ASIAN 8” MIDDLE EASTERN NO 8 1992.
2. CILLER TANSU “The Role of TURKEY in The new WORLD” STRATEGIC REVIEW WINTER 1994.
3. 10- HALE WILLIAM “TURKEY THE MIDDLE EAST AND GULF CRISIS” INTERNATIONAL AFFAIRS 68 NO 4 1994.
4. KOHEN SAMI: TURKEY BALANCING ACT IN THE MIDDLE EAST INTERNATIONAL NO 4 1994
5. 13- PIPES DANIE TURKEY IRAQ MOSVI NO 3 September 1995.
6. Turkish Daily news chronology of Turkish-Iranian Ties March 5 1999.
7. Turkish Daily news chronology of key events in Turkish-Iranian Ties part2 march 6 1997.
8. Pipes Daniel; Turkey, Iraq and mousel: Middle East Quarterly. Vol. No3. September 1995.
9. Turkish News: 29 December 1989
10. MIDDLE EAST INTERNATIONAL NO 443 February 1993.
11. مقاله IRAN QUARTERY REPORT – فصلنامه انگلستان 1994 SEP.
12. سایت وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران, mfa.gov.ir .
13. سایت وزارت امور خارجه ترکیه mfa.gov.tr .
14. سایت وزارت امور خارجه: http://www.mfa.gov.tr/
15. دستیابی انواع کتاب: http://www.lexlibris.com
16. مطبوعات کلیه کشورها از جمله ترکیه: http://www.kidon.com