رسانه های DVD نسل تازه ای از رسانه های فناوری ذخیره سازی نوری می باشد که از سال 1995 میلادی شروع به کار کردند و توانستند خیلی زود جای VHS را بگیرند البته از کشورهای مثل خودمان بگذریم که VCD را به اشتباه جایگزین VHS می دانند . تقریبا مارس 1997 میلادی بود که اولین DVD Player ها را روانه بازار شدند . ( به این نکته توجه داشته باشید که اکنون سال 2006 میلادی می باشد ولی متاسفانه هنوز از فراگیر شدن این رسانه در ایران اثری به چشم نمی خورد . )
شباهت ها و تفاوت های DVD با CD :
هر دو از رسانه های ذخیره سازی نوری هستند .
از لحاظ ظاهری هر دو مدور، 120 میلی متر قطر و 2/1 میلی متر ضخامت دارند .
ظرفیت یک DVD تقریبا 7 برابر CD می باشد .
قابلیت 2 لایه ای بودن DVD
قابلیت 2 طرفه بودن DVD
پرچگال تر بودن DVD نسبت به CD
کوجکتر بودن اندازه حفره هاPit )) در DVD
کوچکتر بودن طول موج نور لیزر در DVD .
گسترده تر بودن فرمت های DVD نسبت به فرمت های CD
هر X در استاندارد سرعت برای DVD معادل 1385 کلیو بایت بر ثانیه است که این سرعت در CD معادل 150 کیلو بایت بر ثانیه بود .
استاندارد DVD
اگر سال های 1980 تا 1995 میلادی که تفریبا معادل دهه 1358 تا 1375 هجری شمسی می باشد را بتوانید به یاد بیاورید پس می توانید جنگ بزرگ آن دوران را هم به یاد آورید . بله درست حدس زدید منظورمان جنگ بین VHS و Betamaxمی باشد اگر چه این جنگ طولانی بود ولی در نهایت VHS برنده نهایی آن بود .
با وارد شدن نسل DVD که به طور رسمی جایگزین VHS شدند جنگ بین آن دو هم به پایان رسید امال در آن سال ها که DVD وارد بازار دنیا شده بود و داشت به استانداردی برای ذخیره فیلم سینمایی چه مصارف خانگی و چه مصارف تجاری تبدیل می شد تازه سر و کله CD در ایران پیدا شده بود بعد از گذشت 12 سال از زمان معرفی تکنولوژی DVD که تازه در ایران در حال عمومیت پیدا کردن است در اروپا آمریکا و ژاپن و خیلی از کشورهای دیگر تقریبا دارد از دور خارح می شود و جای خود را به 2 دستاورد جدیدتر به نام های Blue-ray و HD- DVD می دهد که اولی 50 گیگابایت و دومی 30 گیگابایت توانایی ذخیره اطلاعات را در خود دارند . مسئله ای که در حال حاضر مهم می باشد این است که با ازدیاد DVD وDVD player و DVD Writer ها باید با گونه های مختلف و نحوه کار آن آشنا شد .
در حالت مرسوم و متداول در جهان رسانه DVD به ترتیب به 3 نوع کلی زیر تقسیم می شود :
1-DVDRAM ( RANDOM ACCESSREWRIABLE) بخوانید(دی وی دی رم ) پشتیبان و توسعه دهده انجمن DVD FORUM .
2-DVD ( RECORDABLE) بخوانید : ( دی وی دی دش آر یا دی وی دی ماینوس آر یا دی وی دی منفی آر ) پشتیبان و توسعه دهنده انجمن DVDFORUM .
3- DVD+ R ( RECORDABLE) بخوانید : ( دی وی دی پلاس آر یا دی وی دی مثبت آر ) پشتیبان و توسعه دهنده گروه DVD+RW ALLIANCE
DVD RAM
انجمن DVDFORUM که در ابتدا DVD CONSORTIUM ( دی وی دی کنسرسیوم ) نام داشت .
