فهرست و منابع پایان نامه جایگاه انصاف در نظام حقوق خصوصی و بین الملل
فهرست:
سپاسگزاری.. ت
تقدیم به. ث
مقدمه. 1
قسمت اول اطلاعات کلی درباره عدالت و انصاف.. 2
فصل اول بررسی مسئله از لحاظ نظری.. 2
بند اول تعاریف عهد باستان. 2
تاریخچه مختصری از اجرای اصل انصاف.. 4
عدالت و مساوات.. 7
عدالت و حق. 8
عدالت و قسط.. 12
جایگاه عدالت در اسلام. 15
عدالت و احسان. 17
دشواری تشخیص عدل و حق و عمل به آن. 19
قامه عدل و قیام به قسط.. 22
انصاف به عنوان منبعی از حقوق بین الملل. 25
بند دوم تعاریف عصر جدید. 27
ب نظریات حقوقدانان دولاپرادل. 28
انواع اصناف ماکس روملن برای انصاف دو مفهوم میشناسد . 29
فصل دوم انصاف در حقوق رم و انگلیس... 33
قسمت دوم مفهوم و نقش عدالت و انصاف در حقوق ایران. 37
فصل اول مفهوم. 37
فصل دوم نقش عدالت و انصاف.. 39
سرانجام محاسبه نرخ معقول از طرف دیوان. 45
.
منبع:
برای مطالعه درباره رابطه حقوق و عدالت، از میان کتاب های فارسی، رجوع شود به: جلد اول کتاب مبانی حقوق، تألیف آقای دکتر موسی جوان، تهران 1336.
[2] «ما خلق الله السموات و الارض و ما بینهما الا با لحق و اجل مسمی»: ایه 8 از سوره روم.
همچنین، ر.ک: ایه 44از سوره عنکبوت، ایه 3 از سوره الرحمن، ایه 3 از سوره تغابن، ایه 16 از سوره انبیاء، ایه 27 از سوره ص.
[3] قرآن کریم نیز بدین شیوه تجربی برای هدایت اندیشه ها در جستجوی عدالت فرمان می دهد: ایه 109 از سوره یوسف، ایه 44 از سوره فاطر.
[4] افلاطون، جمهوری، ترجمه فؤاد روحانی، ص 38 به بعد.
در این کتاب بین سفالوس و سقراط و دیگران این مباحثه مطرح می شود که عدالت چیست؟ ایا ادای دین است یا نیکی در حق دوستان و بدی درباره دشمنان، یا اساس آن نیکوکاری است، یا سرانجام عدالت عمل به نفع طبقه حاکم است؟
[5] دنیس لوید، مفهوم حقوق، ص 118 و 119؛ پویر، جامعه باز و دشمنانش، ترجمه علی اصغر مهاجر، ص 100.
[6] دنیس لوید، مفهوم حقوق، ص 118؛ امام محمد غزالی، احیاء العلوم، ج 3، جزء 8، ص 98.
[7] مولانا جلال الدین رومی: مثنونی، دفتر ششم، بیت شماره 2560 به بعد.
[8] نقل از: شیخ مرتضی انصاری، ، مکاسب رساله عدالت ، ص 326.
[9] ویلی، فلسفه حقوق، ج 1، معانی و هدف های حقوق.
[10] همان، ش 31.
[11] جلال الدین همایی، منتخب اخلاق ناصری، ص 24.
[12] Ulpien
[13] دنیس لوید، مفهوم حقوق، ص 117.
[14] کاتوزیان، ناصر، توجیه و نقد و رویه قضایی، انتشارات یلدا.
