مقدمه :
با توجه به رشد روز افزون جمعیت شهرها و افزایش بی برنامه آمار خودرو ها ، آنچه اکنون به عنوان یک مسأله و معضل مطرح است ، کمبود فضای کافی برای تردد و توقف خودرو ها در سطح شهرها می باشد.
بی شک ایجاد و بهسازی معابر عمومی با تکیه بر اصول مهندسی و شهر سازی و برنامه ریزی و آینده نگری مسئولین ذیربط در حل مشکلات عبور و مرور خودروها از نقش بسزایی برخوردار است. اما در مورد مشکل توقف خودروها آنچه در نگاه اول خودنمایی می کند ، کمبود پارکینگهای عمومی اعم از مکانیزه و طبقاتی است. بی شک همه ما ساکنین شهرها در طول روز به کرات با مشکلی به نام کمبود جای پارک برای خودرو ، دست به گریبان بوده و هستیم.
در این طرح کوشیده ایم یکی از راهکارههای رفع مشکل کمبود جایگاههای توقف خودرو را بررسی کنیم.
معرفی اجمالی :
در بسیاری از موارد دیده شده که ساکنین ساختمانهایی از قبیل مسکونی ، اداری ، تجاری و خدماتی از کمبود فضای پارک برای خودروهای خود و یا مراجعه کنندگانشان رنج می برند. در اینجا سؤال اینست که چگونه می توان با طرحی مناسب و با هزینه ای معقول ظرفیت جایگاههای توقف خودروها را در این گونه موارد افزایش داد ؟ و اینکه آیا اصلآ چنین امری شدنی است یا خیر ؟
در جواب باید گفت : در صورتیکه جایگاه توقف خودرو دارای ارتفاع مناسب باشد می توان ظرفیت توقف خودرو را در چنین جایگاههایی تا حدود دو برابر افزایش داد.
با این توضیح که با اعمال تمهیداتی و با بکارگیری مکانیزمهای مکانیکی و کنترلی می توان بدون عملیات ساختمانی نیمی از خودروها را بایک طبقه انتقال به بالای خودروهای پارک شده در سطح جایگاه انتقال داد و هنگامیکه خودروهای پارک شده در طبقه بالا قصد خروج از جایگاه را داشته باشند به طرزی ساده و ایمن آنها را به سطح جایگاه پائینی انتقال داد. به شرطی که ارتفاع مفید جایگاه اجازه توقف حداقل یک خودرو را در بالای خودروی اول را داشته باشد.
توجیه فنی :
در این طرح سعی شده چند فاکتور بطور همزمان رعایت گردند :
ایمنی و ضریب اطمینان بالا
قابلیت نصب و راه اندازی آسان
سهولت در بهره برداری
ارائه فضای کافی برای دور گرفتن خودرو در جایگاههای با عرض کمتر
تعمیر و نگهداری آسان
ارائه خدمات پس از فروش
از آنجا که طرح باید دارای امنیت و ضریب اطمینان بالایی باشد ، سعی بر این است که حتی المقدور از مصالح مهندسی استاندارد شده استفاده شود و همچنین از رقم بالایی برای ضریب اطمینان در محاسبات مقاومتی استفاده شده ، همچنین مقاومت سیستم در برابر زلزله محاسبه شده است.
طراحی سیستم به نحوی است که نصب و راه اندازی آن نیاز به تغییرات خاصی در ابنیه ندارد.
از آنجا که استفاده از طرح باید برای عموم میسر باشد ، حتی المکان سعی شده در این طرح پیچیدگی وجود نداشته باشد و براحتی با آموزش مختصری برای همگان قابل استفاده و راهبری باشد.
این طرح که با دو ستون در انتهای جایگاه طراحی شده فضای زیادی برای دور گرفتن خودرو در جایگاههای با عرض کمتر در اختیار راننده می گذارد.
سیستم به نحوی است که نیاز خاصی به تعمیر و نگهداری ندارد و براحتی می توان دوره های بازبینی آنرا در هر شش ماه تا یکسال در نظر گرفت و احیانأ در صورت وجود اشکال به راحتی میتوان آنرا بر طرف کرد.
امروزه ارائه خدمات پس از فروش به یکی از فاکتورهای اساسی در امر بازاریابی و کسب در آمد پیوسته تبدیل شده است چون بخشی از آرامش خیال مشتری هر گونه کالایی بستگی به ارائه خدمات پس از فروش مناسب و به موقع دارد.