DVDFORUM در سال 1995 به عنوان انجمنی بین المللی متشکل از شرکت هایی که فعالیت آنها در رابطه با سخت افزار نرم افزار یا رسانه DVD بود تشکیل شد .
این انجمن وظایف گوناگونی دارد که در فرصت نمی توان به همه موارد اشاره کنیم ولی بدانید پشتیبانان فرمت های DVD-R/RW و DVD-RAM این انجمن می باشد شرکتهایی که اعضای این انجمن را تشلیل می دهند عباتند از :
1- Hitachi , Ltd
Electric Industrial co . Ltd .
2- Matsushita/Panasonic
3-Mitsubishi Electric Corporation
4- Pioneer Electronic Corporation
5- Royal Philips Electronics N.V.
6-Sony Corporation
7- Thomson SA ( RCA )
8- Time Warner Inc .
9- Toshiba Corporation
10-Victor Company Of Japan, Ltd .
مزایا و معایب DVD RAM
داشتن عمری طولانی مقاوم تر در برابر صدمه های فیزیکی . اگر به دقت از آنها مراقبت کنید تا 30 سال توانایی نگهداری اطلاعات را دارند .
این رسانه تا بیش از 100 صدهزار بار قابلیت پاک شدن و نوشته شدن را دارد در حالیکه رسانه های DVD+RW وDVD-RW حداکثر تا 1000 بار این قابلیت را دارند . ( البته این اعداد ظرفیت ایده آل این رسانه ها هسنتد و در واقع شاید عمرشان هیچ گاه به نصف این اعداد هم نرسد . )
عملکرد رسانه DVD-RW همانند FLASH Memory ها یا به عبارت دقیق تر REMOVABLE DISK STORANGE می باشد یعنی برای وارد کردن اطلاعات در آنا نیاز به نرم افزارهای رایت مانند NERO ROXIO نیست به راحتی با یک عمل COPY & PAST اطلاعات را می توانید به آن منتقل کنید و یا از آن حذف کید .
بعضی از انواع DVD RAM ها دارای محفظه به خصوصی هستند که به آن کارتریج می گویند . وظیفه این کاتریج حفاظت بیشتر از این رسانه با جلولیری از تماس شئی یا دست با سطح رسانه می باشد . در مدل های قدیمی امکان در آوردن کاتریج وجود نداشت و برای دسترسی به اطلاعات داخل آن باید از درایو مخصوصی که محل قرار گیری کاتریج در آن تعبیه شده بود استفاده می کردید ولی در حال حاضر این مشکل بر طرف شده و کارتریج آن قابلیت جدا شده از دیسک DVD-RAM را دارد .
متاسفانه فقط تعداد کمی از دوربین های دیجیتالی فیلمبرداری از نوع DVD Camcorder ازرسانه DVD RAM پشتیبانی می کنند .
کاربرانی که از ویندوز XP استفاده می کنند با رسانه DVD RAM مشکلی نخواهند داشت چون ویندوز XP از DVD RAM پشتیبانی می کنند ولی کاربران ویندوزهای نسخه های قبل از XP برای کار با این رسانه و استفاده از آن حتما باید از نرم افزار مخصوص درایور این رسانه کمک بگیرند .
متاسفانه DVD PLAYER و DVD DRIVE هایی که از این فرمت پشتیبانی کنند اندک هستند و مدل هایی هم که از این فرمت پشتیبانی می کنند قیمت نسبتا گران تری به سایر مدل ها دارند .
در کپی کردن مقدار زیاد اطلاعات سرعت آن تنها و تنها نسبت به رسانه DVD+RW کمتر می باشد .
قیمت بدون کاتریج این رسانه از قیمت همتاهای خودش نظیر DVD-RW و DVD+RW گران تر می باشد .
در رسانه DVD –RAM ( با توجه به این که هر دو رسانه یک ظرفیت داشته باشند ) مدل کارتریج دار آن قیمتی معادل یک و نیم برابر قیمت همان رسانه از نوع بدون کارتریج را دارد .