[15] عدالت را که مفهوم نوعی دارد با انصاف که احساسی از چهره لطیف تر عدالت در موارد خاص است نباید اشتباه کرد. رجوع به انصاف زمانی مورد پیدا می کند که اجرای قاعده ای عادلانه در فرضی خاص نتایج نامطلوب به بار می آورد و وجدان اخلاقی تمایل به اصلاح آن پیدا می کند: چنان که ارسطو نیز انصاف را عدالتی برتر از عدالت قانونی توصیف می کرد و ژنی نیز آن را احساس غریزی می نامد که راه حل بهتری را از عقل متعارف القا می کند (شیوه های تفسیر، ج 2، ص 488). همچنین رک: پیر بوله (Bellet)، قاضی و انصاف: مقاله در یادنامه رودیر، ص 10.
[16] رنار، در کتاب «حقوق، منطق، ذوق سلیم» می نویسد: «مفهوم عدالت در وجدان هر کس نگاشته شده است. برای شناختن آن هم در ذات خود وهم در نفس دیگران و هم در تاریخ باید جستجو نمود. از این راه فکر عدالت نتیجه و محصولی از تکامل اجتماعی است. همچنان که فکر نویسنده در کتاب او نقش بسته، حقوق طبیعی نیز در ضمیر انسان پدید آمده» (مبانی حقوق، ترجمه دکتر موسی جوان، ج 1، ش 115، ص 190)؛ همچنین ر.ک: گستن و گوبو، رساله حقوق مدنی، مقدمه، ش 12 درباره عقاید سن توماس داکن در تلفیق حکمت ارسطو و مذهب مسیح.
[17] دوگی، رساله حقوق اساسی، ج 1، ص 126.
[18] برتراند راسل، اخلاق و رسالت در جامعه، ترجمه دکتر محمود حیدریان، ص 43. با وجود این، همو در جایی دیگر می نویسد: «بنابراین، اخلاق تنها در این حکم خلاصه نمی شود که می گوید: آنچه را که اجتماعت می پسندد انجام بده و از آنچه اجتماعت ناپسند می دارد پرهیز کن» (همان کتاب، ص 54) و این دو حکم، اگر عدالت را مفهومی اخلاقی بدانیم، متعارض می نماید.
[19] هیوم، رساله طبیعت انسانی، ترجمه لورای، ص 601.
[20] لویی لوفور، حقوق و سایر قواعد زندگی اجتماعی، آرشیو فلسفه حقوق، سال 1935، ش 34، ص 19.
[21] روبیه، نظریه عمومی حقوق، ص 221.
[22] همان، ص 90.
[23] ریپر، «قاعده اخلاقی در تعهدات مدنی»، 16 و 17؛ نیروهای سازنده حقوق ص 414؛ عدالت مذهبی ملاک روشن و ثابت دارد. زیرا عادل کسی است که مرتکب گناهان کبیره نشود و اصرار بر ارتکاب گناهان صغیره نداشته باشد: شیخ مرتضی انصاری، رساله عدالت، ضمیمه مکاسب، ص 326؛ این یکی از تعریف های عدالت در فقه است و مشهور در این باره می گوید:، «انها کیفیه نفسانیه باعثه علی ملازمه التقوی او علیها مع المروه » و دو مفهوم «تقوا» و «مروت» را لازمه عدالت می بیند و بر ابهام می افزاید. از وسیله این حمزه نقل شده است که می گوید عدالت به چهار چیز حاصل می شود: ورع، امانت، وثوق، و تقوا (همان کتاب).
[24] این امر در حقوق ما جنبه استثنایی دارد و به بهانه رعایت عدالت، دادرس حق تجدید نظر در قراردادها را ندارد (دوره مقدماتی حقوق مدنی، چاپ اول، ص 168).
[25] دنیس لوید، مفهوم حقوق، ص 131.
[26] کاتوزیان، ناصر، حقوق مدنی، خانواده، ج 1، ش 265.
[27] میرزای نائینی و شیخ موسی خوانساری، منیه الطالب، ج 2، ص 190.
[28] کاربونیه، حقوق مدنی، ج 1، مقدمه، ش 1، ص 6.
[29] همان کتاب، ش 434 و 382.
[30] کاتوزیان، ناصر، حقوق مدنی، خانواده، ش 311.
.