پایان نامه بررسی مشکلات خانوادگی و مالی و تاثیر آن بر سلامت روانی بین دانشجویان و پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه آزاد واحد اردبیل

پایان نامه جهت اخذ مدرک کارشناسی روانشناسی بالینی 

مقدمه :

انسان دنیای امروزی به لحاظ پیچیدگی های زندگی و سرعت تغییرات با مسائل و بحرانهای زیادی مانند مشکلات خانوادگی، شغلی ، اجتماعی و... دست بگریبان است هر کدام از این بحرانها می تواند مشکلات جدی بر چگونگی زندگی ، رفتارهای فردی و اجتماعی به او تحمیل کند . مواجه شدن با این بحرانها مهارتهای خاص را می طلبد . استرس یا فشار روانی نیرویی است که چون فشار آن بر سیستمی از بدن داده شود کار آن را مختل می کند و یا اساس واکنش انسان در مواجه با موقعیت هایی که انجام عملی را مشکل می سازد و در ورای توانای انسان است زمینه استرس را فراهم می کند هر عملی که موجب برهم خوردن تعادل روانی انسان می شود استرس زاست عدم پذیرش اجتماعی تغییرات سریع احساس عاطفی عدم توانایی در برقراری ارتباط با دیگران احساس خود کم بینی ، ترس از ابراز وجود ، از دست دادن اعتماد به نفس نومیدی ، مشکلات ناشی از دیر رسیدن به محل کار پیشرفت تمدن امروز و گستردگی خانواده ها رشد بی رویه جمعیت ، دگرگونی روابط اجتماعی به خصوص زندگی در شهرهای بزرگ و پرجنجال و فشارهای جسمی روانی ناشی از ترافیک و آلودگی هوا و صدا و اثرات آن بر روان و رفتار انسان ، موجبات شدید استرس را فراهم می کند . در حال حاظر عوامل مولد استرس در جهان نسبت به گذشته بیشتر شده است زیرا بعضی از مکانیزمهای سنتی که به مردم کمک می کرد تا با فشارهای روانی مقابله کنند به تدریج رو به نابودی می رود . استرس بخشی از زندگی روزمره است . استرس حالت یا فرایندی روان شناختی است که در هنگام وقوعش فرد با حوادثی مواجه می شود که آنها را نسبت به بهزیستی جسمی و روانی خود تهدیدآمیز ادراک می کند . استرس از تعامل با محیط نشأت می گیرد و زمانی رخ می دهد که فشارهای موقعیتی ( واقعی یا ادراک شده ) و منابعی که فرد در اختیار دارد ناهماهنگی ( واقعی یا ادراک شده ) وجود داشته باشد . حوادث محیطی که مضر یا تهدیدآمیز ادراک می شوند استرس زا هستند و واکنشهای فیزیولوژیکی و روان شناختی نسبت به آنها با معنای استرس می باشند استرس شرایط روانی و جسمانی خاص را ایجاد می کند . در زمانی که روی می دهد فرد باید بتواند خود را با محیط منطبق و سازگار نماید ضرورت طرح : مشکلات و استرس های زندگی هرچند اندک بر سلامت روان انسانها تأثیر منفی دارند . فرد در برابر استرس مجبور به صرف انرژی و حل وفصل کردن مشکلات می باشد . پس وجود مشکل خواه ناخواه با بهداشت روانی در ارتباط است . در نتیجه والدین ، خانواده ، جامعه ، دولت مردان ، ... با پیشگیری از تحمیل برخی استرس ها برافراد بویژه استرسهای قابل کنترل می توانند سلامت روان سازمان و جامعه را افزایش دهند . فشارهایی که منشأ روانی دارند می توانند کارکرد ارگانیزم بدن را مختل کنند . حتی گاهی آنقدر می توانند شدید باشند که بافتهای بدن را تخریب کنند . همراهی وقایع استرس زا زندگی ( چه خوب و چه بد ) بیماری های قلبی به خوبی شناخته شده است بر این اساس در زندگی افراد نظامی وقایعی وجود دارد که در زندگی افراد عادی نیست بعضی از این استرس ها مانند تغییر محل مأموریت ، مأموریت اجباری ، نظم وانضباط شدید در کار از مثالهایی هستند که در زندگی افراد نظامی وجود دارند . انسان دارای منابع محدودی برای توجه و پردازش اطلاعات است و توانایی تغییر توجه برای انجام وظایف متعددبطور همزمان در انسان ضعیف است . فشار فعالیتهای بدنی ماهیتاً چند بعدی هستند و روانشناسان شناخت گرا وجود چندین منبع مجزا را پذیرفته اند در این زمینه رضایت شغلی یک عامل مهم است عده ای کار را جزئی از زندگی می دانند و با علاقه کار می کنند و عده ای از کارشان متنفر هستند و فقط برای اینکه مجبور هستند به انجام آن می پردازند . رضایت مندی شغلی نگرش ، انگیزه و روحیه اثر مستقیم دارد . توجه به جنبه اجتماعی و حرفه ای انسان ما را به اهمیت نقش ویژه شغل در سازگاری انسان با خود ، دیگران  و اجتماع واقف می سازد . حرفه و شغل به نوعی شناسنامه اجتماعی فرد است و از این نظر عوامل فشارزا و نیز رضایت زای ناشی از شغل و حرفه می تواند راه گشای ما در کشف و تعیین زمینه هایی گردد که باعث افزایش بهداشت روانی فرد به عنوان مددجوی سازگار با خود شود . این زمینه ها می توانند افزایش میزان خلاقیت را در محیط کار سبب شده و در نتیجه به کار متناسب با یک جامعه در حال گذار شوند . در هر شغلی تعداد متنابهی از منابع محیطی در ایجاد فشار روانی دخیل هستند . ماهیت شغل ، نقش فرد یا حرفه اش در سازمان مزبور ، فشارهای ناشی از پیشرفت شغلی ، فضا و ساختار سازمان ، ماهیت حاکم بر محیط کار و مشکلات ناشی از ارتباط سازمان و دنیای خارج از آن مانند کار بیرون در مقابل کار منزل عمده ترین این منابع به شمار می آیند . با ثابت نگهداشتن سطح شغل بین تحصیلات فرد و رضایت شغل رابطه منفی وجود دارد[1] . کوملن (1992 ) در تحقیقی به بررسی میزان رضایت شغلی و سلامت روانی کارکنان مشاغل مختلف در چندین سازمان پرداخت و نتیجه گرفت که بین رضایت شغلی و سلامت روانی رابطه مثبت معنی داری وجود دارد . کوملن و بیوسیر ( 1992 ) در تحقیقی نتجه گرفت که بین رضایت شغلی و استرس شغلی رابطه منفی معنی داری وجود دارد . نتایج گزارش های بالینی و مطالعات کنترل شده متعددی حاکی از آن است که رویدادهای استرس زا زندگی می تواند هم در شروع و هم در تشدید اختلالات روانی و بیماری های جسمانی نقش کلیدی داشته باشند . منابع انسانی از زمره مهمترین منابع و سرمایه های هر سازمان بوده و موقعیت هر سازمان انتخاب و عملکرد صحیح نیروی انسانی می باشد.