توجیه اقتصادی :
واضح است که طرح مفیدی اگر از نظر اقتصادی به صرفه نباشد از درجه اعتبار ساقط است. طبق بر آوردهای بعمل آمده از این طرح چنین پیش بینی می شود که بازاء هر واحد پارکینگ که به ظرفیت پارکینگهای موجود افزوده می گردد ، رقمی حدود بیست میلیون ریال هزینه اولیه بر دوش خریداران این سیستم خواهد افتاد که طبق بررسی های به عمل آمده این هزینه رقمی معقول و مناسب به نظر می رسد.
همچنین این سیستمها به گونه ای طراحی شده است که هزینه تعمیر و نگهداری آنها به حداقل ممکن کاهش یابد. از طرفی افزایش ظرفیت پارکینگها از طرق زیر بطور مستقیم و یا غیر مستقیم به اقتصاد اشخاص حقیقی و حقوقی (خریداران) کمک خواهد کرد :
جذب مشتری بیشتر برای مراکز تفریحی ، تجاری و غیره.
در آمد بیشتر برای پارکینگهای عمومی
ترافیک بهتر و روانتر به واسطه باز شدن عرض معابر
قابلیت تأمین پارکینگ لازم برای ساختمانها و در نتیجه افزایش تعداد واحدهای آپارتمانی
جمع بندی و نتیحه گیری :
طرح افزایش ظرفیت پارکینگ ها با یک پشتوانه فنی و اقتصادی منطقی قادر خواهد بود باصرف هزینه ای معقول ظرفیت بخش قابل توجهی از پارکینگهای موجود را تا حد دو برابر افزایش دهد .
این امر علاوه بر رفع مشکلات ناشی از کمبود فضای توقف خودروها به افزایش روند اشتغال زایی و بهره گیری از نیروهای متخصص داخلی کمک شایانی خواهد کرد . لازم به ذکر است در کشورهای صنعتی این گونه طرحها مدتهاست که جای خود را باز کرده و کارایی خوبی را از خود به نمایش گذاشته است .
طراحی عرشه بالابر :
توضیحات : طول مفید کل عرشه حدودأ 4.6-5 متر می باشد
که4 متر آن طول آزاد می باشد به عبارتی
با توجه به برآیند بدست آمده (بصورت تقریبی) از ابعاد و جرم خودروهای سواری 60% از جرم خودرو روی اکسل جلو و 40% آن روی اکسل عقب می باشد با شرط قرار دادن پارک کردن خودروها از جلو 60% جرم روی یک متر جلویی و در بحرانی ترین شرایط 40% آن روی یک متر آخر قرار می گیرد.
p = 1500 kg در فاصله 2.2 متری ستونها
اگر از بالا ببینیم
هر طرف دو ناودانی U 200 به فاصله پشت به پشت 290 میلیمتر و فاصله مرکز به مرکز هر دو طرف 1.5 متر
فاصله اعمال برآیند جرم (1500 kg) در 2.2 m می باشد که یک متر اول آن را تکیه گاه در نظر می گیریم (به تعبیر دیگر 1.2 متر اول عرشه محل قرار دادن برآیند جرم میباشد.)
(فرمول ها در فایل اصلی موجود است)
حال دو طرف عرشه را بصورت مجزا در نظر می گیریم یعنی نصف جرم خودرو بر روی هر طرف عرشه وبار مرده با توجه به ورق و پروفیلهای داخلی آنها که در نظر گرفته شده است که حدوداٌ 300 kg dl= می باشد و برآیند آن در فاصله 2.2 متری می باشد.
بار هر طرف عرشه P=920.5 kg
نکات کنترلی :
1- مقاومت تیرها
الف – برش ، ب – خمش
2- خیزو شیب تیرها
الف-برش:
برش
با توجه به اینکه سطح مقطع در تکیه گاه به خاطر سوراخکاری کم شده است سطح مقطع را بدست می آوریم :
اولیه
= مساحت سوراخها
A=64.4-4.42=59.98سطح مقطع جدید تیرها
ب- خمش :
با توجه به اینکه خمش ماکزیمم در سر تیر می باشد،ممان اینرسی تیر بصورت زیر محاسبه می شود:
2-خیز و شیب تیرها
باتوجه به اینکه ورق روی عرشه اثر مثبت روی ممان اینرسی تیرها دارد پس باعث کم شدن خیزو شیب تیرها می شود و در ضمن اثر وزن مرده آن نیز باید در نظر گرفته نشود. چون با تیرها به حالت یکپارچه در می آید و اثر تقویتی دارد. با این حال از اثر مثبت آن روی ممان اینرسی چشم پوشی کرده و از اثر وزن آن به عنوان بار مرده صرف نظر می شود