نکته : قابلیت بی نظیری که رسانه DVD-RAM را از سایر رسانه های همتای خودش متمایز م کند قابلیت آن به عنوان یک رسانه مطمئن ذخیره سازی اطلاعات محرمانه می باشد که در صورت محافظت دقیق و وسواس گونه از این رسانه به قول سازندگان آن تا 30 سال می تواند عمر مفید داشته باشد .
DVD-RAM شامل 2 نسخه زیر است . هر کرام از نسخه ها از مدل هایی تشکیل شده اند :
نسخه 1 ( DVD-RAM 1.0 )
SINGLE SIDE SINGLE LAYER ( 2 . 58 GB )
DOUBLE SIDE SINGLE LAYER ( 5 . 16 GB )
نسخه 2 ، ( DVD-RAM 2.0)
SINGLE SIDE SINGLE LAYER ( 4 .7 GB )
DOUBLE SIDE SINGLE LAYER ( 9 . 4 GB )
شکل : دو نمونه از DVD RAM با و بدون کارتریج
DVD-R
این مدل اولین نوع DVD بود که شرکت PIOEER در پاییز سال 1997 میلادی روانه بازار کرد و مورد تایید DVD FORUMقرار گرفت . جالب است بدانید که DVD-R سازگارترین نوع DVD است که با بیش از 95 درصد DVD PLAYERها و DVD DRIVE ها سازگاری دارد و به همین دلیل محبوب ترین نوع DVD در جهان می باشد .
DVD –R شامل 5 گونه متداول زیر است :
( DVD 5 ) DVD-R
( DVD 9 ) DVD- R DL
( DVD 5 ) DVD- RW
( DVD 9 ) DVD –RW DL
DVD – R VR
شکل : نمونه ای از یک DVD-RW
DVD+R
گروه DVD + RW ALLIANCE ( برای تلفظ آن را به صورت دی وی دی پلاس آر دبلیو آلینس بخوانید ) متشکل از مهندسین سخت افزار الکترونیک و مهندسین نرم افزار که سازندگان دستگاه های ذخیره سازی نوری هستند می باشد . اعضای این گروه عبارتند از :
1- Dell Computer Corp
2- HP ( Hewlett – Packard Co .)
3- Mitsubishi Chemical Corp .
4- Pioneer Electronic Corporation
5- Royal Philips Electronics N.V.
6- Sony Corporation
7- SONY CORPORATION
8- Thomsom SA ( RCA )
9- Yamaha Corp.
گروه DVD+RW ALLIANCE در اواخر سال 1997 متولد شد . دلیل ایجاد گروه این بود ه آنها ابتدا یک رسانه DVD با ظرفیت 2.8 GB ابداع نمودند که مورد تایید و تصویب DVD FRUM قرار نگرفتند در نتیجه تصمیم گرفتند که خود گروهی به هم پیوسته به نام دی وی دی پلاس آر دبلیو آلینس DVD+ RW ALLIANCE تشکیل بدهند . فعالیت آنها عملا تا سال 2001 که توانستند فرمتی از رسانه DVD با ظرفیت 4.7 GB ایجاد کنند معلق بود . DVD FORUME هیجگاه فرمت این نوع DVD را تایید نکرد و این گروه مجبور شد به خاطر پیروی از قانون کپی رایت نام آن را خاطر پیروی از قانون کپی رایت نام آن را DVD+R بگذارد . ( بخوانید دی وی دی مثبت آر یا دی وی دی پلاس آر ) . با وجود عدم پشتیبانی DVD FORUME از این فرمت DVD+R به یک فرمت بسیار محبوب تبدیل شد و تمامی شرکت های سازنده DVD DRIVE و DVD PLAYER به سرعت وسایل و تجهیزاتی سازگار با این فرمت را روانه بازار کردند .