بیان مسئله

با توجه به فرضیه های تحقیق در مفهوم مشکلات خانوادگی و مالی و تاثیر آن بر سلامت روان و بررسی آن در پیشرفت تحصیلی دانشجویان آن را به اختصار تعریف میکنیم :

تاکنون تعاریف متعددی از «سلامت روان» ارائه شده که همگی بر اهمیت تمامیت و یکپارچگی شخصیت تاکید ورزیده اند. گلدشتاین[2] ، سلامت روانی را تعادل بین اعضا و محیط در رسیدن به خود شکوفایی می داند.چاهن[3] (نیز سلامت روانی را وضعیتی از بلوغ روان شناختی تعبیر می کند که عبارت است از حداکثر اثربخشی و رضایت به دست آمده از تقابل فردی و اجتماعی که شامل احساسات و بازخوردهای مثبت نسبت به خود و دیگران می شود.

طبق تحقیقات انجام شده، عامل پیدایش بسیاری ازنا سازگاری ها و نابهنجاری های روانی ناشی از تضادهای ارزشی و عدم استقرار یک نظام ارزشی سازمان یافته در فرد ذکر شده است.

اسلام ویژگی های شخصیت نابهنجار و بیمار و به تعبیر اسلامی «فی قلوبهم مرض» را در بعد عقیدتی ، عاطفی ، عقلانی، شناختی و خصوصیات بدنی بیان کرده است.

یکی از شرایط لازم جهت دست یابی به سلامت روان، برخورداری از یک نظام ارزشی منسجم می باشد.

[1] خلاصه روانپزشکی کاپلان و سادوک

[2] GOLDSTEIN

[3] CHAUHANSS