از نکات جالب توجه در مورد فرمت پلاس ( DVD+ R/RW ) بد نیست بدانید که :
DVD FORUME ابتدا فرمت DVD-R را به عنوان یک استاندارد معرفی کرد و سپس استاندارد DVD-RW را ارائه داد اما DVD+RW ALLIANCE ابتدا را DVD+RW را معرفی کرد و سپس استاندارد DVD+R را .
اگرچه امروزه تمامی درایوهای DVD و DVD PLAYER ها که به صورت هیبرید ( دو رگه ) HYPRID DRIVES که از هر دو فرمت منفی و مثبت پشتیبانی میکنند و هر دو هم محبوبیت فراوانی کسب کرده اند ولی هنوز تا به الن استاندارد واحد و یکسانی برای رسانه DVD RECORDABLE به وجود نیامده است که این ناشی از کوتاه نیامدن ابر قدرت های علوم کامپیوتر و الکترونیک در مقابل همدیگر است این ابر قدرت ها همان صاحبان و اعضای تشلیل دهنده 2 انجمن DVDFORUM و DVD+RW ALLIANCE می باشند .
اگر جه بعضی از اعضای گروه DVD+ RW ALLIANCE همانند PHIILPS PIONEER THOMSON SONY در انجمن DVD FORUMهم حضور دارند و از اعضای اصلی آن می باشند اما فعالیت ها و مسولیت هایی که در هر یک از انحمن ها دارند با هم متفاوت است و هسچ گونه ربطی به یکدیگر ندارد .
DVD+R شامل 5 گونه متداول زیر است :
(DVD 5 ) DVD+ R
( DVD 9 ) DVD + R DL
( DVD 5 ) DVD RW
( DVD 9 ) DVD + RW DL
DVD + R VR
شکل : نمونه ای از DVD+RW
چه تفاوتهایی بین DVD RAM با DVD+RW وجود دارد ؟
تفاوت های بسیار تکنیکی و تخصصی دارند که واقعا از حوصله این مقاله خارح است چه در مورد R و چه درمورد RW .
اگر بخواهیم به صورت تیتروار بعضی از آنها را به طور خیلی ساده و خلاصه بیان کنیم باید بگوییم :
DVD RAM و DVD – R/ RW توسط انجمن DVD FORUM و DVD + R/RW توسط DVD RW ALLIANCE پشتیبانی و حمایت می شوند .
در بین همه این مدل ها مدل DVD-RW سازگاری بیشتری با اکثر دستگاه های پخش کننده DVD قدیمی دارند به خاطر اینکه اولین مدل DVD بودند که وارد بازار شدند .
DVD RAM ها معمولابرای مقاصد تجاری و صنعتی استفاده می شوند و قیمت گران تری هم دارند در حالیکه DVD-R/RW وDVD+RW بیشتر جنبه غیر صنعتی دارند و برای مصارف کوجک و خانگی کاربرد دارند .
DVD RAM همیشه یک رسانه DVD Rewriteable بوده است و د وام و پایداری بیشتری نسبت به DVD-RW و DVD + RW دارد .
اکثر مدل های دوربین های دیجیتالی فیلمبرداری DVD CAMCORDER با رسانه DVD-RW سازگاری بیشتری دارند تا رسانه های DVD+RW DVD RAM .
برای ذخیره سازی و جمع آوری اطلاعات نه جندان حیاتی و مهم از فرمت DVD –RW و DVD+RW استفاده میکنند اما برای ذخیره اطلاعات مهم و بسیار حیاتی همیشه از DVD-RAM استفاده می شود .
DVD VIDEO
در ابتدا DVD فقط به منظور ذخیره سازی فیلم های سینمایی و یا هر گونه فایل تصویری با کیفیت بالا استفاده می شد که در ابتدا نام آن Digital Video Disc بود که بعدها با گسترش و فراگیر شده آن نام آن به Digital Versatile Disc یعنی دیسک دیجیتال همه کاره تغییر پیدا کرد . مزایایی که یک DVD VIDEO 4.7 GB دارد عبارتند از :